Somali - Committee to Protect Journalists
Somali - Committee to Protect Journalists
Somali - Committee to Protect Journalists
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
haysa<strong>to</strong> ogolaansho koox ay loolan ka dhaxayso in aad la shaqaynayso cadow. Saxafiyiinta ka<br />
shaqaynaysa caalamka waa in ay la socdaalaan labo nuqul oo baasaboorkooda ah, aqoonsiyada, iyo<br />
waraaq kasta oo caddeyn ah iyo sawiro dheeraad ah oo nooca baasaboorka ah.<br />
Ku jiritaanka Ceymisyada<br />
In aad haysa<strong>to</strong> ceymis kugu filan oo caafimaad iyo mid haddii aad naafowda ah waxaykamid tahay<br />
caqabadaha ugu adag ee maanta ay la kulmaan saxafiyiin badan. Saxafifiinta shaqaalaha ah ee ka<br />
shaqeeya dalalkooda waa in ay iska dulmeeraan siyaasadaha ay bixiyaan kuwa ay u shaqeynayaan<br />
shuruudaha iyo xanibaadyada. saxafiyiinta ku shaqeeya qandaraaska waa in ay isku dayaan in ay ka<br />
gorgortamaan u soo tebinta warbaahinta howsha u dirsanaysa. Laakiin saxafiyiinta madaxa-‐banaan<br />
waxaa laga yaabaa in ay iyagu iska bixiyaan tebbin<strong>to</strong>oda; waa in ay qaataan waqti si ay baaritaan ugu<br />
sameeyaan qorshayaasha ku habboon baahidooda. ( Tiro la yaab leh oo kamid ah saxafiyiin ka shaqeeya<br />
idaacadaha bulshada ee wadamada aan horumar sanayn, wariyeyaasha dagaalada soo tebiya oo u<br />
shaqeeya warbaahinta reer galbeedka, ayaa waxaysi joogta ah ugu shaqeeyaan ceymis caafimaad oo<br />
hooseeya ama maba lahanba, sida daraasiin saxafiyiin shaqeeya ay u sheegeen CPJ.)<br />
Ururada saxafiyiinta ee dalalka hodanka ah waxaa laga yaabaa in ay bixiyaan qorshayaal kale duwan oo<br />
ceymis caafimaad iyo mid nololeedba leh. Ururka saxafiyiinta xirfadleyaasha ah waxa uu bixiyaa<br />
qorshayaal ceymis oo door ah oo uu kamid yahay ceymiska aad isaga bixin kar<strong>to</strong> isbitaalka, ceymis<br />
caafimaad oo ballaaran oo ku aadan dhaawacyada waa weyn, dhimashada shilka ku timaada, ama<br />
faaiidooyin kala gdadka naafada ah. Qorshayaasha CPJ lagama heli karo<br />
dhamaan gobolada Mareykanka, lama siin karo saxafiyiinta ka howlgala dibadda Mareykanka. Midawga<br />
qaran ee qoraayaasha iyo Ururka saxaafiyiinta qaran waxay badanaa siiyaan xubnahooda qorshayaal<br />
ceymis.<br />
Saxafiyiinta ka shaqeeya caalamka waxay heli karaan xulasha kala duwan . Kooxda xoriyada saxaafadda<br />
ee fadhigoodu uu yahay Paris saxafiyiinta aan xuduuda lahayn iyadoo iskaashi la samaynaysa ceymis<br />
bixiya gaarka loo leeyahay World Escapade Travel Insurance, oo fadhigiisu uu yahay Quebec, Canada,<br />
waxa uu bixiyaa qorshayaal ceymis oo qidmado kale duwan lagu siiyo saxafiyiinta oo ay kamid yihiin<br />
wariyeyaasha madaxa-‐banaan oo ka shaqeeya dibadda wadamada ay deganaayeen. Siyaasadahan<br />
waxaydaboolaan saxafiyiinta ka shaqeeya gobolada cadaawaha/dagaalada, oo ay kamid yihiin goobaha<br />
dagaalada ay ka jiraan ee caalamka. Qiimaha qorshayaasha waa ay kala duwanyihiin, iyadoo ku xiran<br />
goobta. Daboolida waxaa laga yaabaa in aad gada<strong>to</strong> maalin kasta 365 maalmood. Daboolida<br />
dheeraadka waxaa kamid ah xaaladihii horey u sii jiray. Si aad ugu qalan<strong>to</strong> qorshayaashaad, saxafiyiintu<br />
waa in ay bixiyaan lacag si ay ugu biiraan wariyeyaasha aan xuduuda lahayn . Qorshayaasha waxaa<br />
kamid ah taageero deg deg ah oo badbaado, daboolid mudada aad socdaalayso ama aad la soco<strong>to</strong><br />
ciidamada militariga ( Haddii aad ka qeybqaada<strong>to</strong> dagaalada waxayburin kartaa daboolida), iyo<br />
aan.<br />
Tiro kale oo ceymis gaar loo leeyahay iyo shirkado ayaa bixiya ceymis ay ugu talagaleen dadka<br />
socdaalaya sida mid caafimaad, mid naafanimo, iyo mid nafsad ahaaneed oo ay siiyaan saxafiyiinta ka<br />
shaqeeya caalamka; Qiimaha iyo daboolida waa ay kala duwantahay, waxayna ku xirantahay arrimo kale<br />
duwan. ( Eeg taxaalka kuwa bixiya eek u qoran qoraalka dambe ee Lifaaqa C: Insurance Providers.) Si<br />
guud u daris fursadahaaga, dibna ugu laabo siyaasadaha ku xakameyn kara, sida kuwa ka baxsan<br />
dhaawacyada ka dhasha falalka dagaalada iyo kuwa argagaxisonimo. Urur caafimaadka adduunka wuxuu<br />
ku talliyaa in socdaalayaasha caalamiga ah ay iska hubiyaan isbeddelada ku imaan kara ceymisyadooda<br />
iyagoo eegaya waxyaabaha la xiriira, daadgureyn deg deg ah oo caafimaad, iyo dib soo celin meydka<br />
11