Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ne i roślinne sprzed 215 milionów lat z późnego<br />
triasu. Największe znaczenie mają skamieniałości<br />
najstarszych na świecie żółwi, które oprócz Poręby<br />
występują jeszcze tylko na odsłonięciach<br />
w Niemczech. Jednak są tam znajdowane sporadycznie<br />
i do tej pory znane są jedynie z pancerzy,<br />
podc<strong>za</strong>s gdy w Porębie występują także<br />
kości kończyn i kręgi. Oprócz żółwi z Poręby opisano<br />
także bardzo r<strong>za</strong>dkie w Europie dino<strong>za</strong>ury<br />
drapieżne z grupy celofyzów, rekiny, aeto<strong>za</strong>ury<br />
oraz zęby dużego archo<strong>za</strong>ura, prawdopodobnie<br />
z gatunku Smok wawelski.<br />
Działalność jednostki na rzecz terytorialnych<br />
struktur samorządowych:<br />
• W ramach komercyjnego wykorzystania wykopalisk<br />
w Krasiejowie k. Opola, dyrektor Instytutu<br />
uczestniczył w Urzędzie Mars<strong>za</strong>łkowskim<br />
w uroczystym <strong>za</strong>mknięciu działalności stowarzyszenia<br />
gmin opolskich „Dinopark” i przeka<strong>za</strong>niu<br />
muzeum oraz <strong>za</strong>plec<strong>za</strong> Uniwersytetowi Opolskiemu.<br />
• Pracownicy Instytutu wzięli udział w przygotowaniu<br />
budowy dużego obiektu Muzeum Śląskich<br />
Dino<strong>za</strong>urów dla gminy Pawonków w powiecie<br />
lublinieckim. Popularyzowali również<br />
odkrycia paleontologiczne z opuszczonej kopalni<br />
fosforytów w Annopolu w Gminach Annopol<br />
i Siedliszcze. Organizowali wystawę okresową<br />
dla gminy Sławno w powiecie opoczyńskim dotyczącą<br />
rezultatów wykopalisk w kopalni Owadów-Brzezinki,<br />
częściowo finansowanych przez<br />
gminę.<br />
Osiągnięcia jednostki we współpracy z instytucjami<br />
<strong>za</strong>granicznymi:<br />
• We współpracy z partnerami <strong>za</strong>granicznymi<br />
(Uniwersytet Michigan, USA) opublikowano<br />
wyniki badań, które poka<strong>za</strong>ły, że w mezozoiku<br />
udział liliowców sesylnych i wagilnych ulegał<br />
zmianie, co ściśle koreluje się ze zmianami<br />
zróżnicowania drapieżnych jeżowców. Okresy<br />
wysokiego zróżnicowania jeżowców sprzyjały<br />
rozwojowi liliowców posiadających zdolności<br />
lokomotoryczne i <strong>za</strong>nikowi form osiadłych.<br />
Odmiennie, w okresach niskiego zróżnicowania<br />
jeżowców rozwijały się liliowce typowo sesylne.<br />
Wyniki te sugerują, że rozwój drapieżnych<br />
jeżowców przyczynił się w znacznym stopniu do<br />
obserwowanego dziś sukcesu ewolucyjnego liliowców<br />
bezłodygowych i <strong>za</strong>niku form osiadłych,<br />
które dominowały niegdyś w oceanach.<br />
• We współpracy z naukowcami Woods Hole<br />
Oceanographic Institution oraz Muzeum Historii<br />
Naturalnej w Sztokholmie zebrano i zidentyfikowano<br />
kolekcję ślimaków ze skał plioceńskich<br />
z Kane Megamullion na Grzbiecie Śródatlantyckim.<br />
Opisano nowy rod<strong>za</strong>j ślimaka Kaneconcha<br />
<strong>za</strong>liczony do rodziny Provannidae, typowej dla<br />
współczesnych zespołów kominów hydrotermalnych.<br />
Przeprowadzono także przegląd wszystkich<br />
wystąpień przedstawicieli tej rodziny, <strong>za</strong>równo<br />
we współczesnych jak i kopalnych zespołach<br />
chemosyntetycznych.<br />
• Jednym z efektów wieloletniej współpracy<br />
z Rice University z Texasu była możliwość dostępu<br />
do bogatej kolekcji rdzeni osadów czwartorzędowych<br />
i starszych z Antarktyki. Dzięki<br />
połączeniu analiz sedymentologicznych, mikropaleontologicznych,<br />
izotopowych i geochemicznych,<br />
badania trzech rdzeni z Zatoki Maxwell’a<br />
na Wyspie Króla Jerzego pozwoliły włączyć<br />
się w debatę nad historią klimatyczną Szetlandów<br />
Południowych. Zidentyfikowano serię wcześniej<br />
nierozpoznanych wydarzeń na przestrzeni<br />
ostatnich 6 tysięcy lat, zinterpretowanych jako<br />
ograniczenia dopływu wód roztopowych do <strong>za</strong>toki,<br />
a także potencjalny <strong>za</strong>pis Średniowiecznego<br />
Ocieplenia i Małej Epoki Lodowej, których<br />
obecność w Antarktyce jest kwestionowana.<br />
Instytut należy do Naukowej Sieci Polarnej „Multidyscyplinarne<br />
badania geobiosystemu obs<strong>za</strong>rów<br />
polarnych”.<br />
Instytut jest członkiem konsorcjum naukowego<br />
„BioGeoCentrum Badawcze <strong>PAN</strong>”.<br />
* 00-818 Wars<strong>za</strong>wa, ul. Twarda 51/55<br />
( (22) 697-88-50, fax (22) 620-62-25<br />
: e-mail: paleo@twarda.pan.pl<br />
www.paleo.pan.pl<br />
– 89 –