PDF - Wolne Lektury

— Między prawdziwymi chrześcijany! — powtórzył z naciskiem Kuno Lichtenstein.
— Jakże? — zawołał podnosząc głowę biskup krakowski Wysz — zali⁴⁵⁰ to nie w odwiecznie
chrześcijańskim królestwie przebywacie? zali nie starsze tu kościoły niż w Malborgu?
— Nie wiem — odpowiedział Krzyżak Król szczególniej drażliwy był, gdy szło
o chrześcijaństwo. zdawało mu się, że Krzyżak może jemu właśnie chce przymówić, więc
wystające policzki pokryły mu się zaraz czerwonymi piętnami, oczy poczęły błyskać.
— Co to! — odezwał się grubym głosem. — Nie chrześcijański ja król? co?
— Królestwo powiada się chrześcijańskim — odparł zimno Krzyżak — ale obyczaje
są w nim pogańskie…
Na to podnieśli się groźni rycerze: Marcin z Wrocimowic⁴⁵¹, herbu Półkoza, Florian
z Korytnicy⁴⁵², Bartosz z Wodzinka, Domarat z Kobylan⁴⁵³, Powała z Taczewa, Paszko
Złodziej z Biskupic⁴⁵⁴, Zyndram z Maszkowic⁴⁵⁵, Jaksa z Targowiska, Krzon z Kozichgłów,
Zygmunt z Bobowy i Staszko z Charbimowic, potężni, sławni, zwycięscy w wielu bitwach,
w wielu turniejach, i to płonąc z gniewu, to blednąc, to zgrzytając zębami, poczęli wołać
jeden przez drugiego:
— Gorze⁴⁵⁶ nam! bo gościem jest i nie może być wyzwan!
A Zawisza Czarny, Sulimczyk, najsłynniejszy między słynnymi, „wzór rycerzy”, zwrócił
zmarszczone czoło do Lichtensteina i rzekł:
— Nie poznaję cię, Kunonie. Jakże możesz, rycerzem będąc, hańbić wspaniały naród,
gdy wiesz, że jako posłowi żadna ci za to kara nie grozi?
Lecz Kuno wytrzymał spokojnie groźne spojrzenia i odrzekł zwolna, dobitnie:
— Nasz Zakon, zanim do Prus przybył, wojował w Palestynie, ale tam nawet i Saraceni⁴⁵⁷
posłów szanowali. Wy jedni ich nie szanujecie — i dlategom obyczaj wasz nazwał
pogańskim.
Na to gwar uczynił się jeszcze większy. Naokół stołu ozwały się znów okrzyki: „Gorze⁴⁵⁸,
gorze!” Ale uciszyły się, gdy król, na którego obliczu wrzał gniew, klasnął obyczajem
litewskim kilkakroć w dłonie. Wówczas wstał stary Jaśko Topór z Tęczyna, kasztelan
krakowski, sędziwy, poważny, postrach dostojnością urzędu budzący, i rzekł:
— Szlachetny rycerzu z Lichtensteinu, jeśli was jakowaś obelga jako posła spotkała,
mówcie, a srogiej sprawiedliwości wartko⁴⁵⁹ stanie się zadość.
— Nie przygodziłoby mi się⁴⁶⁰ to w żadnym innym chrześcijańskim państwie —
odrzekł Kuno. — Wczoraj na drodze do Tyńca napadł mnie jeden wasz rycerz, i choć
z krzyża na płaszczu łacnie⁴⁶¹ mógł poznać, ktom jest — na życie moje godził.
Zbyszko, usłyszawszy te słowa, pobladł mocno i mimo woli spojrzał na króla, którego
twarz była wprost straszna. Jaśko z Tęczyna zdumiał się i rzekł:
— Możeż to być?
— Zapytajcie pana z Taczewa, któren był świadkiem przygody.
Wszystkie oczy zwróciły się na Powałę, który stał przez chwilę mroczny ze spuszczonymi
powiekami, po czym rzekł:
— Tak jest!…
Usłyszawszy, to rycerze poczęli wołać: „Hańba! hańba! Bogdaj się ziemia pod takim
zapadła!” I ze wstydu jedni uderzali się pięściami w uda i piersi, drudzy skręcali w palcach
cynowe misy na stole nie wiedząc, gdzie oczy podziać.
— Czemuś ty go nie ubił? — zagrzmiał król.
— Bo głowa jego do sądu należy — odparł Powała.
⁴⁵⁰za�� (daw.) — czy.
⁴⁵¹�arc�� ��arc��z� z �r�c�����c — (zm. 1442), polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki.
⁴⁵²���r�a� z K�ry���cy — średniowieczny rycerz polski, kasztelan wiślicki, uczestnik bitwy pod Grunwaldem.
⁴⁵³���ara� z K��y�a� — (1380–1440), uczestnik bitwy pod Grunwaldem, od r. 1428 marszałek nadworny
koronny.
⁴⁵⁴�a�z�� ��a���� z �������c� z�a�y ������� — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem.
⁴⁵⁵�y��ra� z �a�z����c — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia.
⁴⁵⁶��rz� (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo.
⁴⁵⁷�arac��� — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała
rekonkwista, to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów.
⁴⁵⁸��rz� (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo.
⁴⁵⁹�ar��� (daw.) — szybko.
⁴⁶⁰�rzy����� ��� (daw.) — przydarzyć się.
⁴⁶¹�ac��� (daw.) — łatwo.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 46