Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• W ramach projektu „Obwody neuronalne<br />
<strong>za</strong>wiadujące przywróceniem reakcji strachu po<br />
procedurze wygas<strong>za</strong>nia” wykorzystano nowy<br />
model szczura transgenicznego PSD-95/Venus,<br />
u którego w aktywowanych neuronach gromadzi<br />
się chimerowe białko oraz metodę domózgowych<br />
stereotaktycznych iniekcji znaczników transportu<br />
aksonalnego. Wyka<strong>za</strong>no istnienie dwóch odrębnych<br />
obwodów neuronalnych w jądrze bocznym<br />
ciała migdałowatego wzbud<strong>za</strong>nych, gdy zwierzę<br />
wykazuje odpowiednio – niski i wysoki – poziom<br />
strachu. Obwody te można rozróżnić dzięki ich<br />
połączeniom z brzuszną i grzbietową częścią kory<br />
przedczołowej oraz brzuszną częścią hipokampa.<br />
Zidentyfikowanie odrębnych obwodów neuronalnych<br />
stanowi pierwszy k<strong>rok</strong> do zbadania specyficznego<br />
wspierania mechanizmów wygas<strong>za</strong>nia<br />
strachu (na poziomie pojedynczych komórek).<br />
• W ramach <strong>za</strong>dania badawczego „Badanie molekularnego<br />
mechanizmu śmierci komórek glejaka<br />
indukowanej przez CsA i wyjaśnienie udziału<br />
apoptozy, autofagii i stresu ER w tym procesie”<br />
opisano nowy mechanizm molekularny, poprzez<br />
który znany lek cyklosporyna A (CsA) indukuje<br />
śmierć komórek glejaków. CsA hamowała szlaku<br />
sygnałowy z udziałem kinazy mTOR i indukowała<br />
stres siateczki śródplazmatycznej oraz odpowiedź<br />
komórkowa na nieprawidłowo sfałdowane<br />
białka. Towarzyszyło temu uruchomienie procesu<br />
autofagii i następnie śmierci komórkowej.<br />
Indukcja autofagii w umierających komórkach<br />
glejaków po podaniu CsA była odpowiedzią cytoprotekcyjną,<br />
a nie przyczyniała się do śmierci<br />
komórek.<br />
Zastosowanie wyników badań naukowych lub<br />
prac rozwojowych o znaczeniu społecznym,<br />
działania zwięks<strong>za</strong>jące innowacyjność:<br />
• Wyka<strong>za</strong>no korzyści treningu w c<strong>za</strong>sowym<br />
opracowywaniu informacji dla poprawy funkcjonowania<br />
umysłowego seniorów powyżej 65. <strong>rok</strong>u<br />
życia. Stosując trening usprawniający dynamikę<br />
c<strong>za</strong>sowego opracowywania informacji, trening<br />
kontrolny oraz brak treningu, tylko w pierwszym<br />
przypadku wyka<strong>za</strong>no istotną długotrwałą poprawę<br />
pamięci i uwagi. C<strong>za</strong>sowe opracowywanie<br />
informacji kształtuje działanie umysłu, a odpowiedni<br />
trening poprawia jego działanie i spowolnia<br />
procesy starzenia.<br />
• Jednym z najistotniejszych sukcesów Instytutu<br />
w ostatniej dekadzie jest przeprowadzenie cyklów<br />
badań przedklinicznych w ramach wieloletniej<br />
współpracy z firmą TauRX z Signapuru. W oparciu<br />
o te badania, potencjalny lek w terapii choroby<br />
Alzheimera znajduje się obecnie w trzeciej fazie<br />
globalnych badań klinicznych. Instytut podpisał<br />
też umowę licencyjną na rozwój i komercjali<strong>za</strong>cję<br />
potencjalnej terapii peptydowej nowotworów<br />
mózgu o wysokiej specyficzności i jest w fazie<br />
tworzenia dwóch spółek spin-off w oparciu<br />
o realizowane wspólnie programy dofinansowane<br />
przez inwestorów prywatnych oraz NCBiR.<br />
Osiągnięcia jednostki we współpracy z instytucjami<br />
<strong>za</strong>granicznymi:<br />
• Opracowano zestaw testów pozwalający na<br />
ocenę <strong>za</strong>chowań repetytywnych u myszy, opracowywany<br />
został również zestaw testów do oceny<br />
interakcji społecznych i ultrawokali<strong>za</strong>cji. Testy<br />
standaryzowano z wykorzystaniem mysich modeli<br />
autyzmu (myszy C57BL/6 oraz BALB/c<br />
traktowane walproinianem w życiu płodowym,<br />
myszy z delecją genu FMR1). Ponadto dokonano<br />
wstępnej oceny <strong>za</strong>chowania kilku szczepów<br />
myszy z delecją genów skutkującą <strong>za</strong>burzeniami<br />
funkcjonowania synapsy (PSD93, Cyfip1,<br />
DLGAP, Maguin).<br />
• Zbadano zmiany profilu ekspresji miRNA<br />
w c<strong>za</strong>sie w dwóch modelach padaczki. Wykryto<br />
szereg miRNA zmieniających poziom ekspresji,<br />
scharakteryzowano metodami bioinformatycznymi<br />
potencjalne funkcje tych miRNA.<br />
• W wyniku badań jedna z testowanych substancji,<br />
LMTXTM, została dopuszczona przez FDA<br />
do badań klinicznych, przeszła badania fazy I i II,<br />
a obecnie rozpoczęły się badania klinicznej fazy III.<br />
Tytuł profesora uzyskała Katarzyna Kwiatkowska.<br />
Uzyskane habilitacje:<br />
Michał Dąbrowski Badania współregulacji transkrypcyjnej<br />
genów w komórkach neuronalnych in<br />
vitro i w mózgu;<br />
Ewa Kublik Przetwar<strong>za</strong>nie informacji o bodźcach<br />
dotykowych we wzgórkowo-korowych drogach<br />
czuciowych u szczura;<br />
Katarzyna Radwańska Badania nad molekularnym<br />
i komórkowym podłożem pamięci.<br />
– 70 –