TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...
TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...
TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
James Clerk Maxwell'in 1873 yılında gerçekleştirdiği çalışma, görülebilen<br />
ışığın altında ve üstünde geniş bir elektromanyetik titreşim sahası -daha kısa<br />
ve daha uzun dalga boylarındaki titreşimler- olduğunu ortaya koyuyordu. Bu<br />
teori ışık ya da ısıdan daha uzun dalgalar üzerine çalışan ve ilk insan yapısı<br />
elektromanyetik radyasyonu Bonn'da, 1888 yılında üreten Alman profesör<br />
Heinrich Hertz tarafından test edilecekti. Hertz indüksiyon bobini ile yaptığı<br />
deneylerle bir manyetik sahanın varlığını ispat etmişti. Aynı anda İngiltere'de<br />
Sir Oliver Lodge telefon devrele-rindeki küçük elektrik dalgalarını hesaplamaya<br />
çalışıyordu.<br />
Hertz'in ekipmanı yetersizdi ve bobini hem kullanışsız hem de tehlikeliydi.<br />
Tesla ise daha farklı ve üstün bir şeyle ortaya çıkmak üzereydi: Saniyede 33 bin<br />
devire (33 bin Hz.) kadar frekanslar üretebilen bir dizi yüksek frekans<br />
alternatörü. Bu tip bir makine aslında uzak gelecekte sürekli radyo dalgaları<br />
iletişiminin geliştirilmesinde kullanılacak alternatörlerin öncüsüydü ama<br />
Tesla'nın kendi amaçlan için hala yetersizdi. Bu nedenle, Tesla bobini olarak<br />
anılacak hava özlü transformatörü yapmaya başlayacaktı. Bu transformatör,<br />
görece düşük voltajlı yüksek akımı, yüksek frekanslı, yüksek voltajlı düşük<br />
akıma dönüştürecekti.<br />
Bugün her türlü radyo ve televizyon setinde şu veya bu şekilde yüksek voltaj<br />
kullanılıyor. Yüksek voltaj üretmekte kullanılan bu aygıt kısa sürede tüm<br />
üniversitelerin bilim laboratuvarla-rında araştırma donanımı olarak kullanılmaya<br />
başlayacaktı. Bu aygıt, orijinal Hertz devresinin zayıf, şiddeti çok düşük<br />
titreşimlerini dönüştürebiliyor ve istenilen büyüklükte devre elde edilmesini<br />
sağlıyordu. Bu çalışma ile Tesla, Marconi'nin ilk deneyleri için birkaç yıl<br />
önceden zemin oluşturmuş oluyordu.<br />
Bu yüksek voltajlı cihazın tam anlamıyla havadan yalıtılması gerekiyordu,<br />
bunun için de yağ kullanılıyordu. Daha sonraki tüm yüksek gerilimli ve ticari<br />
amaçlı ekipmanlarda da bu yöntem kullanılacaktı. Tesla bobinlerdeki direnci<br />
azaltmak için her biri ayrıca yalıtılmış tellerden oluşan şerit halinde iletkenler<br />
kullanacaktı. Genellikle araştırmalarından başını kaldırıp buluşlan-nın patentini<br />
alacak zaman bulamadığı için bu da kamuya mal olan bilgiler arasına<br />
karışacaktı. Daha sonraları bu buluşu Lit-zendraht "(şerit tel") teriminden<br />
kısaltılmış "litz tel" adı altında piyasaya sürülecekti.<br />
Daha sonra yüksek frekanslı akımlarda ihtiyaç duyduğu özellikleri karşılayacak<br />
yeni bir dinamo geliştirecekti (bu sıkıştırılmış hava. ya da buhar ile<br />
çalıştırılabilen valfsiz, tek silindirli bir motordu). Ulaştığı hızda etkileyici bir<br />
şekilde sabit kalabiliyordu, bu sayede Tesla bu motoru 60 devirli çokfazlı<br />
sistemine adapte ederek, eşzamanlı motorlar kullanarak ve dişlilerini uygun<br />
şekilde küçülterek dünyanın alternatif akım kullanılan herhangi bir yerinde<br />
zamanı belirtmesi amacıyla kullanılabileceğini düşündü. Bu, modern elektrikli<br />
saatin öncüsü olacaktı. Keşiften keşfe dur durak bilmeden koşan Tesla bu icadı<br />
için de patent almayacaktı.<br />
Bununla da kalmayacak, yüz binlerce voltluk yüksek frekanslı elektrik<br />
kullandığı tehlikeli deneylerinden edindiği tecrübe ile dünya için çok önemli<br />
olan bir şeyi daha keşfedecekti. 1890 yılında, yüksek frekanslı akımların insan