Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
CENTRUM BADAŃ KOSMICZNYCH <strong>PAN</strong><br />
Dyrektor: prof. dr hab. Marek W. Banaszkiewicz<br />
Przewodniczący Rady Naukowej: prof. dr hab.<br />
Zbigniew K. Kłos<br />
Centrum (kategoria „1” (A) w rankingu MNiSW)<br />
<strong>za</strong>trudnia 164 pracowników, w tym 40 naukowych<br />
(<strong>za</strong>trudnienie średnioroczne w przeliczeniu<br />
na pełne etaty).<br />
Działalność naukowa: opublikowano łącznie<br />
147 prac, z tego 52 w recenzowanych c<strong>za</strong>sopismach<br />
o <strong>za</strong>sięgu międzynarodowym; realizowano:<br />
76 projektów badawczych, w tym 24<br />
<strong>za</strong>graniczne, 12 <strong>za</strong>dań badawczych w ramach<br />
działalności statutowej; we współpracy z <strong>za</strong>granicą<br />
realizowano 80 tematów.<br />
Wybrane wyniki:<br />
• We współpracy amerykańskiego i polskiego<br />
zespołu misji IBEX (Interstellar Boundary Explorer<br />
NASA) opracowane zostały mapy strumieni<br />
energetycznych atomów neutralnych, poprawione<br />
na ekstynkcję w wewnętrznej heliosferze. Stanowią<br />
one fundament poznawania heliosfery. Na<br />
podstawie wykonanego przez IBEX-a nowego<br />
pomiaru prędkości napływu gazu międzygwiazdowego<br />
na heliosferę, wysunięto tezę, że <strong>za</strong>sięg<br />
oddziaływania heliosfery na Obłok Lokalny jest<br />
znacznie większy niż sądzono, a struktura <strong>za</strong>burzonego<br />
obs<strong>za</strong>ru czołowego heliosfery dużo<br />
bardziej złożona (przepływ materii submagnetosoniczny,<br />
a więc bez czołowej fali uderzeniowej).<br />
• Międzynarodowa grupa z udziałem polskich<br />
naukowców badała izotopowy skład komet, naturę<br />
aktywności kometarnej oraz procesy termodynamiczne<br />
w komie kometarnej. Nowy pomiar<br />
stosunku deuterudowodoru w wodzie komety<br />
C/2009 P1 (Garradd) sugeruje, że <strong>za</strong>wartość<br />
deuteru w kometach z Obłoku Oorta nie jest tak<br />
wysoka jak dotychc<strong>za</strong>s przyjmowano, przynajmniej<br />
dla części populacji tych komet. Poprzednie<br />
obserwacje zespołu wykonane kosmicznym<br />
teleskopem Herschel ujawniły, iż skład izotopowy<br />
wody w komecie 103P/Hartley 2 należącej<br />
do rodziny komet Jowiszowych jest taki sam, jak<br />
skład ziemskich oceanów. Nowe pomiary D/H<br />
w kometach wskazują na znaczną izotopową różnorodność<br />
komet. Stosunek D/H w wodzie kometarnej<br />
jest ważnym wyznacznikiem warunków,<br />
w jakich formowały się lodowe planetezymale<br />
w Układzie Słonecznym. Jednocześnie są źródłem<br />
cennych wskazówek na temat dostarc<strong>za</strong>nia<br />
wody na Ziemię.<br />
Zastosowania wyników badań naukowych<br />
o znaczeniu społecznym:<br />
• Stworzono podstawy zwiększenia precyzji<br />
systemu EGNOS do wspomagania pozycji nawigacyjnej,<br />
dopasowanego do obs<strong>za</strong>rów brzegowych<br />
– dla obs<strong>za</strong>ru Polski, a zwłaszc<strong>za</strong> wschodniej<br />
części kraju, gdzie poprawka EGNOS ma<br />
obniżoną dokładność. System bazuje na oryginalnych<br />
poprawkach EGNOS i transmisji internetowej<br />
poprawek do użytkowników w formacie<br />
SISNET. Rzeczywista poprawa wyznac<strong>za</strong>nej pozycji<br />
wynosi ok. 38% dla składowych poziomych<br />
i 26-38% dla składowej wysokościowej. Prace<br />
przeprowadzono we współpracy z Małopolskim<br />
Urzędem Mars<strong>za</strong>łkowskim oraz Głównym Urzędem<br />
Geodezji i Kartografii. Potencjalnymi użytkownikami<br />
proponowanego serwisu mogą być<br />
państwowe służby ratownictwa oraz użytkownicy<br />
GIS.<br />
Działalność jednostki na rzecz terytorialnych<br />
struktur samorządowych:<br />
• Współpraca z Okręgowym Przedsiębiorstwem<br />
Geodezyjno-Kartograficznym w Lublinie przy<br />
wyznaczeniu precyzyjnej osnowy reali<strong>za</strong>cyjnej<br />
pasa startowego lotniska w Lublinie oraz osnowy<br />
szczegółowej gmin Czosnów i Leoncin w powiecie<br />
Nowodworskim.<br />
• Zaprezentowanie podc<strong>za</strong>s serii konferencji<br />
„Przedsiębiorco, korzystaj z technologii satelitarnych”<br />
organizowanych przez Europejską Unię<br />
Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Klasy<br />
Średniej – UNICORN, możliwości wykorzystania<br />
i finansowania osiągnięć satelitarnych w jednostkach<br />
naukowych oraz w sektorze prywatnym<br />
i publicznym. CBK <strong>PAN</strong> prowadziło warsztaty<br />
dotyczące wykorzystania technik obserwacji Ziemi<br />
dla celów ochrony środowiska w parkach narodowych.<br />
Celem przedsięwzięć było poka<strong>za</strong>nie<br />
perspektyw rozwoju dla innowacyjnych MSP i samorządów<br />
terytorialnych w kontekście przystąpienia<br />
Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej.<br />
– 119 –