Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
lumny), które <strong>za</strong> pomocą związków krzemoorganicznych<br />
pozwoliły na uzyskanie tzw. efektu<br />
superhydrofobowego nadającego powierzchniom<br />
właściwości samoczyszczące. Wynik ten jest<br />
bardzo ważny dla rozwoju technologii opartych<br />
na GaN biosensorów. Superhydrofobi<strong>za</strong>cja<br />
powierzchni ograniczy ich <strong>za</strong>nieczyszczenia<br />
biomakromolekułami i komórkami obecnymi<br />
w próbkach biologicznych, a przez to poprawi żywotność<br />
sensorów i powtar<strong>za</strong>lność ich wska<strong>za</strong>ń.<br />
• Zademonstrowano wydajne azotkowe diody<br />
superluminescencyjne (SLD) emitujące światło<br />
w <strong>za</strong>kresie 392 oraz 415 nm o rekordowej w skali<br />
światowej mocy optycznej 200 mW. SLD jest<br />
przyrządem łączącym <strong>za</strong>lety diody laserowej<br />
i elektroluminescencyjnej. Obs<strong>za</strong>r aktywny SLD<br />
tworzą studnie kwantowe InGaN/GaN. Kluczowa<br />
dla uzyskanego wyniku jest zoptymalizowana<br />
konstrukcja światłowodu. Emitowane światło<br />
<strong>za</strong>chowuje koherencję przestrzenną oraz sze<strong>rok</strong>ie<br />
widmo, natomiast eliminuje się szkodliwą dla<br />
niektórych <strong>za</strong>stosowań koherencję c<strong>za</strong>sową. SLD<br />
znajdą <strong>za</strong>stosowania w optycznej tomografii koherencyjnej<br />
(okulistyka i dermatologia) oraz mikroprojektorach<br />
i żyroskopach światłowodowych.<br />
Zastosowania wyników badań naukowych<br />
o znaczeniu społecznym:<br />
• Opracowano metodę przeróbki plastycznej<br />
na zimno tytanu i kształtowania z niego prętów<br />
i drutów. Dzięki rozdrobnieniu ziaren do poziomu<br />
nanometrycznego uzyskano tytan posiadający<br />
o 50% wyższe własności wytrzymałościowe<br />
i o przeszło 30% wyższe własności zmęczeniowe<br />
w stosunku do tytanu stosowanego obecnie na<br />
implanty. Tytan opracowany przez IWC <strong>PAN</strong><br />
może być wykorzystywany w medycynie, np. na<br />
implanty dokostne lub stomatologiczne. Dodatkowo<br />
cenną cechą stosowania wysokociśnieniowej<br />
metody do przetwar<strong>za</strong>nia czystego Ti, jest wyeliminowanie<br />
w nim szkodliwych składników jak<br />
wanad, chrom, molibden i aluminium co podnosi<br />
biozgodność tego materiału w <strong>za</strong>stosowaniach<br />
medycznych.<br />
• Poka<strong>za</strong>no, że stosując odpowiednie impulsy<br />
ciśnieniowe (HPP) możliwa jest redukcja w mleku<br />
kobiecym ilości szkodliwych mikroorganizmów<br />
nawet o 8 rzędów wielkości, prowadząc<br />
do praktycznej steryli<strong>za</strong>cji. Jednocześnie wyka<strong>za</strong>no<br />
potencjalny brak wpływu takiego oddziaływania<br />
na własności immunologiczne i wybrane<br />
witaminy. Jest to istotny problem ogranic<strong>za</strong>jący<br />
stosowanie metody pastery<strong>za</strong>cji temperaturowej.<br />
Uzyskane w <strong>rok</strong>u sprawozdawczym wyniki<br />
otwierają nieistniejące do tej pory możliwości<br />
<strong>za</strong>równo poprawy jakości pokarmu kobiecego,<br />
jak i <strong>za</strong>sadniczego wydłużenia okresu jego magazynowania.<br />
• Wyka<strong>za</strong>no że w niektórych <strong>za</strong>stosowaniach<br />
<strong>za</strong>miast przestrajalnego źródła laserowego korzystniejsze<br />
jest użycie kilku, lub kilkunastu dyskretnych<br />
długości fali. Skonstruowano i opatentowano<br />
urządzenie, pozwalające na wprowadzenie<br />
światła z 8 diod laserowych do jednego włókna<br />
światłowodowego. Wykonano prototypy dla laserów<br />
czerwonych (650 nm), niebieskich (445 nm)<br />
i fioletowych (405 nm). Opracowany sprzęgacz<br />
umożliwi szersze <strong>za</strong>stosowanie laserów niebieskich<br />
i fioletowych w dermatologii, do koagulacji<br />
naczyń krwionośnych dla leczenia naczyniaków<br />
oraz do terapii fotodynamicznej nowotworów.<br />
Osiągnięcia jednostki we współpracy z instytucjami<br />
<strong>za</strong>granicznymi:<br />
• We współpracy z Instytutem Technicznym<br />
Słowackiej Akademii Nauk opracowano technologię<br />
wyciskania tytanu Tigr3, pozwalającą na<br />
silne rozdrobnienie jego struktury. Przeprowadzono<br />
badania cieplnej obróbki postdeformacyjnej<br />
wpływającej na wzrost wytrzymałości oraz<br />
plastyczności przerabianego plastycznie tytanu<br />
Tigr3. Opracowano technologię kumulacyjnego<br />
wyciskania hydrostatycznego stopu aluminium<br />
2024, bardzo trudno odkształcalnego w stanie<br />
przesyconym. Po dodatkowej postdeformacyjnej<br />
obróbce cieplnej uzyskano własności mechaniczne<br />
znacznie przewyżs<strong>za</strong>jące własności materiału<br />
komercyjnego oferowanego na rynku.<br />
• W ramach grantu „Badania grafenu otrzymywanego<br />
w procesie sublimacji SiC”, we współpracy<br />
z Uniwersytetem w Montpellier, opracowana<br />
została metoda fototrawienia SiC pod lokalnie<br />
nałożonymi warstwami grafenu.<br />
• Prace dotyczące wykorzystania do konstrukcji<br />
wydajnych azotkowych emiterów światła azotkowych<br />
struktur kwantowych nowego typu <strong>za</strong>wierających<br />
supersieci InN/GaN, doprowadziły do<br />
uzyskania kilku cennych wyników. Między in-<br />
– 150 –
Change language