26.12.2014 Views

Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...

Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...

Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ne i roślinne sprzed 215 milionów lat z późnego<br />

triasu. Największe znaczenie mają skamieniałości<br />

najstarszych na świecie żółwi, które oprócz Poręby<br />

występują jeszcze tylko na odsłonięciach<br />

w Niemczech. Jednak są tam znajdowane sporadycznie<br />

i do tej pory znane są jedynie z pancerzy,<br />

podc<strong>za</strong>s gdy w Porębie występują także<br />

kości kończyn i kręgi. Oprócz żółwi z Poręby opisano<br />

także bardzo r<strong>za</strong>dkie w Europie dino<strong>za</strong>ury<br />

drapieżne z grupy celofyzów, rekiny, aeto<strong>za</strong>ury<br />

oraz zęby dużego archo<strong>za</strong>ura, prawdopodobnie<br />

z gatunku Smok wawelski.<br />

Działalność jednostki na rzecz terytorialnych<br />

struktur samorządowych:<br />

• W ramach komercyjnego wykorzystania wykopalisk<br />

w Krasiejowie k. Opola, dyrektor Instytutu<br />

uczestniczył w Urzędzie Mars<strong>za</strong>łkowskim<br />

w uroczystym <strong>za</strong>mknięciu działalności stowarzyszenia<br />

gmin opolskich „Dinopark” i przeka<strong>za</strong>niu<br />

muzeum oraz <strong>za</strong>plec<strong>za</strong> Uniwersytetowi Opolskiemu.<br />

• Pracownicy Instytutu wzięli udział w przygotowaniu<br />

budowy dużego obiektu Muzeum Śląskich<br />

Dino<strong>za</strong>urów dla gminy Pawonków w powiecie<br />

lublinieckim. Popularyzowali również<br />

odkrycia paleontologiczne z opuszczonej kopalni<br />

fosforytów w Annopolu w Gminach Annopol<br />

i Siedliszcze. Organizowali wystawę okresową<br />

dla gminy Sławno w powiecie opoczyńskim dotyczącą<br />

rezultatów wykopalisk w kopalni Owadów-Brzezinki,<br />

częściowo finansowanych przez<br />

gminę.<br />

Osiągnięcia jednostki we współpracy z instytucjami<br />

<strong>za</strong>granicznymi:<br />

• We współpracy z partnerami <strong>za</strong>granicznymi<br />

(Uniwersytet Michigan, USA) opublikowano<br />

wyniki badań, które poka<strong>za</strong>ły, że w mezozoiku<br />

udział liliowców sesylnych i wagilnych ulegał<br />

zmianie, co ściśle koreluje się ze zmianami<br />

zróżnicowania drapieżnych jeżowców. Okresy<br />

wysokiego zróżnicowania jeżowców sprzyjały<br />

rozwojowi liliowców posiadających zdolności<br />

lokomotoryczne i <strong>za</strong>nikowi form osiadłych.<br />

Odmiennie, w okresach niskiego zróżnicowania<br />

jeżowców rozwijały się liliowce typowo sesylne.<br />

Wyniki te sugerują, że rozwój drapieżnych<br />

jeżowców przyczynił się w znacznym stopniu do<br />

obserwowanego dziś sukcesu ewolucyjnego liliowców<br />

bezłodygowych i <strong>za</strong>niku form osiadłych,<br />

które dominowały niegdyś w oceanach.<br />

• We współpracy z naukowcami Woods Hole<br />

Oceanographic Institution oraz Muzeum Historii<br />

Naturalnej w Sztokholmie zebrano i zidentyfikowano<br />

kolekcję ślimaków ze skał plioceńskich<br />

z Kane Megamullion na Grzbiecie Śródatlantyckim.<br />

Opisano nowy rod<strong>za</strong>j ślimaka Kaneconcha<br />

<strong>za</strong>liczony do rodziny Provannidae, typowej dla<br />

współczesnych zespołów kominów hydrotermalnych.<br />

Przeprowadzono także przegląd wszystkich<br />

wystąpień przedstawicieli tej rodziny, <strong>za</strong>równo<br />

we współczesnych jak i kopalnych zespołach<br />

chemosyntetycznych.<br />

• Jednym z efektów wieloletniej współpracy<br />

z Rice University z Texasu była możliwość dostępu<br />

do bogatej kolekcji rdzeni osadów czwartorzędowych<br />

i starszych z Antarktyki. Dzięki<br />

połączeniu analiz sedymentologicznych, mikropaleontologicznych,<br />

izotopowych i geochemicznych,<br />

badania trzech rdzeni z Zatoki Maxwell’a<br />

na Wyspie Króla Jerzego pozwoliły włączyć<br />

się w debatę nad historią klimatyczną Szetlandów<br />

Południowych. Zidentyfikowano serię wcześniej<br />

nierozpoznanych wydarzeń na przestrzeni<br />

ostatnich 6 tysięcy lat, zinterpretowanych jako<br />

ograniczenia dopływu wód roztopowych do <strong>za</strong>toki,<br />

a także potencjalny <strong>za</strong>pis Średniowiecznego<br />

Ocieplenia i Małej Epoki Lodowej, których<br />

obecność w Antarktyce jest kwestionowana.<br />

Instytut należy do Naukowej Sieci Polarnej „Multidyscyplinarne<br />

badania geobiosystemu obs<strong>za</strong>rów<br />

polarnych”.<br />

Instytut jest członkiem konsorcjum naukowego<br />

„BioGeoCentrum Badawcze <strong>PAN</strong>”.<br />

* 00-818 Wars<strong>za</strong>wa, ul. Twarda 51/55<br />

( (22) 697-88-50, fax (22) 620-62-25<br />

: e-mail: paleo@twarda.pan.pl<br />

www.paleo.pan.pl<br />

– 89 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!