You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Моја борба<br />
ќе заврши борбата за животот на Миа. Таа се роди во 28<br />
недела и по сите параметри беше во најризичната група на<br />
предвреме родени бебиња, па затоа на почетокот буквално<br />
не се знаеше ништо. Следуваа низа прегледи, за да се<br />
утврди штетата од предвременото раѓање и моменталната<br />
состојба. Вториот ден имавме уште еден шок, ѝ пукнаа двете<br />
белодробни крила и имаше крвавење, што дополнително<br />
ја влоши нејзината состојба и нашиот страв. Јас и мојот<br />
сопруг по цел ден бевме во болница и морам да кажам дека<br />
навистина многу голема поддршка си бевме еден на друг.<br />
Во тие моменти луѓе ни се јавуваа да ни честитаат, а ние не<br />
знаевме што ќе биде со нашето дете и во целиот емотивен<br />
хаос, нашата меѓусебна љубов беше единствена светла<br />
точка и трошка надеж.<br />
Родителите на предвреме родените бебиња се сведоци<br />
на вистинско чудо. Како изгледаше вашето секојдневие<br />
во првата година, што се смета за најризична за нивното<br />
здравје?<br />
Неколку денови по раѓањето, кога малку закрепна, почнаа<br />
да ми ја даваат, да ја ставам на гради и тој метод „Skin to<br />
skin“ е многу стимулативен за развојот на бебињата. Рацете<br />
ми се тресеа, колку беше мала и нежна, не можевме да<br />
престанеме да плачеме, ни јас, ни сопругот. Знаев колку е<br />
важно мајчиното млеко и затоа бев многу упорна, од првиот<br />
ден се измолзував и секоја капка што ќе ја добиеше беше<br />
од огромно значење за неа. Во Љубљана има цел оддел за<br />
мајчино млеко и веднаш по породувањето ме стимулираа со<br />
хормони, за да добијам млеко. Премногу бев среќна што до<br />
шестиот месец Миа имаше можност да прима мајчино млеко,<br />
буквално со месеци по цел ден бев со пумпата, зашто се<br />
плашев да не снемам млеко. Уште додека бевме во болница,<br />
лекарите ни објаснија што значи предвреме родено бебе,<br />
добивме и литература за да читаме и да се запознаеме со<br />
ризиците и со предизвиците што ги носи животот со вакво<br />
дете. Додека ја читав книгата моите стравови се засилија<br />
уште повеќе, зашто видов дека ситуации како крвавење<br />
во мозокот, церебрална парализа и милион други ризици<br />
можат да бидат секојдневие на семејствата со прематурно<br />
бебе. Уште во болница се чувствував многу подготвена<br />
психички, имав јасен став дека што и да се случи, тоа си е<br />
мое дете и јас си го сакам со сето мое срце и ќе го чувам<br />
најдобро што можам. По неколку недели почнав малку да се<br />
чувствувам помирна, зашто Миа немаше крвавење во мозок,<br />
немаше ретинопатија, со дишните патишта сè испадна<br />
добро на крајот. Ја гледав како темпераментно си расте во<br />
инкубаторот, постојано ги вадеше каблите и секој нејзин<br />
успех беше и наш и неизмерно нè радуваше. Два и пол<br />
месеци бевме во болницата во Словенија, а потоа со сестра<br />
од болницата, што ни ја доделија да нè придружува по пат,<br />
се вративме во Скопје. Кога стигнавме дома, веќе бевме<br />
обучени како да ја капеме, како да ја повиваме, како да ја<br />
храниме, зашто буквално сѐ, секоја постапка е различна од<br />
кај терминските бебиња. Домот ни личеше на карантин и<br />
во тие услови живеевме шест-седум месеци, зашто знаевме<br />
дека мораме многу да внимаваме и да ја пазиме од вируси и<br />
од бактерии. Речиси никого не пуштавме дома, само бабите<br />
