13.07.2015 Views

i y i r m i i k i n c i k i t a b

i y i r m i i k i n c i k i t a b

i y i r m i i k i n c i k i t a b

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Азярбайъанын зянэинлийи бир дя ондан ибарятдир ки, юлкямиз еля инсанлар йетирибдир ки, бу инсанлар кцтляни,халгы ойада билиб, галдыра билиб, онларда милли рущу инкишаф етдиря билиб, милли рущу ъанландыра билиб вямиллятимиз миллят олуб, миллятимиз инкишаф едибдир. [261-262]Ъялил Мяммядгулузадянин йарадыъылыьы щягигятян унудулмайыбдыр. Анъаг щесаб едирям ки, онунфяалиййятиня, йарадыъылыьына ня гядяр йцксяк гиймят версяк дя, йеня дя онун боръундан чыха билмярик.Эюрцлян ишлярин сырасында, хатиримдядир, мян 70-ъи иллярдя Бакыда бизим бир нечя ядябиййат, мусиги,мядяниййят хадимляринин ев музейляринин ачылмасы щаггында гярарлар гябул едяркян ЪялилМяммядгулузадянин Бакыда ев музейинин ачылмасы щаггында да гярар гябул етдим. Орада ишлядийим дюврдябир нечясини мян йарада билдим. Цзейир Щаъыбяйовун, Сямяд Вурьунун ев музейлярини йаратдым. Бцлбцлцн,Ъяфяр Ъаббарлынын ев музейлярини йаратдым вя Ъяфяр Ъаббарлыйа бюйцк щейкял уъалтдым. Амма эедяндянсонра ишлярим йарымчыг галды.Йарымчыг галан ишляр чох иди. Анъаг бу сащядя – мядяниййят сащясиндя мяни щямишя наращат едян бир дяо иди ки, мян 1981-82-ъи иллярдя бюйцк ъясарят эюстяряряк Щцсейн Ъавидин ъяназясини Сибирдян Азярбайъанаэятирдим. Бакыйа эятирдик. О вахт орада иштирак едян щюрмятли елм вя мядяниййят хадимляримизлямяслящятляширдик. Яксяриййят беля фикирдя иди ки, Щцсейн Ъавидин ъяназясини Бакыда, Фяхри хийабанда торпаьавермяк лазымдыр. Мян ися дедим – йох, ону Нахчывана апармаг лазымдыр.Фяхри хийабанда дащиляримиз йан-йанадыр, щамысына бюйцк щюрмят вар. Амма Щцсейн Ъавид щямясярляриня эюря, щям дя ягидясиня эюря о гядяр аьыр ъязаландыьына эюря вя бцтцн хидмятляриня эюря, эцманедирям ки, хцсуси бир абидяйя лайигдир. Она эюря дя гой гядим Азярбайъан дийары Нахчывандаяъдадларымыз тяряфиндян йарадылмыш абидялярля йанашы, бизим йаратдыьымыз бир абидя дя олсун. ЯъямиНахчыванини Мюмцня Хатун абидяси иля йанашы, бизим дюврцмцзцн дя бир абидяси олсун. Бир дя она эюря ки,Ъавид бу торпагда доьулубдур. Азярбайъанын мцхтялиф бюлэяляриндя доьулмуш адамларын[262-263] щамысыБакыда торпаьа верился, онда бяс Азярбайъанын башга йерляри касыб олаъаг ахы.Щамы мянимля разы олду. Эятирдик бурайа вя о вахт мян елан етдим ки, ону ади гябиристанда йох,Нахчыван шящяринин мяркязиндя, юз ата-баба евинин йанында, – ора еля шящярин мяркязи иди, – торпаьа веряквя бюйцк бир абидя йарадаг. Амма билирсиниз ки, бундан сонра мян Азярбайъаны тярк етдим. Мянэедяндян сонра щяр шей галды. Мяни йандыран бу иди. Буна эюря дя мян о вахт дцшцнцрдцм, – бялкя дясящв етдим, бялкя дя лазым дейилди, бялкя дя еля Фяхри хийабанда олмалы иди. Дцшцнцрдцм, марагланырдым –Нахчыванда бир абидя йаранды? Йох, йох.1990-ъы илин исти йайы – ийун айы иди. Бурайа эялдим, мяни чох щярарятля гаршыладылар. Якрям