Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju usług turystycznych w Polsce

3.2. Pozycja polskiego rynku turystycznego wobec najbliższych konkurentów
Struktura rynku, a zwłaszcza dominacja wizyt z ościennych krajów wschodnich, decyduje
o tym, że gros przyjazdów do Polski ma charakter niezorganizowany. Wprawdzie
ostatnie lata charakteryzuje rosnący odsetek turystów zagranicznych korzystających z usług
biur podróży, to jednak w 2011 roku pakiet lub część usług wykupiło tylko 23% turystów. Od
lat udział turystów kupujących pakiety jest największy wśród nierezydentów z krajów pozaeuropejskich,
ponadto dość duży wśród turystów z Zachodniej i Północnej Europy. Znaczna
przewaga przyjazdów samodzielnie organizowanych charakteryzuje turystów z nowych krajów
członkowskich UE i sąsiadów ze wschodu.
3.2.3.2. Przychody dewizowe z zagranicznej turystyki przyjazdowej
Szacowanie wielkości przychodów z tytułu zagranicznej turystyki przyjazdowej odbywało
się w badanym okresie w niejednorodny sposób. W latach 1996 – 2010 dokonywano
oszacowań na podstawie trzech elementów:
wydatków turystów, obliczanych na podstawie badań granicznych prowadzonych w ramach
Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej,
wydatków odwiedzających jednodniowych, ustalanych również na podstawie wyników
tych badań,
danych NBP, przygotowywanych do bilansu płatniczego, do 2002 roku sporządzanego
na bazie płatności; od 2003 roku podstawą oszacowań są dane z badań granicznych,
weryfikowane przez porównanie z niepublikowanymi danymi banku centralnego,
zwłaszcza w odniesieniu do takich pozycji, jak rozliczenia biur/agencji turystycznych
z tytułu świadczonych usług turystycznych i podróże służbowe. Uwzględniane są również
oszacowania odnoszące się do wielkości podprogowych (transakcje o wartości
mniejszej niż 12,5 tys. euro).
Rys. 7. Przeciętne wydatki turystów ponoszone na terenie Polski
w latach 1997-2011 (w USD)
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
203 200
USD/na osobę
159
137 136 132
Źródło: badania Instytutu Turystyki
USD/dzień pobytu
114
160 156 167
36 37 29 25 28 29 24 34 34 42
Zmiany, jakie wprowadzono począwszy od 2010 roku, zostały wymuszone liberalizacją
transakcji finansowych i brakiem możliwości korzystania z danych NBP. Wszystkie oszacowania
dokonywane są zatem na podstawie wyników badań granicznych, prowadzonych przez
253
65
410 409
390 398
79 74 75 79
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
79