Medical and Biological Sciences XXII/1 - Collegium Medicum ...

24Ewa Gawrońska-Ukleja i in.nym przeciwko grzybom pleśniowym było IgE swoistedla Alternaria species (ok. 7% chorych) [10].W Polsce Lipiec przebadała 814 pacjentów z alergicznymnieżytem nosa i stwierdziła dodatnie testyskórne na grzyby pleśniowe u 11% badanych chorych,z czego w 84% przypadków wynik dodatni dotyczyłalergenów Alternaria [26].ATMA OSKRZELOWA A UCZULENIENA GRZYBY PLEŚNIOWEW wielu pracach obserwuje się obecnie związekmiędzy nasileniem objawów astmy a stężeniem zarodnikówgrzybów pleśniowych w atmosferze. Stwierdzono,że gdy poziom zarodników pleśni w powietrzuatmosferycznym był szczególnie wysoki, rosła liczbazgonów z powodu stanu astmatycznego. Co ciekawe,podobnej zależności nie wykazano w przypadku pyłkówdrzew, traw i ambrozji. W badaniu O'Hollareni wsp. u 99 astmatyków dodatni odczyn w teście skórnymz Alternaria alternata stwierdzono u 31% badanych,natomiast u pacjentów z epizodem nagłego zatrzymaniaoddechu odsetek ten wyniósł aż 91% [27].Ciekawą analizę zgonów z powodu astmy przeprowadziłTargoński i wsp. Ustalili oni że liczba zgonówbyła 2-3 krotnie wyższa w tych dniach, w którychliczba zarodników grzybów w atmosferze wynosiła do1000/ m 3 [6]. Peat i wsp. badał ciężkość astmy zależnieod takich czynników jak płeć, wiek, miejsce zamieszkania,oraz częstość dodatnich testów skórnych naalergeny wziewne. Okazało się że z podanych wyżejwykładników jedynie uczulenie na Alternaria alternatabyło niezależnym czynnikiem ryzyka ciężkiej astmy.Zauważono także, iż chorzy z astmą ciężką podająw wywiadzie częściej występowanie astmy u matki niżu ojca [28].Nuekrich i wsp. stwierdzili że uczulenie na Alternariaalternata jest czynnikiem ciężkiego przebieguastmy. Również Black w 2000 r. obserwował stanyasmatyczne zagrażające życiu u chorych uczulonychna ten alergen. Także Denning i wsp. w 2006 r. potwierdzili,że ciężka astma kojarzy się z uczuleniem naalergeny pleśni [14].Analogiczną zależność obserwuje się u dzieci.W USA ustalono korelacje dodatnich odczynów skórnychna Alternaria u 6-letnich dzieci z uporczywyminapadami astmy, a także z jej wystąpieniem po razpierwszy. W San Diego w Kalifornii przeprowadzonobadania wśród dzieci w wieku 9-18 lat i stwierdzono,że ciężkość objawów astmy kojarzyła się z ekspozycjąna grzyby [9].W Australii zaś Peat i wsp. w badaniach przeprowadzonychu dzieci w regionach bardziej suchychzaobserwowali wyraźną korelacje między występowaniemastmy a ekspozycją na zarodniki Alternarii, zaśw strefach wilgotnych analogiczną relację stwierdzonopomiędzy występowaniem astmy i ekspozycją na roztocza[28].Zjawisko to może być spowodowane nie tylkouczuleniem na alergeny grzybów pleśniowych, aletakże tym, że pleśnie nasilają odpowiedź organizmu nainne alergeny [10].LECZENIEDużą rolę w leczeniu odgrywa zmniejszenie ekspozycjina alergen. Można to osiągnąć, polecając chorymunikanie prac związanych z glebą, głównie grabieniaopadłych liści, grzybobrania, koszenia trawy, a takżeunikania miejsc, gdzie grzyby pleśniowe znajdujądogodne warunki do rozwoju, takich jak sutereny,piwnice, drewniane altanki, domki letniskowe, pomieszczeniagospodarskie na wsi, kryte baseny czysauny. Należy również uważać, aby w pomieszczeniach,gdzie śpią chorzy, nie było wykładzin, tapet, aniroślin doniczkowych. W kuchniach i jadalniach należybezwzględnie wystrzegać się zepsutych jarzyn i owoców.Chory uczulony na grzyby pleśniowe nie możejeść serów pleśniowych, drożdży piekarskich. Objawymoże też powodować wypicie wina, piwa i szampana.Filtry w klimatyzatorach uczulonych pacjentów winnybyć regularnie wymieniane [2, 21].Do leczenia przyczynowego zaliczana jest równieżimmunoterapia swoista. Europejska Akademia Alergologiii Immunologii Klinicznej w 1993 r. zaleciła stosowanieimmunoterapii z alergenami pleśni jedyniew kontrolowanych próbach klinicznych. Natomiast cisami eksperci w roku 2006 rekomendują odczulanieswoiste drogą iniekcji podskórnych, nie zalecają natomiastimmunoterapii podjęzykowej, chociaż w badaniuprzeprowadzonym w Hiszpanii przez Molinę wykazanoskuteczność i bezpieczeństwo immunoterapii podjęzykowejwyciągiem alergenów Alternarii. Tylko jednobadanie porównawcze metody podjęzykowej i podskórnejopublikowano w roku 1996. Potwierdziło onoskuteczność obu metod, natomiast terapia podjęzykowawykazywała mniej efektów ubocznych. Podobniejak w przypadkach immunoterapii swoistej z wyciągamiinnych alergenów powietrznopochodnych, naj-