PDF - Wolne Lektury

— Bo i nie dziwno — wtrącił Jaśko z Naszan — choćbyś miał najbezecniejszy grzech
na duszy, odpust³⁶⁷ za taką wojnę pewny i zbawienie pewne.
— A sława po wieki wieków — rzekł znów Powała z Tczewa. — Jak wojna, to wojna,
a że nie byle z kim, to lepiej. Tymur świat zawojował i ma dwadzieścia siedem królestw
pod sobą. Toż by była chwała dla naszego narodu, żebyśmy go starli.
— Dlaczegoby nie? — odrzekł Toporczyk — choćby i sto królestw posiadał, niech
się go inni boją, ale nie my! Godnie mówicie! Skrzyknąć by jeno z dziesięć tysięcy kopijników³⁶⁸
dobrych — to i świat przejdziem.
— A któryż naród ma Chromego³⁶⁹ pokonać, jeśli nie nasz?…
Tak rozmawiali rycerze, a Zbyszko aż się zdziwił„ że przedtem nigdy nie przyszła mu
ochota pociągnąć z Witoldem w dzikie stepy… Ale za czasu pobytu w Wilnie chciało mu
się widzieć Kraków, dwór, wziąć udział w gonitwach rycerskich, a teraz pomyślał, że tu
znaleźć może niesławę i sąd, tam zaś w najgorszym razie znalazłby śmierć pełną chwały…
Lecz stuletni Wojciech z Jagłowa, któremu ze starości trzęsła się już szyja, ale który
rozum miał odpowiedni wiekowi, oblał zimną wodą ochotę rycerzy:
— Głupiście — rzekł. — Zali to żaden z was nie słyszał, że wizerunek Chrystusów³⁷⁰
przemówił do królowej, a jeżeli sam Zbawiciel do takiej dopuszcza ją poufałości, czemu
by Duch Święty, który jest trzecią Trójcy osobą, miał na nią być mniej miłościw. Przez
to ona przyszłe rzeczy widzi, jakoby się przed nią działy, i mówiła tak…
Tu zatrzymał się i przez chwilę trząsł głową, a następnie rzekł:
— Zapomniałem, co powiedziała, ale zaraz sobie przypomnę.
I począł się namyślać, oni zaś czekali w skupieniu, albowiem powszechne było mniemanie,
że królowa widzi przyszłe zdarzenia.
— Aha! — rzekł wreszcie — jużem się obaczył³⁷¹! Królowa powiedziała, że gdyby
wszystko rycerstwo tutejsze poszło z kniaziem Witoldem na Chromego, tedy byłaby moc
pogańska skruszona. Ale to nie może być, dla niepoczciwości panów chrześcijańskich.
Trzeba granic pilnować i od Czechów, i od Węgrzynów, i od Zakonu, bo nikomu ufać
nie można. Gdy zaś garść jeno Polaków z Witoldem pójdzie, pokona go Tymur Kulawy
albo jego wojewodowie, którzy ćmom³⁷² nieprzeliczonym przywodzą…
— Przecie teraz jest spokój — ozwał się Toporczyk — i sam Zakon daje podobno
jakowąś pomoc Witoldowi. Nie mogą nawet Krzyżacy inaczej uczynić, choćby dla wstydu
— żeby Ojcu Świętemu pokazać, iże z pogany walczyć gotowi. Prawią³⁷³ też dworscy³⁷⁴,
że Kuno Lichtenstein nie tylko dla krzcin, ale i dla narad z królem tu bawi…
— A oto i on! — zawołał ze zdziwieniem Maćko.
— Prawda! — rzekł oglądając się Powała. — Dalibóg³⁷⁵ on! Krótko bawił³⁷⁶ u opata
i musiał chyba do dnia³⁷⁷ z Tyńca wyjechać.
— Jakoś mu było pilno — odrzekł posępnie Maćko.
Tymczasem Kuno Lichtenstein przeszedł koło nich. Maćko poznał go po krzyżu wyszytym
na płaszczu, ale on nie poznał ni jego, ni Zbyszka, gdyż widział ich poprzednio
w hełmach, z hełmu zaś, nawet przy otwartej przyłbicy, widać było tylko małą część twarzy
rycerza. Przechodząc skinął głową Powale z Taczewa i Toporczykowi, po czym wraz ze
swymi giermkami począł wstępować po schodach do katedry krokiem poważnym i pełnym
majestatu.
Wtem ozwały³⁷⁸ się dzwony, płosząc stada kawek i gołębi gnieżdżących się po wieżach
a zarazem oznajmiając, iż msza niebawem się rozpocznie. Maćko i Zbyszko weszli razem
³⁶⁷������ — w religii katolickiej darowanie bądź zmniejszenie kary za grzechy, które zostały już odpuszczone.
³⁶⁸������cy — ciężka jazda uzbrojona w kopie i miecze.
³⁶⁹��r��y — przydomek Timura (Tamerlana) (1336-1405), chana Złotej Ordy i twórcy wielkiego mongolsko–tatarskiego
imperium, które rozpadło się po jego śmierci.
³⁷⁰��z�r���� ��ry������ (daw.) — wizerunek Chrystusowy, wizerunek Chrystusa.
³⁷¹��ż�� ��� ��aczy� — już sobie przypomniałem.
³⁷²��a (daw.) — mrowie, tłum.
³⁷³�ra��� (daw.) — mówić, opowiadać.
³⁷⁴���r�cy — ludzie należący do dworu.
³⁷⁵�a����� (daw.) — naprawdę, słowo daję.
³⁷⁶�a��� (daw.) — przebywać.
³⁷⁷�� ���a — rano.
³⁷⁸�z�a� ��� (daw.) — odezwać się.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 39
Proroctwo