Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
wych (<strong>za</strong>trudnienie średnioroczne w przeliczeniu<br />
na pełne etaty).<br />
Działalność naukowa: opublikowano łącznie 83<br />
prace, z tego 55 w recenzowanych c<strong>za</strong>sopismach<br />
o <strong>za</strong>sięgu międzynarodowym; realizowano: 56<br />
projektów badawczych, w tym 8 <strong>za</strong>granicznych,<br />
17 <strong>za</strong>dań badawczych w ramach działalności statutowej;<br />
we współpracy z <strong>za</strong>granicą realizowano<br />
34 tematy.<br />
Wybrane wyniki:<br />
• W badaniu „Struktura i ewolucja litosfery<br />
Północnego Atlantyku w strefie kontaktu płyty<br />
euroazjatyckiej i północnoamerykańskiej w Arktyce<br />
oraz wybranych obs<strong>za</strong>rów Antarktyki Zachodniej<br />
w kontekście 4 Międzynarodowego<br />
Roku Polarnego” określono strukturę skorupy<br />
ziemskiej do granicy Moho włącznie, przy użyciu<br />
sejsmicznych stacji lądowych i oceanicznych<br />
stacji dennych. Ponadto zbadano fale propagujące<br />
się w wodzie oraz możliwość wykorzystania<br />
ich do określenia rozkładu prędkości dźwięku<br />
w wodzie i własności sprężystych przydennych<br />
osadów. Wyniki mają znaczenie aplikacyjne i innowacyjne<br />
także dla innych kierunków badań,<br />
między innymi mogą stanowić podstawę dla<br />
określenia rozkładu temperatur w oceanie w badaniach<br />
zmian klimatycznych.<br />
• W projekcie statutowym „Długookresowa<br />
zmienność <strong>za</strong>wartości ozonu, natężenia promieniowania<br />
UV i aerozolu atmosferycznego”<br />
określono tempo regeneracji warstwy ozonowej<br />
w skali globalnej i lokalnej, stosując modele<br />
trendu i zmienne wyjaśniające krótkookresowe<br />
oscylacje w danych ozonowych. Wyniki badań<br />
poka<strong>za</strong>ły, że dziura ozonowa nie jest <strong>za</strong>grożeniem<br />
dla środowiska na półkuli północnej,<br />
chociaż może pojawić się sporadycznie w ekstremalnych<br />
warunkach meteorologicznych<br />
i szybko <strong>za</strong>niknąć. Problem zmniejszenia <strong>za</strong>wartości<br />
ozonu w stratosferze przekładający się<br />
na wzrost promieniowania UV przy gruncie jest<br />
jednak nadal aktualny, bowiem lokalnie w średnich<br />
sze<strong>rok</strong>ościach geograficznych, w tym i nad<br />
Polską, pojawiają się obs<strong>za</strong>ry, gdzie od 2005 r.<br />
występuje spadkowa tendencja w ozonie atmosferycznym<br />
i należy ostrożnie korzystać<br />
ze Słońca.<br />
• Zajmowano się problemem paneuropejskiego<br />
porównania i oceny metod estymacji częstotliwości<br />
powodzi stosowanych w różnych warunkach<br />
geograficznych i klimatologicznych w Europie.<br />
W analizie częstotliwości występowania powodzi<br />
wykorzystano informację historyczną i paleohydrologiczną<br />
oraz model oceny <strong>za</strong>grożenia powodziowego<br />
przy uwzględnieniu rozmiękc<strong>za</strong>nia<br />
wałów. Opracowano model do oceny ryzyka przerwania<br />
wałów przeciwpowodziowych narażonych<br />
na długotrwały kontakt z wysoką wodą <strong>za</strong>równo<br />
dla stanu ustalonego, jak i nieustalonego. Stwierdzono,<br />
że okres powtar<strong>za</strong>lności paleopowodzi<br />
winien równać się podwójnemu okresowi przypisywanemu<br />
największej historycznej powodzi.<br />
• Opracowano strategię adaptacji Polski do<br />
zmian klimatu w <strong>za</strong>kresie sektora „Zasoby i gospodarka<br />
wodna”. W ramach oceny oczekiwanych<br />
wpływów zmian klimatu na sektor (scenariusze<br />
zmian klimatu dla okresu 2021-2050<br />
i 2071-2100) dokonano między innymi oceny<br />
wpływu zmian klimatu na <strong>za</strong>soby wodne, niepewności<br />
zmian <strong>za</strong>sobów i potrzeb wodnych oraz<br />
przyszłych korzyści i <strong>za</strong>grożeń wynikających ze<br />
zmian klimatu.<br />
• Opracowano koncepcję leczenia łuszczycy –<br />
z wykorzystaniem naturalnego promieniowania<br />
słonecznego. Łuszczyca jest poważnym problemem<br />
<strong>za</strong>równo dla pacjentów jak i służby zdrowia.<br />
Zaproponowano scenariusz indywidualnego leczenia<br />
pacjentów na wolnym powietrzu w trakcie<br />
2 godz. ekspozycji na promieniowanie słoneczne<br />
w okresie wiosenno-letnim. Helioterapia wspomagająca<br />
standardowe leczenie łuszczycy (m.in.<br />
naświetlanie lampami UV w kabinach dermatologicznych)<br />
może przedłużyć c<strong>za</strong>s remisji choroby<br />
i tym samym ograniczyć koszty terapii.<br />
Zastosowanie wyników badań o znaczeniu<br />
społecznym:<br />
• W projekcie „Plan Ochrony Narwiańskiego<br />
Parku Narodowego i obs<strong>za</strong>rów Natura 2000: Bagienna<br />
Dolina Narwi i Narwiańskie Bagna” dokonano<br />
oceny przepływów charakterystycznych<br />
w przekrojach wodowskazowych górnej Narwi,<br />
wyznaczono strefy <strong>za</strong>lewów wezbraniowych na<br />
terenie NPN, określono empiryczne prawdopodobieństwo<br />
przewyższenia obserwowanych maksymalnych<br />
i minimalnych przepływów rocznych,<br />
– 138 –