PDF - Wolne Lektury

— Chwalić Jego imię, żeś już zdrów. Powiedzże księżnie, jakom cię życzliwie przyjął,
to się niewiasta ucieszy! Boga mi! Jej uciecha — moja uciecha! Jurandowi za tobą dobre
słowo też rzeknę i tak myślę, że pozwoleństwo da, bo on też księżnę miłuje.
— Choćby i nie chciał dać, to moje prawo pierwsze.
— Twoje prawo pierwsze i musi się zgodzić, ale błogosławieństwa może wam umknąć.
Przemocą mu tego nikt nie wydrze, a bez rodzicielskiego błogosławieństwa nie masz
i boskiego.
Zatroskał się Zbyszko, usłyszawszy te słowa, gdyż dotąd o tym nie pomyślał. W tej
chwili jednak weszła księżna z Jagienką z Długolasu i z innymi dwórkami, więc skoczył
pokłonić się pani, ona zaś powitała go jeszcze łaskawiej od księcia i zaraz poczęła mu mówić
o spodziewanym przyjeździe Juranda. Oto misy dla nich zastawione, a ludzie wysłani, by
ich przeprowadzić wśród zamieci. Z wieczerzą wigilijną czekać już dłużej nie podobna, bo
pan tego nie lubi, ale oni pewnie zjadą, nim wieczerza się skończy.
— Co do Juranda — mówiła księżna — będzie wedle natchnienia Bożego. Albo mu
powiem dziś wszystko, albo jutro po pasterce, a książę też przyobiecał, że swoje słowo
dołoży. Zawzięty bywa Jurand, ale nie dla tych, których miłuje, i nie dla tych, którym
powinien.
Tu poczęła mówić Zbyszkowi, jak się ma z teściem zachować, by go, broń Boże, nie
urazić i do zawziętości nie przywieść. Była w ogóle dobrej myśli, ale kto by lepiej znał
świat i patrzył bystrzej od Zbyszka, ten zauważyłby w słowach jej pewien niepokój. Może
było tak dlatego, że pan ze Spychowa nie był w ogóle człowiek łatwy, a może też poczęła
się księżna trwożyć nieco tym, że ich tak długo nie było widać. Wieja¹⁵⁷⁶ stawała się na
dworze coraz okrutniejsza i wszyscy mówili, że kogo w szczerym polu złapie, ten może
i zostać; księżnie jednakże przychodziło do głowy i inne przypuszczenie: mianowicie, że
Danuśka wyznała ojcu, iż jest już ślubem ze Zbyszkiem połączona, a ów, obraziwszy się,
postanowił wcale do Ciechanowa nie przyjeżdżać. Nie chciała jednak pani zwierzyć się
Zbyszkowi z tych myśli, a nawet nie było na to i czasu, gdyż pachołcy poczęli wnosić jadło
i zastawiać je na stole. Zdążył wszelako Zbyszko podjąć ją jeszcze pod nogi i zapytać:
— A jeśli przyjadą, to jakoże będzie, miłościwa pani? Mówił mi Mrokota, że dla
Juranda jest osobna izba, gdzie też i dla giermków znajdzie się siano na posłanie. Ale
jakoże będzie?…
A księżna poczęła się śmiać i uderzywszy go z lekka rękawicą po twarzy, rzekła:
— Cichaj! Czegóż? Widzicie go!
I odeszła ku księciu, przed którym rękodajni¹⁵⁷⁷ wysunęli już krzesło, aby mógł na nim
zasiąść. Przedtem jednak jeden z nich podał mu płaską misę, pełną cienko pokrajanego
placka i opłatków, którymi książę miał się dzielić z gośćmi, dworzany i służbą. Drugą
podobną trzymał dla księżny piękny wyrostek¹⁵⁷⁸, syn kasztelana¹⁵⁷⁹ sochaczewskiego.
Po przeciwnej stronie stołu stał ksiądz Wyszoniek, który miał błogosławić ustawioną na
pachnącym sianie wieczerzę. A wtem we drzwiach ukazał się człowiek pokryty śniegiem
i począł wołać głośno:
— Miłościwy panie!
— Czego? — rzekł książę, nierad¹⁵⁸⁰, iż mu przerywają obrządek.
— Na Radzanowskim gościńcu całkiem przysypało jakichś podróżnych. Ludzi nam
trzeba więcej, by ich odgrześć¹⁵⁸¹.
Zlękli się, usłyszawszy to, wszyscy, zatrwożył się książę i zwróciwszy się do kasztelana
sochaczewskiego, zakrzyknął:
— Konnych z łopatami żywo.
Po czym do zwiastuna nowiny:
— Wiela przysypanych?
— Nie moglim zmiarkować. Dmie okrutnie. Są konie i wozy. Znaczny poczet.
¹⁵⁷⁶����a — zawieja, zadymka.
¹⁵⁷⁷r����a��y (daw.) — sługa.
¹⁵⁷⁸�yr����� (daw.) — chłopak.
¹⁵⁷⁹�a�z���a� — średniowieczny urzędnik, odpowiedzialny za ściąganie podatków, obronę i sądownictwo na
terenie kasztelanii, to jest jednostki administracyjnej średniego szczebla.
¹⁵⁸⁰���ra� (daw.) — niezadowolony.
¹⁵⁸¹���rz��� (daw.) — odgrzebać.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 183
Niebezpieczeństwo