Jacek Kajtoch: Wspomnienia i polemiki - Anna Kajtochowa

wersalnym – zwracają na siebie uwagą dojrzałością artystyczną i myślową.Jest ich obecnie niemało. Tym właśnie indywidualnościom spośród najmłodszych,czy to poetów, czy prozaików, czy eseistów i krytyków – pragnęlibyśmyrównież szeroko otworzyć łamy naszego pisma, ułatwić im start, przyspieszyćich włączenie się do ogólnopolskiego ruchu literackiego i umysłowego.6.Duży nacisk pragniemy w piśmie naszym położyć na krytyką literacką:także i pod tym względem środowisko krakowskie jest wyjątkowo silne. Chodzićtu będzie zwłaszcza o trzy sprawy:a) o maksymalną, w rozsądnych granicach dążącą do panowania nadcałością produkcji literackiej – działalność recenzencką,b) o krytykę typu eseistycznego,c) o problematyką autorefleksji krytycznoliterackiej.Ad a) Recenzjom – a brak ich odczuwa się w całej niemal prasie literackiej– będziemy się starali poświęcić wiele miejsca, mając nauwadze zarówno czytelnika, dla którego niejednokrotnie będzie tojedyna informacja o książce, jak autora, któremu – mimo wszystkich,znanych dobrze zastrzeżeń – rzetelna, umotywowana, kompetentnarecenzja może wiele pomóc w dalszej twórczości. Dążącdo możliwie pełnego serwisu recenzyjnego, mamy zamiar wprowadzićrubryki recenzji zbiorowych, w których jeden krytyk omawiałbyw skróconym trybie nowości mniej wybitne. Pragnąc zaśdział ten ożywić i uczynić bardziej polemicznym – przyjmujemyewentualność umieszczania dwugłosów bądź dyskusji o szczególnieinteresujących książkach.Ad b) Wchodzi tu w grę zarówno krytyka problemowa, m.in. postulatywnai syntetyzująca (próby syntez poszczególnych okresówwspółczesnej literatury, gatunków itp.), jak – eseistyczne ujęciaproblematyki historycznoliterackiej czy eseistyka dotycząca literaturobcych i zagadnień z dziedziny komparatystyki. Istnieje tumożliwość pisarskiego zaktywizowania naukowego środowiskafilologicznego (Uniwersytet Jagielloński, Krakowska PracowniaHistorycznoliteracka XIX i XX w. Instytutu Badań LiterackichPAN). Ważnym działem byłyby także syntetyczne szkice-portretyposzczególnych pisarzy.Ad c) Mamy tu na myśli niezwykle bogatą problematyką teoretycznokrytyczną,która w ostatnich czasach zrewolucjonizowała krytykęliteracką, wzbogacając ją o nowe metody, w różnorodny sposóbanalizujące dzieło literackie i ukazujące jego powiązania z innymidziedzinami kultury. Problematyka ta, znacznie przyczyniającasię do integracji humanistyki i nauki w ogóle (por. 7,8), niemalzupełnie nie dociera do czytelnika czasopism literackich, znana zaśjest wyłącznie specjalistom. Najwyższy czas, by z zagadnieniamitymi zapoznać szersze kręgi czytającej publiczności. Sądzimy, żeznajomość tej problematyki przyczyni się do zrozumienia w pełninie tylko współczesnej krytyki, lecz także – literatury.7.Pragnąc przyczynić się do integracji nauki, projektujemy wprowadzeniedo nowego pisma – na prawach ważnego partnera – całej współczesnejhumanistyki. Jeśli chodzi o stronę personalną, mamy tu na myśliposzerzenie kręgu współpracujących autorów o przedstawicieli dyscyplin humanistycznych,zwłaszcza o autorów związanych z uniwersytetem i instytutaminaukowymi. Jeśli chodzi o stronę merytoryczną – poszerzenie działueseistycznego o artykuły wprowadzające w problematykę owych dyscyplin,a zwłaszcza – ukazujące pogranicza: między literaturą a filozofią, estetyką,psychologią, historią sztuki, językoznawstwem, socjologią, historią... Przedewszystkim zaś – o artykuły, które ukazując tę problematykę w rozległymaspekcie kulturowym, a jednocześnie w nowy sposób, przy użyciu nowychmetod – zbliżają poszczególne dyscypliny do siebie, wskazują na ich zbieżności,przenikają je jednorodną myślą badawczą i – tym samym – przyczyniająsię do ich integracji.8.Na związkach tych – jak sądzimy – nie należy poprzestawać. Nadchodzącarewolucja naukowo-techniczna stawia przed intelektualistami nowezadania. Pragnęlibyśmy przyczynić się do ich podejmowania i rozwiązywania,wprowadzając do naszego pisma problematykę związków między myślą82 83