Яйлислиэялмишди, эедиб о щяйятдя сющбят едирдик – баъымын хырда бир комасы варды, йадындадыр? Орада бир балаъаняфяс аландан сонра дедиляр ки, мейдана Нахчыванын щяр йериндян адамлар топлашыб. Щягигятян, йцз минягядяр адам топлашмышды, онларла эюрцшмяк лазым иди. Дедим, йох, онларла эюрцшмяздян габаг мян эярякЩцсейн Ъавидин мязарыны, гябрини зийарят едим. Эедиб ня эюрдцм – бир башдашы вар, башга щеч бир шеййохдур. Гялбим даща да инъиди.Нахчыванда ишляйирдим. Демяк олар ки, бцтцн аьыр ишлярля бярабяр фикирляширдим ки, ня едим, юз ниййятиминеъя йериня йетирим. Йерли мемарлар бир-ики лайищя йаратдылар. Амма вясаит йох, Нахчыванын юзцнц сыхырлар,гоймурлар. Вя беля олду ки, эетдим. Демяк, Аллащ мяним тяряфимдя имиш. Эетдим вя Бакыйа эялиб бир нечяишляри гуртарандан сонра 1982-ъи илдя гябул етдийим щямин гярарын щяйата кечирилмясиня наил олдум. ИндиЩцсейн Ъавидин мягбярясини эедиб эюрдцнцз.Эялиб юйряндим ки, Мирзя Ъялилин Бакыда ев музейи йаранмайыбдыр. Бу о гядяр чятин бир шей дейилди.Эюстяриш вердим, тямир етдиляр, щазырладылар. О вахтлары, мяним вахтымда[263-264] буну мян нийя йериняйетиря билмядим? Чцнки онун гощумлары орада йашайырдылар вя онлара ев вермяк лазым иди ки, чыхсынлар.Онлара да ев вердик, бирини, икинъисини вердик, цчцнъцсцнц дя вердик. Бязиляри чыхды, амма бири чыхмады.Габилин йадындадыр. Еля Ъяфяр Ъаббарлынын аиляси дя мяним башыма о ишляри эятирди. Ъяфяр Ъаббарлынын евиниазад етмяк истяйирдим. Оьлу дейирди ки, мян бурадан чыхмарам ки, чыхмарам. А киши, шящярин мяркязиндясяня йахшы ев веририк. О дейирди ки, даьлы мящяллясиндян чыхмарам. Йахшы, о вахты Ленин мейданында – индиАзадлыг мейданыдыр – йахшы биналардан бириндя ев вердик, икинъисини вердик, цчцнъцсцнц вердик… Сонрагызы Эцлара ханымын кюмяйи иля бунлары биртящяр йола эятирдик, орада Ъяфяр Ъаббарлынын ев музейинидцзялтдик.Бурада да беля бир щадися иля растлашдыг вя бу мясяляни мян щялл едя билмядим, йяни чыхыб эетдим, галды –о вахтдан, мян эедяндян Азярбайъана йенидян гайыданадяк галды. Мян эялиб Бакыда ЪялилМяммядгулузадянин ев мцзейини йаратдым. Буну, шцбщясиз ки, бурада да етмяк истяйирдим. Мян бурадаЩцсейн Ъавидин ев музейини Азярбайъанда ишляйяркян йаратмышдым. Анъаг 1990-ъы илдя Нахчыванаэяляркян эедиб эюрдцм ки, бярбад вязиййятдядир вя ятрафы да, мяни баьышлайын, цзр истяйирям, нахчыванлыларбилирляр, зибиллик иди. Ора кечмяк мцмкцн дейилди. Амма Ъялил Мяммядгулузадянин бурадакы ев музейинимян о вахт тяшкил едя билмямишдим. Бу да мяним арзум иди. Бу арзума да чатдым. Инди сизинля бирликдяЪялил Мяммядгулузадянин Нахчыванда, доьулдуьу, йетишдийи бу торпагда йашадыьы евин гаршысына эялмишиквя бурада йарадылмыш музейи бирликдя ачырыг.Бурада дейилди, – Нахчыван бюйцк, дащи инсанлар йетирмишдир. Нахчыван торпаьы доьрудан да чох гярибябир торпагдыр. Амма Ъялил Мяммядгулузадянин доьулдуьу бир кянд дя вар – Нещрям кянди. Орада117

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!