Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
nej gospodarki i społeczeństwa informacyjnego<br />
oparte na paradygmacie SOA.<br />
Instytut jest członkiem konsorcjów naukowych:<br />
CLARIN oraz NEKST.<br />
* 01-248 Wars<strong>za</strong>wa, ul. Jana Kazimier<strong>za</strong> 5<br />
( (22) 380-05-00, fax (22) 380-05-10<br />
: e-mail: ipi@ipipan.waw.pl<br />
www.ipipan.waw.pl, www.ipipan.eu<br />
INSTYTUT PODSTAW INŻYNIERII<br />
ŚRODOWISKA <strong>PAN</strong><br />
Dyrektor: dr inż. Franciszek Pistelok<br />
Przewodniczący Rady Naukowej: prof. dr hab.<br />
Franciszek Buhl<br />
Instytut (kategoria „1” (A) w rankingu MNiSW)<br />
<strong>za</strong>trudnia 81 pracowników, w tym 25 naukowych<br />
(<strong>za</strong>trudnienie średnioroczne w przeliczeniu na<br />
pełne etaty).<br />
Działalność naukowa: opublikowano łącznie 88<br />
prac, z tego 19 prac w recenzowanych c<strong>za</strong>sopismach<br />
naukowych o <strong>za</strong>sięgu międzynarodowym;<br />
realizowano: 20 projektów badawczych, 7 <strong>za</strong>dań<br />
badawczych w ramach działalności statutowej; we<br />
współpracy z <strong>za</strong>granicą realizowano 9 tematów.<br />
Wybrane wyniki:<br />
• Realizując projekt „Zastosowanie magnetometrii<br />
glebowej do oceny <strong>za</strong>grożeń terenów parkowo-miejskich<br />
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego<br />
(GOP) wtórną emisją”, znacznie lepiej<br />
poznano dystrybucję <strong>za</strong>nieczyszczeń pyłowych<br />
oraz przestrzenny rozkład lokalnych anomalii<br />
magnetycznych. Dokonano prawidłowej interpretacji<br />
wyników pomiarów magnetycznych prowadzonych<br />
w glebach terenów parkowych i leśnych.<br />
Wyznaczono współczynniki przekształcenia<br />
wierzchnich poziomów glebowych w parkach<br />
na podstawie analizy rdzeni glebowych, które są<br />
pomocnym wskaźnikiem w interpretacji pochodzenia<br />
źródeł <strong>za</strong>nieczyszczeń.<br />
• Celem badań w projekcie „Mobilność metali<br />
ciężkich w środowisku wodno-glebowym terenów<br />
otac<strong>za</strong>jących zwały górnicze w warunkach<br />
silnej antropopresji” była identyfikacja <strong>za</strong>nieczyszczeń<br />
i określenie mobilności oraz biodostępności<br />
metali ciężkich na terenach wokół zwałów<br />
górniczych, na których składowano odpady<br />
po eksploatacji i przeróbce węgla kamiennego.<br />
Badania wyka<strong>za</strong>ły, że osady denne rzeki Bytomki<br />
są silnie <strong>za</strong>nieczyszczone Mn, Zn oraz Pb, co<br />
w połączeniu z ich znaczną mobilnością stwar<strong>za</strong><br />
znaczne <strong>za</strong>grożenie dla zlewni rzeki Kłodnicy,<br />
której Bytomka jest dopływem. Zanieczyszczenie<br />
środowiska gruntowego terenów otac<strong>za</strong>jących<br />
zwały przez metale/metaloidy, wyługowujące się<br />
z odpadów na zwale, jest największe na spływie<br />
wód gruntowych.<br />
• Celem projektu „Dystrybucja wybranych<br />
form węgla organicznego (OC) i pierwiastkowego<br />
(EC) w powietrzu województwa śląskiego<br />
w obs<strong>za</strong>rach charakteryzujących się zróżnicowaną<br />
strukturą emisji pyłu”, była ocena dystrybucji<br />
wybranych form węgla w dwóch frakcjach pyłu<br />
drobnego i identyfikacja czynników wpływających<br />
na stężenia węgla organicznego OC i węgla<br />
elementarnego EC w powietrzu w obs<strong>za</strong>rze<br />
województwa śląskiego. Reali<strong>za</strong>cja projektu<br />
obejmowała szereg <strong>za</strong>dań cząstkowych, m.in.<br />
wyznaczenie stężeń PM1 i PM2,5, pomiar współczynnika<br />
odbicia i pochłaniania światła, wyznaczenie<br />
stężeń w powietrzu oraz udziału w masie<br />
węgla organicznego sumy oraz poszczególnych<br />
związków z grupy szesnastu WWA w każdej lokali<strong>za</strong>cji<br />
i w obu frakcjach pyłu.<br />
• W grudniu 2003 <strong>rok</strong>u rozpoczęto rekultywację<br />
zbiornika Pławniowice (A – 225 ha, V – 29 mln<br />
m 3 , maksymalna głębokość 15 m) metodą usuwania<br />
hypolimnionu (rura Olszewskiego). Osiągnięto<br />
znaczną poprawę jakości ekosystemu. Bilans<br />
związków fosforu wyka<strong>za</strong>ł proces oligotrofi<strong>za</strong>cji.<br />
W c<strong>za</strong>sie pierwszych dziewięciu lat rekultywacji<br />
odprowadzono ze zbiornika o 30 ton fosforu więcej,<br />
niż do zbiornika dopłynęło. W konsekwencji,<br />
w zbiorniku nastąpiło przejście ze stanu wysokiej<br />
eutrofii do stanu mezototrofii. Znalazło to wyraz<br />
we wzroście przezroczystości wody w okresie<br />
stagnacji letniej, średnio z 1,3m w <strong>rok</strong>u 1998 do<br />
4,9m w <strong>rok</strong>u <strong>2012</strong>. Średnia wartość pH epilimnionu<br />
w okresie stagnacji letniej zmniejszyła się<br />
z 9,8 w <strong>rok</strong>u 1998 do 8,2 w <strong>rok</strong>u <strong>2012</strong>. W tym<br />
c<strong>za</strong>sie <strong>za</strong>sięg warstwy wody <strong>za</strong>wierającej tlen<br />
zwiększył się z 4m do 11m. Skróceniu uległ okres<br />
– 187 –