Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
Sprawozdanie za 2012 rok - Portal Wiedzy PAN - Polska Akademia ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• Badania kopalin ilmenitów będących źródłem<br />
Ti do produkcji bieli tytanowej w <strong>za</strong>kładach chemicznych<br />
w Policach, przyczyniły się do udoskonalenia<br />
i zoptymalizowania produkcji. Wynikiem<br />
tych badań było zidentyfikowanie związków chemicznych<br />
metali większościowych i mniejszościowych<br />
występujących w tych kopalinach. We<br />
współpracy z <strong>za</strong>kładami chemicznymi MEXEO<br />
prowadzone są prace dotyczące sposobu wią<strong>za</strong>nia<br />
metali w podwójnych katali<strong>za</strong>torach, a we<br />
współpracy z <strong>za</strong>kładami chemicznymi w Alwerni<br />
prace nad określeniem związków chemicznych<br />
wybranych pierwiastków tworzonych w trakcie<br />
produkcji nawozów. Rod<strong>za</strong>j występującego<br />
związku decyduje o aktywności biologicznej nawozu<br />
i chemicznej katali<strong>za</strong>tora.<br />
Osiągnięcia jednostki we współpracy z instytucjami<br />
<strong>za</strong>granicznymi:<br />
• Najważniejszym osiągnięciem współpracy<br />
międzynarodowej w <strong>rok</strong>u sprawozdawczym są<br />
wyniki badań struktury elektronowej metodą kątowo-rozdzielczej<br />
fotoemisyjnej spektroskopii<br />
elektronowej oraz teoretyczne obliczenia struktury<br />
pasmowej tych materiałów. Poka<strong>za</strong>no istnienie<br />
metalicznych stanów topologicznego izolatora<br />
krystalicznego na powierzchni (001) monokryształów<br />
Pb 0.77<br />
S 0.23<br />
Se i indukowane temperaturą topologiczne<br />
przejście fazowe do stanu izolatora<br />
topologicznego. Izolatory topologiczne to bardzo<br />
interesująca klasa materiałów kwantowych, które<br />
będąc izolatorami w objętości kryształu, na swojej<br />
powierzchni mają metaliczne stany elektronowe.<br />
• Wykonano serię warstw epitaksjalnych<br />
(Ga,Mn)N metodą MOVPE (w Linzu) oraz przeprowadzono<br />
ich kompleksowe badania wysokoczułą<br />
magnetometrią SQUIDową w milikelwinach.<br />
Została określona wielkość temperatury<br />
Curie w <strong>za</strong>leżności od <strong>za</strong>wartości jonów Mn.<br />
Uzyskane wyniki doświadc<strong>za</strong>lne zostały zinterpretowane<br />
w ramach teorii ciasnego wią<strong>za</strong>nia,<br />
co pozwoliło przypisać oddziaływania pomiędzy<br />
spinami do oddziaływań nadwymiany ferromagnetycznej<br />
oraz wska<strong>za</strong>ć na ograniczoną dokładność<br />
najlepszych metod obliczeniowych ab-initio<br />
w przewidywaniu właściwości magnetycznych<br />
rozcieńczonych izolatorów magnetycznych.<br />
Poka<strong>za</strong>no, że domieszkowanie GaMnN jonami<br />
Mg pozwala kontrolować <strong>za</strong>równo stan ładunkowy<br />
jak i stan spinowy jonów Mn n+ w <strong>za</strong>kresie<br />
3 ≤ n ≤ 5 oraz 2 ≥ n ≥ 1. Ta wyjątkowa możliwość<br />
manipulacji stanem jonu Mn jest efektem formowania<br />
kompleksów Mn-Mg.<br />
• Międzynarodowy zespół w pracy „Thermal<br />
properties of layered cobaltites RBaCo 2<br />
O 5.5<br />
(R =<br />
Y, Gd, and Tb)” wykonał badania ciepła właściwego<br />
serii warstwowych kobaltytów RBaCo 2<br />
O 5.5<br />
(R = Y, Gd, and Tb), uważanych <strong>za</strong> bardzo obiecujące<br />
materiały do <strong>za</strong>stosowania jako katody<br />
w wodorowych ogniwach paliwowych, przetwar<strong>za</strong>jących<br />
bezpośrednio energię chemiczną na<br />
elektryczną w sposób przyjazny dla środowiska.<br />
Zbadany został szereg przejść fazowych występujących<br />
w tych materiałach (antyferromagnetyk-ferrimagnetyk,<br />
ferrimagnetyk-paramagnetyk,<br />
izolator-metal). Wydzielono różne wkłady do<br />
ciepła właściwego i <strong>za</strong>proponowano opis teoretyczny<br />
wkładów: sieciowego, magnonowego<br />
i Schottky’ego.<br />
Uzyskano patenty: „Sposób wytwar<strong>za</strong>nia materiału<br />
termoelektrycznego”; „Sposób wytwar<strong>za</strong>nia<br />
monokryształów związku półprzewodnikowego<br />
Pb(1-x)Mn(x)Te”; „Sposób obniżenia temperatury<br />
w chłodziarce magnetycznej”; „Luminofor<br />
nieorganiczny oraz sposób jego otrzymywania”.<br />
Tytuł profesora uzyskali: Roman Puźniak<br />
i Magdalena Załuska-Kotur.<br />
Uzyskane habilitacje:<br />
Agata Kamińska Wysokociśnieniowe badania<br />
procesów rekombinacji promienistej w wybranych<br />
strukturach półprzewodników azotkowych<br />
i materiałach z domieszką jonów ziem r<strong>za</strong>dkich;<br />
Michał J. Matuszewski Struktury spinowe w kondensatach<br />
Bosego-Einsteina w polu magnetycznym.<br />
Uzyskane doktoraty:<br />
Małgor<strong>za</strong>ta Bukała Anali<strong>za</strong> teoretyczna właściwości<br />
kryształów mies<strong>za</strong>nych PbTe/CdTe oraz<br />
nanostruktur utworzonych na bazie tych materiałów;<br />
Marta Anna Galicka Badanie struktury krystalicznej,<br />
elektronowej i własności magnetycznych nanodrutów<br />
ze związków półprzewodnikowych III-V;<br />
Michał Marcin Głowacki Właściwości optyczne<br />
i strukturalne krzemianów ziem r<strong>za</strong>dkich i ich<br />
roztworów stałych;<br />
– 130 –
Change language