Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju usług turystycznych w Polsce

7.1. Pojęcie konkurencyjności
Rozdział 7
Konkurencyjność polskiej oferty turystycznej
7.1. Pojęcie konkurencyjności
Powszechnie wykorzystywany w literaturze naukowej i polityce gospodarczej termin
„konkurencyjność” mimo swojej popularności nie jest wolny od kontrowersji. Dotyczą one
trzech zasadniczych problemów:
1) określenia, jak rozumieć to pojęcie;
2) w jakim kontekście powinno być używane;
3) czy w ogóle takie ujmowanie rzeczywistości gospodarczej jest uzasadnione.
Obecne zainteresowanie i popularność terminu „konkurencyjność” w dużym stopniu
można przypisać wpływowym opracowaniom opublikowanym przez M. Portera. Definiuje
on konkurencyjność określonej lokalizacji jako produktywność, którą mogą osiągnąć zlokalizowane
tam przedsiębiorstwa 163 . W koncepcji Portera kluczowe znaczenie ma zdolność do
wytwarzania produktów po kosztach niższych niż ich cena rynkowa, przy czym podstawowe
znaczenie ma wytwarzanie produktów wykreowanych dzięki wiedzy oraz właściwe wykorzystanie
czynników produkcji w skali całej gospodarki 164 . Zobrazowaniem koncepcji Portera, a
równocześnie narzędziem analitycznym, jest tzw. diament, który obejmuje cztery wymiary
konkurencyjności: jakość i dostęp do czynników produkcji, wielkość i charakter lokalnego
popytu, warunki konkurowania przedsiębiorstw i działalność branż wspomagających 165 .
Rys. 43. Czynniki kształtujące konkurencyjność wg koncepcji M. Portera.
Uwarunkowania
konkurencji
na rynku
Dostępność
czynników
produkcji
Popyt
Branże
powiązane i
wspierające
Źródło: na podst. Ch. Ketels, op. cit.
163
Ch. Ketels, Michael Porter’s Competitiveness Framework – Recent Learnings and New Research Priorities.
“Journal of Industry, Competition and Trade” nr 6/2006, s. 115-136.
164
Ibidem.
165
Ibidem.
156