06.01.2015 Views

Somali - Committee to Protect Journalists

Somali - Committee to Protect Journalists

Somali - Committee to Protect Journalists

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2.6. Kukalsoonaanshaha macluumaadka<br />

Sharax in kooxda ay gacanta kuhayso xaalka amniyeed ee degaanka ee ugu dambeeyay, yuu yahay ama<br />

waa maxay isha macluumaadka lagu taxliiliyay khatarta iyo in macluumaadka yahay ku laga soo tagay<br />

ama xad gaaban.<br />

3. Tilaabooyinka lasoo jeediyay ee lagu yareeyo khatarta<br />

Sifee tilaabooyinka aad qaadayso ama kooxdaada, saldigiina, ama dad kale ay qaadayaan si loogu<br />

yareeyo khatarta la xariirta fulinta shaqada.<br />

3.1. Hudheel<br />

Aqoonso dhamaan huteelada, guryaha khaaska ah ama nocyaha kale ee martu qaadka ee goobaha inta<br />

lagu jira shaqada. Sharax sababta huteelka lasoo jeediyay aad ugu arag<strong>to</strong> inuu yahay amaan. (ma<br />

leeyahay amni, ma ayahy ku ay isticmaalayan shaqaala caalami ah Miyuu ku yaala meel aamin ah<br />

Cadee inuu leeyahay huteelka isgaarsiin wacan (khadadka telefanada, iyo intarnetka)) cadee meel laga<br />

xariiro huteelka.<br />

3.2 iskuduba ridka gaadiidka<br />

Sifee diyaarinta gaadiidka shaqada. Haddii aad kuxisaabtamayso usticmaalka gaadiidka dadwaynaha<br />

ama taksi, cadee haddii ay jiraan khatar la xariirta iyo qaabka loo wajihi doono. Haddii aad kiraysanayso<br />

baabur, cadee sida darawalka loo dor<strong>to</strong> ama loo dooran doono. Ku Cadee macluumaadka darawalka<br />

qayb hoosaysa.<br />

3.3 Isgaarsiinta<br />

Cadee haddii adiga ama kooxdaada ay isticmalaysan telefan caalami ah, telefono maxali ah, telefoonada<br />

satelliteka, khadadka dhulka, ama radio gacmeed. Sifee dhibaa<strong>to</strong>oyinka la xariira isticmaalka noc walba<br />

ee isgaarsiinta. (dhibaa<strong>to</strong>oyinka nocaas ah waxaa ka mid noqonkara maqnaashaha ama lumitaanka<br />

hawada telefanka ee goobaha kala duduwan, hawada satelliteka,ama dhibaa<strong>to</strong>oyinka sharciyeed iyo<br />

kuwa amniyeedba ee la xariira isticmaalka telefanada noocas ah iyo ilaalashada telefanka). Cadee haddii<br />

kooxda ay si joogta internetka u helayso. Cadee habka isgaarsiinta ugu wanagsan haddii ay xaalada<br />

deegaanka ay daganeen,unabaahanatahay xariir faahfaahsan oo lala xariiro saldiga.<br />

Qeex haddii adiga iyo kooxdaada aad kushaqaynaysaan si cad ama si qarsooni ah wadanka gudihiisa iyo<br />

tilaabooyinka taabanaya khatarta la xariirta qaab walba. Sifee qaabka adiga iyo kooxdaada aad wadanka<br />

kusoo galaysan oo aad isku soo bandhigaysan munaasabadaha kala duduwan (xuduudka, isbaarooyinka,<br />

iyo waqtiyada maamulka ay soo dhexgalayan)<br />

Haddii ay jiraan khatar la xariirta xubnaha kooxda , aqoonsiga shaqsiga (sida jinsiyada, qabiilkiisa,<br />

cirqigiisa, ama jinsigiisa) cadee in iyo sida loo wajahay tilaabooyinka loo baahanyahay in lagu dhaqaaqo<br />

si loo yareeyo khatarta.<br />

3.5. Baaritaanka iyo dhaqdaqad kale<br />

Cadee sida adiga ama kooxdaada aad kufulinaysaan kasoo waraminta si aamin kuu ah adiga iyo<br />

dadkaaga. Haddii ay munaasab tahay, tussale in tilaabooyin khaas ah ay yihiin muhiim si loo qariyo<br />

mawaadiicda qaar iyo qaabka la isticmaalayo si loola xariiro dadka si looga fagaado is bandhig aanan loo<br />

baahnayn.<br />

3.6. Macluumaadka khuseeya amaanka<br />

Qeex tilaabooyin lagu difaacayo macluumaadka xasaasiga ah marka shaqada lagu jiro. Indicate haddii<br />

adiga ama kooxdaada ay u isticmaalayso qalabka elektroniga soo aruurinta macluumaadka iyo<br />

kaydin<strong>to</strong>oda<br />

3.7. Arimsha kale ee amaanka<br />

72

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!