ретко, постојано носевме медицински маски, миевме раце<br />
по цел ден и користевме антибактериски сапуни и гелови.<br />
Нашиот дом личеше на болница, зашто ги купивме буквално<br />
сите медицински уреди што ни беа неопходни за нејзиниот<br />
развој. Купивме апарат што се става под душекот за спиење,<br />
да го мери нејзиното дишење додека спие. Купивме<br />
оксиметар, со кој ѝ меревме кислород во крвта, што се става<br />
на рака, но ние ѝ го стававме на ножето, зашто рачињата ѝ<br />
беа преслаби. Имаше ноќи кога буквално по цела ноќ бевме<br />
над неа, и гледавме дали дише, колкава е сатурацијата во<br />
крвта. Имавме среќа што, освен обична настинка, првата<br />
година немаше други здравствени проблеми, постепено<br />
почнавме да ја мешаме со луѓе и да функционираме<br />
понормално.<br />
Во високоразвиените земји, специјализирани тимови<br />
физијатри, невролози и терапевти, со цела програма, нега<br />
и вежби им помагаат на прематурните деца да ги следат<br />
своите врсници. Колку време посветувавте на нејзиниот<br />
психомоторен развој?<br />
Уште од почетокот имавме развоен дефектолог, што го<br />
следеше нејзиниот развој до третата година, постојано<br />
одевме на прегледи и имавме поинаков вид борба. Борба<br />
за нејзиниот психофизички развој, односно не знаевме<br />
дали навремено и правилно ќе прооди, ќе прозбори и дали<br />
ќе заостанува од своите врсници. Нејзиниот интелектуален<br />
развој одеше многу побрзо од физичкиот развој, слухот и<br />
говорот ѝ беа одлични и веќе околу третата година сѐ си<br />
дојде на свое место. И до ден-денес чувствувам дека Миа<br />
е моја слаба точка, што и да каже дека ја боли, реагирам<br />
некако многу бурно и емотивно. Нејзиниот карактер поради<br />
сѐ ова е многу борбен, таа и денес е многу храбра и упорна,<br />
за мене таа е посебна. Со неа разговараме за сѐ отворено,<br />
таа знае дека имала сестра-близначка, дека се родила во<br />
Словенија, знае дека два месеца сме чекале да закрепне<br />
за да си ја донесеме дома. Некогаш имам чувство како да<br />
ѝ недостига некој дел, постојано зборува дека сака да има<br />
сестра, како би се викала и слично.<br />
Велат дека силата на мајчинството е посилна од законите<br />
на природата. Се двоумевте ли околу одлуката за второ<br />
дете, знаејќи дека повторно можеби ќе треба да поминете<br />
низ истото?<br />
Од почетокот, иако и моето здравје беше загрозено, во ниеден<br />
момент не помислував на себе. Неколку денови по царскиот<br />
рез пешачев од хотелот, до болницата, секојдневно. Иако<br />
породувањето ми беше тешко и ризично, единствено мислев<br />
само на здравјето на Миа. Пред неколку години, кога малку<br />
се ослободив од стресот, добив невродерматит, веројатно<br />
годините наталожен стрес се одразија на моето здравје. Сè<br />
уште чувствувам последици, особено кога станува збор за<br />
здравјето на моите деца, да ги фати обична настинка, јас<br />
веднаш паничам. По годините поминати во грч, раѓањето на<br />
Максим, нашето второ дете, беше вистинско освежување и<br />
ни донесе голема радост на целото семејство. Со второто<br />
дете останав бремена по природен пат, иако по лекарската<br />
дијагноза тоа не беше возможно. Уште од почетокот на<br />
бременоста ги имав истите стравови, постојано си викав<br />
само да помине 28 недела и ќе ми олесни. Секој преглед ми<br />
беше многу стресен, иако по сите параметри имав сосема<br />
нормална бременост, постојано бев во грч да не ми кажат<br />
43