01.05.2013 Views

TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mali desteği ile büyük gemilere ve Alabama Kömür ve Çelik Şirketi'ne türbin<br />

üretmek amacıyla bir milyon dolar sermaye ile Tesla Motor Sanayi kurulacaktı.<br />

Bu dönemde Tesla diğer sorunların yanı sıra eski çalışanlarından Fritz<br />

Lowenstein ile de bazı sıkıntılar yaşamaktaydı. Colorado'daki çalışma<br />

günlerinden beri Tesla, Lowenstein'ın sadakatinden şüphe etmekteydi. Alman<br />

mühendisle Wardenclyffe projesinde tekrar birlikte çalıştıklarında güvenini<br />

yeniden kazanacaktı ama birkaç yıl içerisinde parasal konularda aralarında yine<br />

bir anlaşmazlık baş gösterecekti. Lowenstein sonradan radyo aygıtları<br />

konusunda başarılı bir mucit olacaktı.<br />

1916 yılında Marconi Telsiz Telgraf Şirketi ile Marconi'nin patentlerinin<br />

Tesla'nınkilerden etkilendiğini savunan Kilbourne & Clark arasındaki davada<br />

düğümü çözecek kişi olarak tanıklık edecekti. Son anda Lowenstein taraf<br />

değiştirecek ve Marconi'yi destekleyecekti. Yalancı şahitlik ettiği öne<br />

sürülecekti ama hiçbir şey ispat edilemeyecekti. Fakat Tesla'nın dostluğunu da<br />

sonsuza kadar kaybedecekti. 1910 ile 1915 yılları arasında Tesla Alman<br />

mühendise oldukça yüklü miktarlarda borç vermişti. Üç yıl sonra Tesla,<br />

Lowenstein'a protesto çekecek ama kendisini mahkemeye vermeyecekti.<br />

Kendi hesabına hatırı sayılır bir üne kavuşan Anne Morgan da babasının<br />

ölümünden sonra kendi hayat tarzını sürdürüyordu. Tesla'nın türbini gibi Anne<br />

da bir güç istasyonu gibi çalışmaktaydı; hayatı, eğitim, çocuk haklan, kadınların<br />

çalışma koşulları ve göçmen sorunları gibi insani konular çevresinde<br />

dönmekteydi. Zenginlerin moda ve hizmetçi sorunlarına kafasını yormayı hiç mi<br />

hiç düşünmüyordu. Zevkli Avrupa turundan döner dönmez Manhattan'daki<br />

kadın hakları oturumlarına katılabilecek kadar çok yönlü bir insan olmuştu.<br />

Sosyoloji diploması almadan tüm Amerika'yı dolaşmış, kadın derneklerinde<br />

konuşmalar yapmıştı. Hukuk adamlarıyla, evsizler ve sömürülen kadınlar<br />

üzerine toplantılar düzenliyordu.<br />

Tesla'ya gençliğinde duyduğu aşkı unutmuş olmasına karşın onunla olan<br />

ilişkisini de tam anlamıyla bitirmemişti. "Seninle bu kış görüşebilmeyi umut<br />

ediyorum" diyordu, "ve son görüşmemizin üzerinden koca bir yıl geçmiş<br />

olmasından dolayı ne kadar üzgün olduğumu da bilmeni isterim. Geçen tüm bu<br />

aylar çalışmalarına istediklerini kattı mı, arzuladığın ilerlemeyi kaydedebildin<br />

mi...?"<br />

Eski dostunu yeniden kazanmanın mutluluğunu yaşayan Tesla övünmeyi de<br />

ihmal etmeyecekti: "Seninle son görüşmemizden beri kaydettiğim ilerleme<br />

oldukça büyük ve tatmin edici oldu. Fikirler kafamda daha önce hiç olmadığı<br />

gibi hızla uçuşuyorlar. Bunların büyüdüğünü ve geliştiğini görüyor, mutlu<br />

oluyorum, dünyevi anlamda başarılı olduğumu söyleyebilirim." 25 Mart 1911<br />

tarihinde meydana gelen Triangle Fabrikası yangınında, kötü koşullarda ve<br />

düşük ücretlerle çalıştırılan, aynı zamanda çoğunluğunu genç göçmen<br />

kadınların oluşturduğu işçilerden bir çoğu kavrulmamak için camlardan atlamış<br />

ve hayatlarını kaybetmişti. Bu olayın yarattığı öfke dalgası işçilerin<br />

sendikalaşması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi sürecine de bir ivme<br />

kazandırmıştı. Yaralanan birçok işçi güvenlik önlemlerinin ne derece ihmal

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!