17 ağustos 1999 marmara ve 12 kasım 1999 bolu-düzce depremleri ...

MARMARA VE BOLU DEPREMLERİ SONRASINDA TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ FAALİYETLERİ
14
MARMARA SALLANIYOR
Dr.İlhan DİKEN
17 Ağustos 1999, Marmara sallanıyor. Acı çok büyük, Türkiye ağlıyor. On binlerce can kaybı, on binlerce
yaralı, büyük ekonomik kayıp, etkilenen milyonlarca insan... Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte gönüllüler
ordusu, sivil toplum örgütleri, yabancı dostlar el ele, hep birlikte yardıma koşuyor, canla başla çalışıyor.
Ülke içinden ve dışından Marmara’ya akın var. Zaman hızla ilerliyor, ölü ve yaralı sayısı da zamana bağlı
olarak hızla artıyor. Varto’da, Erzincan’da, Lice’de, Dinar’da olduğu gibi, Marmara’da da insan çığlıkları
göklere yükseliyor... Her tarafta yankılanıyor, devlet büyüklerimiz ve beş yüz elli adam, büyük bir ürpertiyle
uykularından sıçrıyor, şoktadır, çaresizdir, hazırlıksız yakalanmıştır. Felaket bölgesinde devlet aranıyor,
hiçbir yerde yok. Karayolları yıkılmış, telekomünikasyon sistemi sizlere ömür. Helikopterler de malum yerde...
Devlet aranıyor, devlet nerede... Sonuçta, devlet, deprem enkazlarının altında bulunuyor... “Allah, halkımıza
ve yabancı dostlarımıza zeval vermesin” elbirliğiyle enkaz altında Durmuş birini çıkarıyorlar, Durmuş
duruma el koyuyor hemen bir inceleme, denetleme, asayiş berkemal, “kana ihtiyaç yok, doktora ihtiyaç
yok, ilaca ihtiyaç yok... Ermeni yardımına, Yunan kanına, Amerikan ilacına ihtiyaç yok...” Var Durmuş bey,
var... Bu ülkenin ırkı ayırmayan, farklı kültürlerle birlikte yaşamaya tahammülü olan insanlara, Sağlık Bakanlarına
ihtiyacı var.
Amerikanı, Yunanı, Ermeniyi, onu, bunu reddediyorlar. Bu redçi zihniyetin çürümüş idari yapının üzerine
bir çizgi çekmenin, yeniden yapılanmanın, insana değer verilen, barışın, dostluğun, kardeşliğin ve demokrasinin
temelleri üzerinde şekillendirilen bir Türkiye Cumhuriyetini inşa etmenin tam zamanıyken “değişen
Devlet Bey” sessizliğini bozarak, günlerdir nerede olduğunun hesabını bile vermeden, “bu surda kimse
bir gedik açamayacaktır, Durmuş Bey’in hizmetlerinin yanında ve arkasındayız” diye kükremeye başlıyor.
Bir zamanların halkçı sosyal demokratı, “Durmuş bey, başarılı bir arkadaşımızdır” demeciyle, kendine
yakışan tavrı sergiliyor. Sinirler alt-üst, konuştukça batıyorlar. Dünya tepkilerini dile getiriyor, bu konuşmalar
karşısında, insanlar ayakta, medya ayakta. Dr. Durmuş beyden sonra, Çorum’dan bir ses yükseliyor. Dr.
Denli hanım, densizliklerin en büyüğünü yaparak, afet bölgesinde yoğun ahlaki çöküntülerin olduğu ve zaten
dönmelerin bulunduğunu pervasızca ortaya atıyor. Meslektaşımız, Tabip Odasını arıyor, “silin bunların
üyeliklerini, bunlarla aynı örgütte yer almak istemiyoruz” diye haykırıyorlar.
Marmara sallanıyor! İnsanlar ölüyor, insanlar kırılıyor, insanlar kurtarılmayı bekliyor, cesetler kokuyor,
binlerce ceset çıkarılmayı bekliyor. Devlet elini uzatmıyor, konuşanları susturmaya çalışıyor, medyayı
susturmaya çalışıyor. Ortaya Mesut Bey çıkıyor “devleti küçük düşürücü yayınlardan vazgeçin, bunun kimseye
yararı olmaz. Yıkılan bir bina onarılabilir, ama yıkılan bir devlet geri getirilemez” diyor. Kimse, devleti
yıkma peşinde değil Mesut Bey. Yıkılan, yok olan, yitirilen binlerce can var ortada. Onları geri getirebilir
misiniz? Devlet, hiçbir şekilde izah edilemeyecek büyük bir organizasyon eksikliği ve büyük bir ihmalkarlık
içinde. Kimse bunun hesabını vermeyecek mi? Kimse bunun hesabını sormayacak mı? Bir vatandaş olarak
eleştirmeye kimsenin hakkı yok mu? Bu deprem, Turizm Bakanı’nın da belirttiği gibi, Türk siyasi ve idari
yapısının iflas ettiğini gösteriyor. Marmara depremi bize gösteriyor ki, mevcut devlet yapısı, halkın çıkarlarına
uygun bir çalışma göstermiyor. Ülkenin güneydoğusunda, on beş yıl süren bir savaşın getirdiği ekonomik
çöküntü var, hala yıkılmadık ayaktayız edebiyatı var. Depremden kaynaklanan 700 trilyonluk ekonomik
kayıp, ücretliden ve emekçiden çıkarılmaya çalışılıyor.
Yıllardan beri, Türkiye’nin %90’ının deprem riski altında olduğunu bildikleri halde, peşpeşe yönetime
gelen hükümetler, otuz yıldır bizi yönetenler, birinci derecede sorumludur. Afet bölgesinde görevlilerin kusuru
vardır. Belediyelerin kusuru vardır, riski bölgeler imara açılmıştır, müteahhitlerin kusuru vardır.
Devlet, zarara uğrayanların maddi manevi zararlarını ödemek zorundadır. Bu zararlar da vatandaştan,
ücretten değil, sorumlulardan tahsil edilmelidir.