Piib PRzed kRajowym zjazdem - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

technologieRozdzielnicew budynkach mieszkalnychPo roku 1990 dokonał się w Polsce znaczny postęp w wykonawstwie instalacji elektrycznych w budynkachmieszkalnych dzięki otwarciu krajowego rynku na sprzęt z importu oraz stopniowemu wprowadzaniunorm europejskich. Łatwo dostrzegalnym syndromem zmiany są rozdzielnice mieszkaniowe, którez obskurnych tablic licznikowych z paroma bezpiecznikami lub prymitywnymi wyłącznikami wkrętkowymiprzeistoczyły się w estetyczne i nowocześnie wyposażone rozdzielnice modułowe.Powierzchnia mieszkania A [m 2 ]Najmniejsza dopuszczalna liczba obwodówA ≤ 50 250 < A ≤ 75 375 < A ≤ 100 4100 < A ≤ 125 5A >125 6pływowych oraz od standardu jej wyposażeniaaparatowego. Normy i przepisyformułują w tym zakresie pewnewymagania minimalne, ale projektantmoże w porozumieniu z klientem przyjąćrozwiązania bogatsze i kosztowniejsze,zapewniające większy komfortużytkowania instalacji. Punktem odniesieniamogą być standardy obecnie respektowanew bogatszych krajach Unii,mające na względzie horyzont czasowyokoło 30 lat i jego implikacje techniczne,a także ekonomiczne i społeczne.Poza normalnym standardem instalacjielektrycznej, którego dotyczą normyi przepisy formułujące wymaganiaminimalne, stosuje się podwyższonystandard w apartamentach i luksusowychrezydencjach, w których żadenkoszt instalacji elektrycznych nie jestnadmierny, co zresztą u rodzimychnowobogackich prowadzi nieraz dorozwiązań absurdalnych – tyleż kosztownych,co mało funkcjonalnych. Niemalwe wszystkich krajach występujeTab. 1 | Najmniejsza dopuszczalna liczba obwodów oświetlenia i gniazd wtyczkowychogólnego przeznaczenia w mieszkaniu [4, 5]Rozdzielnica jest urządzeniem służącymdo rozdzielania energii elektrycznej, zawierającymaparaty zabezpieczeniowe,ochronne, łączeniowe, sterowniczei pomiarowe obwodów odpływowychwraz z połączeniami elektrycznymii mechanicznymi. Może też zawieraćstosowne wyposażenie aparatowe zasilającegoobwodu dopływowego, pozajego zaciskami przyłączowymi, którezawsze są niezbędne.Rozdzielnica ma obudowę o określonymstopniu ochrony IP (przed dostępemdo części niebezpiecznych i wnikaniemobcych ciał stałych oraz przedwnikaniem wody), z przodu otwartąbądź zaopatrzoną w drzwiczki. Przewodyi aparaty, znajdujące się przedrozliczeniowym pomiarem energii,trwale zamknięte i zaplombowane, powinnybyć dostępne tylko dla personeludostawcy energii; umieszcza się je pozamieszkaniami.Gabaryt rozdzielnicy i jej koszt zależąod liczby i obciążenia obwodów odteżwstydliwie przemilczany obniżonystandard mieszkań socjalnych.Obwód instalacji elektrycznej jest totaka jej część, która ma to samo najbliższepoprzedzające zabezpieczenie nadprądowe,reagujące w razie przetężenia(zwarcia bądź groźnego przeciążenia).Jeżeli zatem w rozdzielnicy mieszkaniowejwidać dziesięć wyłączników nadprądowychzabezpieczających zasilanąz niej instalację odbiorczą, to znaczy, żeta instalacja ma dziesięć obwodów (jestpodzielona na dziesięć obwodów). Niema znaczenia, ile jest w tej rozdzielnicywyłączników różnicowoprądowych bądźinnych aparatów. Ten rachunek mógłbyulec zmianie, gdyby z rozpatrywanejrozdzielnicy odchodziły jakieś obwodyodbiorcze zabezpieczone – zamiast wyłącznikiemnadprądowym – bezpiecznikiem(bezpiecznikami), czego zresztązabraniają obecne polskie przepisy [1].Zwiększenie liczby obwodów odbiorczychw mieszkaniu daje tę korzyść, żew razie przetężenia i zadziałania zabezpieczenianadprądowego zostaje wyłączonaspod napięcia mniejsza częśćinstalacji, mniej urządzeń odbiorczych.Całkowity black-out jest kłopotliwy dlaosób nieobeznanych z elektryką, zwłaszczadla osób starszych i niepełnosprawnych.Dlatego nawet w najmniejszychmieszkaniach wymaga się obecnie po-78INŻYNIER BUDOWNICTWA