Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Centra Polskiej Akademii Nauk<br />
W <strong>2012</strong> <strong>rok</strong>u w Akademii działały centra powołane<br />
zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 30 kwietnia<br />
2010 r. o Polskiej Akademii Nauk: Centrum<br />
Badań Ziemi i Planet (GeoPlanet); Interdyscyplinarne<br />
Centrum Nauk Fizycznych, Chemicznych<br />
i Medycznych (ICNFCM); Centrum Badań Materiałów<br />
Zaawansowanych i Struktur Inteligentnych.<br />
Centra te współpracowały z Wydziałem III<br />
Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi <strong>PAN</strong>.<br />
Początkowo Centrum Badań Ziemi i Planet<br />
(GeoPlanet) zrzes<strong>za</strong>ło cztery instytuty Polskiej<br />
Akademii Nauk: Centrum Badań Kosmicznych<br />
<strong>PAN</strong>, Instytut Geofizyki <strong>PAN</strong>, Instytut Nauk<br />
Geologicznych <strong>PAN</strong>, Instytut Oceanologii <strong>PAN</strong>.<br />
Na mocy porozumienia w sprawie przystąpienia<br />
do Centrum nowego członka, w <strong>2012</strong> <strong>rok</strong>u do<br />
GeoPlanet przystąpiło Centrum Astronomiczne<br />
im. Mikołaja Kopernika <strong>PAN</strong>.<br />
Instytuty skupione w Centrum realizowały<br />
projekty badawcze znajdujące się na liście Polskiej<br />
Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej<br />
MNiSW, stanowiące polski wkład w międzynarodowy<br />
projekt z mapy drogowej ESFRI (nauki<br />
o Ziemi): EPOS – System Obserwacji Płyty Europejskiej;<br />
EURO-ARGO – Globalny System<br />
Obserwacji Oceanów; PolarPOL – Polskie Multidyscyplinarne<br />
Laboratorium Badań Polarnych.<br />
Instytuty GeoPlanet były również <strong>za</strong>angażowane<br />
w reali<strong>za</strong>cję innych wspólnych projektów, jak np.<br />
Eduscience, PolandS<strong>PAN</strong>, BRITE: Pierwszy Polski<br />
Satelita Naukowy, QUARC.<br />
Jednostki Centrum GeoPlanet podejmują<br />
wspólne działania w <strong>za</strong>kresie dostępnej infrastruktury<br />
badawczej poszczególnych instytutów.<br />
Na Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie<br />
(Spitsbergen) prowadzono badania w ramach<br />
międzynarodowego projektu „Arctic Climate and<br />
Environment of the Nordic Seas and the Svalbard<br />
– Greenland Area (AWAKE)” w <strong>za</strong>kresie<br />
wpływu słodkich wód lodowcowych na zmianę<br />
ekosystemów morskich (Instytut Oceanologii<br />
<strong>PAN</strong>, Instytut Geofizyki <strong>PAN</strong>). W ramach międzynarodowego<br />
Programu Monitoringu Jonosfery<br />
prowadzono tam w trybie ciągłym obserwacje/<br />
pomiary scyntylacji jonosfery (Centrum Badań<br />
Kosmicznych <strong>PAN</strong>, Instytut Geofizyki <strong>PAN</strong>).<br />
Na Zamku Książ w Wałbrzychu mieści się Obserwatorium<br />
Sejsmologiczne Instytutu Geofizyki<br />
<strong>PAN</strong>, które wchodzi w skład Polskiej Sieci<br />
Sejsmologicznej. W Obserwatorium prowadzona<br />
jest rejestracja i interpretacja wstrząsów sejsmicznych.<br />
W podziemiach Zamku mieści się też<br />
Laboratorium Geodynamiczne (Centrum Badań<br />
Kosmicznych <strong>PAN</strong>) <strong>za</strong>rejestrowane w Międzynarodowym<br />
Centrum Pływów Ziemskich w Brukseli.<br />
Laboratorium prowadzi ciągłe obserwacje linii<br />
pionu. Na statku badawczym „Oceania” (Instytut<br />
Oceanologii <strong>PAN</strong>) prowadzone są badania w ramach<br />
międzynarodowego Programu European<br />
Marine Biodiversity Sites (BIODAFF) z wykorzystaniem<br />
infrastruktury badawczej dostępnej na<br />
Stacji Polarnej na Spitsbergenie w celu ciągłych<br />
badań morskiej bioróżnorodności obs<strong>za</strong>rów arktycznych.<br />
Przewodniczący Centrum podpisał porozumienie<br />
w sprawie współpracy z German Research<br />
Centre for Geosciences, jednym z największych<br />
europejskich centrów <strong>za</strong>jmujących się badaniami<br />
Ziemi. Centrum Badań Ziemi i Planet GeoPlanet<br />
zostało przyjęte do konsorcjum ośmiu wiodących<br />
europejskich ośrodków badawczych w dziedzinie<br />
nauk o Ziemi. Celem działania tego elitarnego<br />
konsorcjum jest przygotowywanie badań naukowych<br />
oraz planów budowy infrastruktury badawczej<br />
służącej badaniom Ziemi od skali nano- po<br />
wymiar planetarny, dla lepszego zrozumienia mechanizmów<br />
rządzących geosystemem. Obok Centrum<br />
Badań Ziemi i Planet (GeoPlanet) w skład<br />
konsorcjum wchodzą: German Research Centre<br />
for Geosciences (GFZ, Potsdam, Germany), Natural<br />
Environment Research Council, British Geological<br />
Survey (NERC-BGS, UK), Istituto Nazionale<br />
di Geofisica e Vulcanologia (INGV, Italy),<br />
Die Eidgenössische Technische Hohschule (ETH,<br />
Zürich, Switzerland), L’institut de physique du<br />
Globe (IPGP, Paris, France), Institute of Earth<br />
Sciences „Jaume Almera” (ICTJA-CSIC, Barcelona,<br />
Spain), Utrecht University (The Netherlands).<br />
Centrum GeoPlanet podjęło inicjatywę wspólnego<br />
wydawania międzynarodowej serii wydawniczej<br />
„GeoPlanet: Earth and Planetary Sciences”<br />
obejmującej wszystkie dziedziny wiedzy reprezentowane<br />
przez instytuty Centrum. W <strong>rok</strong>u sprawozdawczym<br />
w tej serii uka<strong>za</strong>ły się monografie:<br />
Carbon Cycling in the Baltic Sea oraz Modelling<br />
Water Flow in Unsaturated Porous Media.<br />
– 155 –