Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
wadzono obserwacje wysokoenergetycznego<br />
promieniowania w <strong>za</strong>kresie TeV. Efektem<br />
współpracy jest ponad 20 publikacji w c<strong>za</strong>sopismach<br />
recenzowanych, dotyczących różnych<br />
klas obiektów astrofizycznych. Prace dotyczyły<br />
znanych wcześniej obiektów, które teraz scharakteryzowano<br />
w <strong>za</strong>kresie najwyższych energii, oraz<br />
nowo odkrytych obiektów. Jeden z ciekawszych<br />
wyników otrzymano dla aktywnej galaktyki PKS<br />
2155-304. Ich celem było zbadanie ewolucji źródła<br />
promieniowania podc<strong>za</strong>s rozbłysku obiektu<br />
oraz stworzenie fizycznej charakterystyki źródła<br />
emisji. W badaniach wykorzystano naziemne i satelitarne<br />
obserwatoria pokrywające cały <strong>za</strong>kres<br />
energetyczny (od promieniowania radiowego do<br />
gamma). Na tej podstawie skonstruowano sze<strong>rok</strong>opasmowe<br />
widmo obiektu i uzyskano korelacje<br />
między krzywymi blasku w różnych <strong>za</strong>kresach.<br />
W wyniku badań stwierdzono obecność korelacji<br />
pomiędzy krzywymi zmiany blasku w <strong>za</strong>kresie<br />
rentgenowskim i gamma podc<strong>za</strong>s rozbłysków,<br />
a także brak korelacji z obserwowaną emisją na<br />
niższych częstościach. Widmo w stanie niskim<br />
PKS 2155-304 daje się dobrze interpretować<br />
w ramach tzw. jednostrefowego modelu SSC<br />
(synchrotron self-Compton), podc<strong>za</strong>s gdy w stanie<br />
rozbłysku model wymaga wprowadzenia kilku<br />
stref emisji promieniowania. Po raz pierwszy<br />
stwierdzono również długookresową korelację<br />
pomiędzy rozbłyskiem w <strong>za</strong>kresie wysokich energii,<br />
a długofalowym wzrostem poziomu promieniowania<br />
na niższych długościach fali.<br />
• W wyniku międzynarodowej współpracy naukowców<br />
CAMK z grupą naukowców z Instytutu<br />
Astronomii Czeskiej Akademii Nauk oraz Harish<br />
Chandra Research Institute w Indiach na temat<br />
zjawiska akrecji na c<strong>za</strong>rne dziury w przypadku<br />
niewielkich strumieni masy oraz małego momentu<br />
pędu opadającej materii <strong>za</strong>proponowano<br />
wyjaśnienie źródła materii opadającej na masywną<br />
c<strong>za</strong>rną dziurę w centrum Mlecznej Drogi,<br />
zbadano możliwość ekstrakcji energii z c<strong>za</strong>rnej<br />
dziury oraz okoliczności powstawania fal uderzeniowych<br />
w takich przepływach. Proponowane<br />
modele mają bezpośrednie znaczenie przy interpretacji<br />
obserwowanej emisji w <strong>za</strong>kresie promieniowania<br />
rentgenowskiego.<br />
• W ramach projektu AstroPF we współpracy<br />
polsko-francuskiej otrzymano istotny teoretyczny<br />
wynik przybliżający do zrozumienia własności<br />
c<strong>za</strong>rnej dziury w centrum naszej Galaktyki.<br />
W pracy „Modelling the Black Hole Silhouette<br />
in Sgr A* with Ion Tori” analizowano możliwość<br />
określenia podstawowych własności c<strong>za</strong>rnej<br />
dziury (masa, moment pędu - spin) poprzez obserwację<br />
tzw. „sylwetki” c<strong>za</strong>rnej dziury widocznej<br />
w promieniowaniu pochodzącym z materii<br />
akreowanej materii na ten obiekt. Naukowcy<br />
używają <strong>za</strong>awansowanej teoretycznie i obliczeniowo<br />
procedury śledzenia biegu promieniowania<br />
(ray tracing) opartej o kod numeryczny GYOTO<br />
opracowany w Instytucie LUTh Obserwatorium<br />
Paryskiego w Meudon. Stosując model zjonizowanego<br />
torusa (w oparciu o model ,,polskiego<br />
pączka”) badano różne możliwości wynikające<br />
z różnych wartości parametrów opisujących<br />
strukturę akrecyjną wokół Sgr A*. Określono<br />
w ten sposób, jakie są możliwe kształty i widma<br />
struktury akrecyjnej.<br />
Tytuł profesora uzyskała Ewa L. Łokas.<br />
Centrum jest członkiem Centrum Badań Ziemi<br />
i Planet „Geoplanet”.<br />
Centrum należy do sieci naukowych:<br />
<strong>Polska</strong> Sieć Astrofizyki Cząsteczek; Sieć naukowa<br />
w dziedzinie badań teoretycznych cząstki –<br />
astrofizyka – kosmologia; <strong>Polska</strong> Sieć Projektu<br />
„Cherenkov Telescope Array”; Centrum Zaawansowanych<br />
Badań w Zakresie Astrobiologii i Dziedzin<br />
Pokrewnych CASA.<br />
Centrum jest członkiem konsorcjów naukowych:<br />
Polskie Konsorcjum Eksperymentu H.E.S.S.;<br />
Konsorcjum Astro-Grid; Polskie Konsorcjum<br />
LOFAR; Polskie Konsorcjum „BRITE: Polski<br />
Satelita Naukowy”; Polskie Konsorcjum Projektu<br />
„Cherenkov Telescope Array”; Konsorcjum<br />
Narodowe Centrum Radioastronomii i Inżynierii<br />
Kosmicznej.<br />
* 00-716 Wars<strong>za</strong>wa, ul. Bartycka 18<br />
( (22) 329-61-40, fax 48 (22) 841-00-46<br />
: e-mail: camk@camk.edu.pl<br />
www.camk.edu.pl<br />
– 118 –
Change language