TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

Tesla da bu "deney bağımlılığı" hakkında şöyle konuşacaktı alaylı alaylı:
"Edison ancak bir arıda bulunabilecek bir sebat ve gayretle samanlıkta iğne
aramaya bayılır, her çöpün altını tek tek araştırırdı. Bu tip çabalara pek çok kez
şahit oldum. Oysa ufak bir teori ve birkaç hesaplamayla bu angaryanın yüzde
doksanından kurtulabilirdi insan."
Tanınmış bir editör ve mühendis olan Thomas Commerfold Martin bir
keresinde Tesla'nın doğduğu köyü Hırvatistan haritasında bulamayan
Edison'un Tesla'ya ciddi ciddi hayatında hiç insan eti yiyip yemediğini
sorduğunu anlatır.
"En başına buyruk dahinin bile bir yörüngesi vardır" diye yazar Martin, "ve bu
iki adamın kendilerine has yöntemleri, tarzları ve eğitimleri vardı. Bay Tesla
kendi iyiliği için bu birlikteliğe bir son vermeliydi."
En temel bir hijyen anlayışında dahi iki insan ancak bu denli zıt düşebilirdi
birbiriyle. Mikroplardan ölesiye korkan ve aşırı derecede müşkülpesent Tesla,
Edison için şöyle düşünüyordu: "Ne bir hobisi var ne de herhangi bir spor
dalıyla ya da başka bir uğraşla ilgileniyor. En basit hijyen kurallarını dahi
kesinlikle umursamıyor... Eğer kendisini koruyacak, gözetecek sıra dışı bir
zekaya sahip eşi olmasaydı çok önceleri bu katıksız ihmalkarlığı yüzünden ölür
giderdi..."
Edison'un dinamolarını baştan tasarlamak Tesla'nın yılının büyük bir
bölümünü almıştı. En sonunda iş büyük bir başarıyla tamamlanınca elli bin
dolarını ne zaman alabileceğini sormak için Edison'a gidecekti.
Edison masasının üzerine koyduğu bacaklarını yana devirecek, ağzı bir karış
açık Tesla'ya şu yanıtı verecekti:
"Tesla, senin biz Amerikalıların espri anlayışından haberin yok anlaşılan."
Öyle görülüyordu ki Tesla bir kez daha Edison şirketinden kazık yemişti.
Sinirlenerek istifa edeceğini bildirdi. Edison ise buna karşılık "müthiş" bir
teklifte bulunacaktı. Aylık 18 dolar olan maaşına 10 dolarlık bir zam yapmak.
Tesla melon şapkasını aldığı gibi dışarı çıkacaktı.
Edison'a göre Tesla bir "bilim şairi" idi. Düşünceleri "harika ama
kullanışsız"dı. Genç mühendisi bir hata yapmakta olduğu konusunda
uyarıyordu -gerçekten de bir süre için bu uyarıda haklılık payı vardı. Ülke hala
iş bulmanın çok zor olduğu derin bir ekonomik kriz içindeydi.
84 krizi o denli büyük bir güvensizlik ortamı yaratmıştı ki Amerika'nın dört bir
yanında binlerce küçük ölçekli yatırımcı iflas bayrağını çekmişti. İşadamları
kurtuluş için hükümete değil Morgan'a başvuruyorlardı. Bu para babası da
gücü tek bir merkezde toplamaya yönelik ince planlarının işçi sorunları ve
demiryollarındaki paylaşım savaşı nedeniyle tehlikede olduğunu düşünüyordu.