01.05.2013 Views

TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

James Clerk Maxwell'in 1873 yılında gerçekleştirdiği çalışma, görülebilen<br />

ışığın altında ve üstünde geniş bir elektromanyetik titreşim sahası -daha kısa<br />

ve daha uzun dalga boylarındaki titreşimler- olduğunu ortaya koyuyordu. Bu<br />

teori ışık ya da ısıdan daha uzun dalgalar üzerine çalışan ve ilk insan yapısı<br />

elektromanyetik radyasyonu Bonn'da, 1888 yılında üreten Alman profesör<br />

Heinrich Hertz tarafından test edilecekti. Hertz indüksiyon bobini ile yaptığı<br />

deneylerle bir manyetik sahanın varlığını ispat etmişti. Aynı anda İngiltere'de<br />

Sir Oliver Lodge telefon devrele-rindeki küçük elektrik dalgalarını hesaplamaya<br />

çalışıyordu.<br />

Hertz'in ekipmanı yetersizdi ve bobini hem kullanışsız hem de tehlikeliydi.<br />

Tesla ise daha farklı ve üstün bir şeyle ortaya çıkmak üzereydi: Saniyede 33 bin<br />

devire (33 bin Hz.) kadar frekanslar üretebilen bir dizi yüksek frekans<br />

alternatörü. Bu tip bir makine aslında uzak gelecekte sürekli radyo dalgaları<br />

iletişiminin geliştirilmesinde kullanılacak alternatörlerin öncüsüydü ama<br />

Tesla'nın kendi amaçlan için hala yetersizdi. Bu nedenle, Tesla bobini olarak<br />

anılacak hava özlü transformatörü yapmaya başlayacaktı. Bu transformatör,<br />

görece düşük voltajlı yüksek akımı, yüksek frekanslı, yüksek voltajlı düşük<br />

akıma dönüştürecekti.<br />

Bugün her türlü radyo ve televizyon setinde şu veya bu şekilde yüksek voltaj<br />

kullanılıyor. Yüksek voltaj üretmekte kullanılan bu aygıt kısa sürede tüm<br />

üniversitelerin bilim laboratuvarla-rında araştırma donanımı olarak kullanılmaya<br />

başlayacaktı. Bu aygıt, orijinal Hertz devresinin zayıf, şiddeti çok düşük<br />

titreşimlerini dönüştürebiliyor ve istenilen büyüklükte devre elde edilmesini<br />

sağlıyordu. Bu çalışma ile Tesla, Marconi'nin ilk deneyleri için birkaç yıl<br />

önceden zemin oluşturmuş oluyordu.<br />

Bu yüksek voltajlı cihazın tam anlamıyla havadan yalıtılması gerekiyordu,<br />

bunun için de yağ kullanılıyordu. Daha sonraki tüm yüksek gerilimli ve ticari<br />

amaçlı ekipmanlarda da bu yöntem kullanılacaktı. Tesla bobinlerdeki direnci<br />

azaltmak için her biri ayrıca yalıtılmış tellerden oluşan şerit halinde iletkenler<br />

kullanacaktı. Genellikle araştırmalarından başını kaldırıp buluşlan-nın patentini<br />

alacak zaman bulamadığı için bu da kamuya mal olan bilgiler arasına<br />

karışacaktı. Daha sonraları bu buluşu Lit-zendraht "(şerit tel") teriminden<br />

kısaltılmış "litz tel" adı altında piyasaya sürülecekti.<br />

Daha sonra yüksek frekanslı akımlarda ihtiyaç duyduğu özellikleri karşılayacak<br />

yeni bir dinamo geliştirecekti (bu sıkıştırılmış hava. ya da buhar ile<br />

çalıştırılabilen valfsiz, tek silindirli bir motordu). Ulaştığı hızda etkileyici bir<br />

şekilde sabit kalabiliyordu, bu sayede Tesla bu motoru 60 devirli çokfazlı<br />

sistemine adapte ederek, eşzamanlı motorlar kullanarak ve dişlilerini uygun<br />

şekilde küçülterek dünyanın alternatif akım kullanılan herhangi bir yerinde<br />

zamanı belirtmesi amacıyla kullanılabileceğini düşündü. Bu, modern elektrikli<br />

saatin öncüsü olacaktı. Keşiften keşfe dur durak bilmeden koşan Tesla bu icadı<br />

için de patent almayacaktı.<br />

Bununla da kalmayacak, yüz binlerce voltluk yüksek frekanslı elektrik<br />

kullandığı tehlikeli deneylerinden edindiği tecrübe ile dünya için çok önemli<br />

olan bir şeyi daha keşfedecekti. 1890 yılında, yüksek frekanslı akımların insan

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!