TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

Aynı uzman grup önünde, endüstride devrim yaratan ve çok uzaklardaki
evlerin bile aydınlatılabilmesini sağlayan enerji sistemini tanıtmasının
üzerinden üç yıl geçmişti. Şimdi de hayretler içindeki aynı topluluğa ışık ve
elektriğin doğası üzerine yürüttüğü araştırmalarını anlatıyordu.
Konuştuğu kürsü, içi gaz dolu tüplerden yayılan ışıkla çok çekici bir tarzda
aydınlatılmıştı, bazılarının parlaması için fosfor, bazılarında da uranyum
kullanmıştı. Bunlar bugünkü floresan lambaların öncüleriydiler. Tesla bunların
patentini almayı ya da piyasaya sürmeyi hiç düşünmemişti; gerçekten de
pazara ancak elli yıl sonra çıkacaklardı. Söylev için tüplere, tipik bir şekilde,
isimler takmıştı. Bunlar arasında yalnızca ünlü bilim insanlarının adları yoktu,
bazıları ünlü Sırp şairlerin adlarını almıştı.
Bir masaya dönerek eline narin bir parça aldı. "İşte içindeki hava kısmen
boşaltılmış bir cam tüp. Onu elime alıyorum, bedenimin bir parçası yüksek
gerilim taşıyan tellerden biriyle temas halinde ve elimdeki tüp de harika bir
şekilde yanıyor. Hangi durumda bırakırsam bırakayım, nereye taşırsam
taşıyayım, tutabildiğim sürece, yumuşak, hoş ışığı tükenmeyen bir ışıltıyla
parıl-damaya devam edecektir."
Elinde tuttuğu tüp parıldamaya başlayınca -diğer gösterilerin yanı sıra bu
alternatif akımın güvenirliği hakkında politik bir mesaj da içermekteydi-
"Profesör" Brown, Edison'un ajanı, izlemekten vazgeçecek ve hızla salonu terk
edecekti. Patronu bu inanılmaz olayı duyunca tırnaklarını yemeye başlayacaktı.
Ama Pittsburg'dan sırf bu konferansı dinlemek için gelmiş olan Geor-ge
Westinghouse öne eğilmiş, başını bir o yana bir bu yana sallıyor,
gülümsüyordu.
Bir sonraki gösterisi, gazların basıncı düşürülmüş ortamlarda yüksek iletkenlik
sergilediklerini keşfettikten sonra icat ettiği, yüksek frekanslı bir enerji
kaynağına bağlanmış telsiz, ya da elektrotsuz, deşarj lambalardı. Bunları,
gösterdiği gibi, odada istediğiniz yere götürebilirdiniz ama onlar ürkütücü bir
şekilde yanmaya devam edeceklerdi. Bunlar hiçbir zaman pratik amaçlarda
kullanılmak üzere piyasaya sürülemeyeceklerdi ama yeni alınmaya başlanan
patentlerin de gösterdiği gibi, seksen yıl sonra bile bu konudaki araştırmalar
hep devam edecekti.
Sylvania GTE International'ın başmühendisi Roland J. Morin sonraları şunları
ifade edecekti: "Şundan eminim ki, bu ışık kaynaklarının Chicago Dünya
Fuarı'nda (1893) Tesla tarafından sergilenmesi, daha sonraları D. McFarlan
Moore'un floresan lambayı geliştirmesini ve bunları ticari amaçlı kullanıma
açmasını teşvik etmiştir...", Uzun parmaklı, marifetli elleri bir başka parçayı
kavradı.
"İşte tek bir tele bağlı havası alınmış bir ampul... Onu avucu-ma alıyorum ve
içindeki platin tel güçlü bir akkor halini alıyor.
"İşte ana tele bağlanmış bir diğer ampul. Metalik soketine dokunduğum anda
içi fosforik ışıklı muhteşem renklerle doluyor.