TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

Bir dükkanın yanından geçerken dükkan sahibinin bozuk bir makineye küfürler
yağdırdığını işitti. Adamın yanında durdu ve makineyi tamir etmeyi teklif etti.
Yapılan işten dükkan sahibi o denli hoşnut kaldı ki hemen Tesla'ya yirmi dolar
verdi.
Yürürken genç Sırp'ın aklına gemide duyduğu bir fıkra geldi ve gülümsemeye
başladı. Amerika'ya henüz gelmiş Montenegrolu bir çoban yolda yürürken on
dolarlık bir banknot görür. Eğilip parayı aldıktan sonra kendi kendine şöyle
söylenir: "Bugün Amerika'daki ilk günüm, neden çalışmak zorunda olayım ki?"
Henüz otuz ikisinde olmasına rağmen saçları ağarmaya başlayan Thomas Alva
Edison, Bayan Edison'un kendi kreasyonundan ve ellerinden çıkma damalı işçi
gömleği içinde kaba saba, neşeli, hafif kambur duran zeki bir insandı. İlk
bakışta insana yüzünde bir ifade yokmuş gibi gelirdi ama ziyaretçileri kısa süre
içinde gözlerinde parlayan uçsuz bucaksız enerjinin ve zekanın farkına
varırlardı.
O zamanlar Edison, bir dahi için bile, fazlasıyla zayıf birisiydi. Goerck
Sokağındaki Edison Machine Works'ü ve Beşinci Cadde'deki Edison Electric
Light şirketini kurmuştu. 255-57 Pearl Sokağındaki elektrik üretim istasyonu
tüm Wall Street'e ve East River'a hizmet veriyordu. Ve New Jersey Menlo
Park'ta birçok insanın çalıştığı ve inanılmaz olayların gerçekleşebileceği bir
araştırma laboratuvarı vardı.
Bazen kendisi de burada boy gösterir, laboratuvarın arkasındaki jeneratörden
gelen doğru akımla beslenen ve demirlerin üzerinde saatte seksen kilometre
hızla ilerleyebilen "küçük demir lokomotif canavarı"nın çevresinde dans ederdi.
Bu laboratuvara sesini Edison'un fonografı ile ölümsüzleştirmek için Sarah
Bernhard da gelmişti. Nazikçe Edison'un I. Napolyon'la olan benzerliğinden
dem vurmuştu.
Pearl Sokağı jeneratörü New Yorklu birkaç yüz varlıklı insana hizmet ediyordu
ama Edison şehrin her yanındaki doğru akım şebekeleriyle uzak noktalardaki
imalathaneleri, fabrikaları ve tiyatroları da besliyordu. Ayrıca denizde yüzen
gemileri de aydınlatacak şebekeler kurması için ardı arkası kesilmeyen teklifler
alıyordu ki bu da tam bir baş ağrısıydı. Çünkü denizin ortasında çıkabilecek
olası bir yangın feci bir kabusa dönüşebilirdi.
Aynı zamanda özlü sözlerinden gelen ününü de korumak zorundaydı. "Ticaret
ve sanayi dünyasında herkes hırsızlık yapar" diyordu vecizelerinin bir
tanesinde. "Ben de çok çaldım. Ama ben nasıl çalınacağını biliyorum. Diğerleri
bilmiyorlar..." Diğerleri ile kastettiği Batı Sendikası idi. Onlar için bir iş
yapıyordu, aynı zamanda da rakip firmaya onlara yaptığı işle rekabet etmelerini
sağlayacak başka bir icadını satıyordu.
Çok ünlü bir diğer deyişi de matematikçi olmaya ihtiyaç duymadığı, ne zaman
istese bir tanesini işe alabileceği yolluydu. Formal eğitim almış bilim insanları
bu sözlerden alınabilirdi ama Amerika'nın teknolojik ilerlemesinin bu
safhasında mühendislerin ve mucitlerin doğal hayata çağdaşları olan
akademisyenlerden çok daha fazla katkıda bulunduğu da göz ardı edilemezdi.