TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...
TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...
TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mali desteği ile büyük gemilere ve Alabama Kömür ve Çelik Şirketi'ne türbin<br />
üretmek amacıyla bir milyon dolar sermaye ile Tesla Motor Sanayi kurulacaktı.<br />
Bu dönemde Tesla diğer sorunların yanı sıra eski çalışanlarından Fritz<br />
Lowenstein ile de bazı sıkıntılar yaşamaktaydı. Colorado'daki çalışma<br />
günlerinden beri Tesla, Lowenstein'ın sadakatinden şüphe etmekteydi. Alman<br />
mühendisle Wardenclyffe projesinde tekrar birlikte çalıştıklarında güvenini<br />
yeniden kazanacaktı ama birkaç yıl içerisinde parasal konularda aralarında yine<br />
bir anlaşmazlık baş gösterecekti. Lowenstein sonradan radyo aygıtları<br />
konusunda başarılı bir mucit olacaktı.<br />
1916 yılında Marconi Telsiz Telgraf Şirketi ile Marconi'nin patentlerinin<br />
Tesla'nınkilerden etkilendiğini savunan Kilbourne & Clark arasındaki davada<br />
düğümü çözecek kişi olarak tanıklık edecekti. Son anda Lowenstein taraf<br />
değiştirecek ve Marconi'yi destekleyecekti. Yalancı şahitlik ettiği öne<br />
sürülecekti ama hiçbir şey ispat edilemeyecekti. Fakat Tesla'nın dostluğunu da<br />
sonsuza kadar kaybedecekti. 1910 ile 1915 yılları arasında Tesla Alman<br />
mühendise oldukça yüklü miktarlarda borç vermişti. Üç yıl sonra Tesla,<br />
Lowenstein'a protesto çekecek ama kendisini mahkemeye vermeyecekti.<br />
Kendi hesabına hatırı sayılır bir üne kavuşan Anne Morgan da babasının<br />
ölümünden sonra kendi hayat tarzını sürdürüyordu. Tesla'nın türbini gibi Anne<br />
da bir güç istasyonu gibi çalışmaktaydı; hayatı, eğitim, çocuk haklan, kadınların<br />
çalışma koşulları ve göçmen sorunları gibi insani konular çevresinde<br />
dönmekteydi. Zenginlerin moda ve hizmetçi sorunlarına kafasını yormayı hiç mi<br />
hiç düşünmüyordu. Zevkli Avrupa turundan döner dönmez Manhattan'daki<br />
kadın hakları oturumlarına katılabilecek kadar çok yönlü bir insan olmuştu.<br />
Sosyoloji diploması almadan tüm Amerika'yı dolaşmış, kadın derneklerinde<br />
konuşmalar yapmıştı. Hukuk adamlarıyla, evsizler ve sömürülen kadınlar<br />
üzerine toplantılar düzenliyordu.<br />
Tesla'ya gençliğinde duyduğu aşkı unutmuş olmasına karşın onunla olan<br />
ilişkisini de tam anlamıyla bitirmemişti. "Seninle bu kış görüşebilmeyi umut<br />
ediyorum" diyordu, "ve son görüşmemizin üzerinden koca bir yıl geçmiş<br />
olmasından dolayı ne kadar üzgün olduğumu da bilmeni isterim. Geçen tüm bu<br />
aylar çalışmalarına istediklerini kattı mı, arzuladığın ilerlemeyi kaydedebildin<br />
mi...?"<br />
Eski dostunu yeniden kazanmanın mutluluğunu yaşayan Tesla övünmeyi de<br />
ihmal etmeyecekti: "Seninle son görüşmemizden beri kaydettiğim ilerleme<br />
oldukça büyük ve tatmin edici oldu. Fikirler kafamda daha önce hiç olmadığı<br />
gibi hızla uçuşuyorlar. Bunların büyüdüğünü ve geliştiğini görüyor, mutlu<br />
oluyorum, dünyevi anlamda başarılı olduğumu söyleyebilirim." 25 Mart 1911<br />
tarihinde meydana gelen Triangle Fabrikası yangınında, kötü koşullarda ve<br />
düşük ücretlerle çalıştırılan, aynı zamanda çoğunluğunu genç göçmen<br />
kadınların oluşturduğu işçilerden bir çoğu kavrulmamak için camlardan atlamış<br />
ve hayatlarını kaybetmişti. Bu olayın yarattığı öfke dalgası işçilerin<br />
sendikalaşması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi sürecine de bir ivme<br />
kazandırmıştı. Yaralanan birçok işçi güvenlik önlemlerinin ne derece ihmal