You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
WWW.SADECZANIN.INFO<br />
STYCZEŃ/LUTY 2012 HISTORIA 71<br />
wpadli na pomysł skradnięcia żeliwnego<br />
łańcucha rozpiętego między słupami...<br />
Amator: – Te raz jest tam za kaz wjaz -<br />
du, droga tylko dla pojazdów z wysypiska<br />
śmieci. Generalnie głucho i ciemno.<br />
To sprzyja takim wandalom. Z tego co<br />
wiem to miejscowa szkoła opiekuje się<br />
tym obiek tem.<br />
FOT. ARCH.<br />
du ca ti 996: – Miesz kam nie da le ko<br />
od tego miejsca, zawsze mnie zastana -<br />
wiało, a dzięki temu forum dowiedziałem<br />
się o nim wie le po ży tecz nych<br />
in for ma cji. Co fakt to fakt – to smut ne co<br />
z nim zro bi li ja cyś idio ci dla pa ru ki lo<br />
zło mu... Co ja kiś czas wi dzę tam mło -<br />
dzież ze szkoły podstawowej, która się<br />
tym cmen ta rzem opie ku je – sprzą ta ją,<br />
palą znicze, ale do naprawy słupów nikt<br />
się nie kwa pi. Je śli się tyl ko coś zmie ni<br />
to na pewno napiszę!!!<br />
du ca ti 996: – Wczo raj by łem<br />
na cmentarzyku i... szok kolejny... jakiś<br />
idiota bez czci i szacunku poodrywał żeliw<br />
ne krzy że z na grob ków... pa rę dni<br />
wcze śniej wi dzia łem ta kie na punk cie<br />
sku pu zło mu i dla te go mój wczo raj szy<br />
pa trol... Mo że ktoś chce na mia ry na ten<br />
punkt, mo że coś z tym mo żna zro bić, bo<br />
to już jest łaj dac two naj wy ższych lo tów!<br />
Pal li cho łań cuch, ale krzy że, praw do -<br />
podobnie zabytkowe?<br />
Airacobra: – Na konferencji w Gorlicach<br />
P. Schubert pokazał slajdy z okolic<br />
Mie cho wa, gdzie CK cmen ta rze<br />
nazwano grobami powstańców styczniowych,<br />
żoł nie rzy pol skich, le gio ni stów<br />
(tam na stukilkudziesięciu pochowanych<br />
był jeden legionista). Oprócz dewastacji<br />
fizycznej cmentarzy postępuje też akcja<br />
destrukcji pamięci…<br />
Art.: – Na ha sło AK – re ak cja,<br />
a na hasło żołnierze zaborców – tumiwisizm...<br />
A my się od ruskich domagamy<br />
usza no wa nia cmen ta rza Or ląt, jak<br />
sami olewamy takie historyczne cmentarze.<br />
Ech...<br />
du ca ti 996: – Pa no wie są ru chy<br />
na „moim” cmentarzu... ktoś podwiesił<br />
łańcuchy do słupów na drutach... Było<br />
pa rę zni czy choć mniej niż za wsze…”<br />
PER ŁY MA JO RA BRO CHA<br />
Bar ba ra Po lak przy po mi na hi sto rię<br />
powstania nekropolii z I wojny światowej<br />
na oko licz nych zie miach: w 1915<br />
roku po bitwie gorlickiej – największej<br />
i przełomowej operacji militarnej frontu<br />
wschod nie go, na zy wa nej „Ma łym<br />
Ver dun” – w Ga li cji Za chod niej by ło<br />
prawie milion poległych, pogrzebanych<br />
gdzie pa dli. Za czę ło się ro bić nie bez -<br />
piecznie. Powołano więc Wydział Grobów<br />
Wojennych, którym kierował oficer<br />
armii austro-węgierskiej Rudolf Broch,<br />
który służył m.in. w Wadowicach, Tarno<br />
wie i No wym Są czu. Ma jor miał<br />
ogrom ne upraw nie nia, dzię ki któ rym<br />
mógł ścią gać z ca łych Au stro -Wę gier<br />
najlepszych architektów, malarzy, rzeźbiarzy<br />
a nawet poetów piszących epitafia.<br />
I sko rzy stał z upraw nień.<br />
– Zachodnią Galicję podzielono na 10<br />
okręgów, na czele każdego stał jeden archi<br />
tekt, któ ry re ali zo wał wła sną wi zje<br />
nekropolii, dlatego są tak różne: u nas,<br />
w okręgu X był Gustav Ludwig, jeden<br />
Według Frodymy i Drogomira<br />
na cmentarzu pochowanych<br />
jest 21<br />
żołnierzy w pojedynczych<br />
grobach, 15 znanych<br />
z imienia i nazwiska, 6<br />
bezimiennych.<br />
z naj cie kaw szych, rzeź bę ry ce rza<br />
na cmentarzu komunalnym, tak zwanego<br />
Rolanda, wykonał artysta o nazwisku<br />
Ma zur, au striac ki Po lak. Na to miast<br />
w Gorlickiem architektem był Słowak<br />
Duśan Jurković, lubujący się w drewnie,<br />
stąd taka różnica w wyglądzie nieodległych<br />
nekropolii – tłumaczy Barbara Polak.<br />
I do da je: – Od po cząt ku przy ję to<br />
założenie, że każdy jest pochowany jako<br />
bohater wojenny, w warunkach godnych,<br />
wszy scy na jed nej ne kro po lii,<br />
tylko my tutaj w Galicji Zachodniej takie<br />
ma my. U nas po sta ra no się, że by nikt<br />
nie był pochowany anonimowo, rozpoznawano<br />
ich, inaczej wyglądają krzyże<br />
na grobach Rosjan, żołnierzy armii austro<br />
-wę gier skiej, a jesz cze ina czej<br />
na niemieckich.<br />
Opi sał to m.in. Pa weł Pen ca kow ski<br />
w materiale „Zapomniane pomniki niczyich<br />
bohaterów”: „Wydział krakowski<br />
obej mo wał si ły woj sko we (w tym<br />
jeńców) i cywilne, a liczba pracujących<br />
prze kra cza ła 3000 lu dzi. By li wśród<br />
Na renowację nekropolii potrzeba co najmniej<br />
30 tys. zł. Fundacja Hortus apeluje<br />
o wsparcie tej inicjatywy. Konto fundacji:<br />
62 19401076 30987126 00000000.
Change language