You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Портрет мода<br />
ПРИКАЗНАТА ЗА КРИСТОБАЛ БАЛЕНСИЈАГА<br />
НАЈСЛАВНИОТ ШПАНСКИ КОТУРИЕР<br />
Пишува: Џејлан Рустемоска<br />
Го именуваат како крал на котуриерството, мајстор за<br />
прецизни кроеви, моден титан, поим за елеганција<br />
што не боде очи, архитект на високата мода, уметник<br />
во секоја смисла на зборот. Како што пишува „Вог“ уште<br />
во далечната 1962 година: „Речиси од првиот ден кога го<br />
отвори својот салон тој важи за најголем моден лидер: она<br />
што Баленсијага ќе го направи денес, другите дизајнери<br />
ќе го прават утре или следната година, а дотогаш тој веќе<br />
отишол подалеку“. И покрај печатот што го оставил врз<br />
модата глобално („тој е учител на сите нас“, вели за него<br />
Кристијан Диор), целата негова личност е обвиена во<br />
мистерија. Баленсијага е еден од ретките котуриери, ако<br />
не и единствениот, кој не сакал да зборува за себе, ни за<br />
својот занает, ни да се претставува и да се поклонува на<br />
своите ревии. Сѐ што знаеме за него денес го дознаваме од<br />
неговата работа. Неговите беспрекорни парчиња што и 45<br />
години по неговата смрт се еднакво фасцинантни гласно<br />
зборуваат за неговата дарба, визија, вешти раце, па дури и<br />
за него како човек.<br />
Кристобал Баленсијага е роден во далечната 1895 година<br />
во малечко рибарско селце во Шпанија, како син на рибар<br />
и локална шивачка. Очекувано е рибарските мрежи да го<br />
уловат од мали нозе и да станат и неговата судбина, но<br />
Кристобал не е вљубеник во морето. Немајќи многу играчки,<br />
детството го минува гледајќи ја мајка му како ткаенините ги<br />
претвора во чудесни парчиња облека. Според легендата за<br />
Баленсијага, сѐ почнува кога едно неделно утро, веднаш<br />
по мисата, вниманието му го одвлекува маркизата Торес,<br />
поточно нејзиниот бел костим од индиска свила и сламена<br />
шапка прекриена со кафен шифон врзан под брадата.<br />
Малечкиот Кристобал е засенет од елеганцијата на<br />
нејзината креација и посакува да изработи исто толку убав<br />
костим со свои раце. Маркизата го прифаќа предизвикот,<br />
а за само пет дена Кристобал успева да направи верна<br />
копија на моделот на големиот Пол Поаре, пионерот на<br />
модерната женска облека. Воодушевена од неговиот<br />
талент, маркизата станува негова заштитничка и го испраќа<br />
во Мадрид да ги изучува тајните на занаетот од најдобрите<br />
шпански мајстори. Ова е периодот во кој Кристобал<br />
Баленсијага станува она што ќе го нарече Коко Шанел:<br />
„единствениот вистински котуриер, сите други се модни<br />
дизајнери“. Од почетокот има ретка способност да создаде<br />
меки и елегантни геометриски форми што совршено<br />
легнуваат на женското тело. Има неверојатна контрола врз<br />
секој чекор: одбирањето ткаенина, кроењето, шиењето, сѐ<br />
до последните финеси. Во 1919 година го отвора својот прв<br />
бутик во Сан Себастијан. Гласот за кројачот кој успева да ја<br />
трансформира женската силуета, креирајќи фустани во кои<br />
сите жени стануваат убави, брзо успева да стигне до сите<br />
отмени шпански госпоѓи подготвени да платат богатства,<br />
само да бидат дел од магијата. Набрзо, Баленсијага отвора<br />
бутици и во Мадрид и во Барселона. Иако во периодот<br />
од Првата светска војна успева да работи непрекинато,<br />
избувнувањето на граѓанската војна во Шпанија во 1936<br />
година го принудува да се пресели во Париз.<br />
Во Париз неговата репутација стигнува уште пред<br />
Баленсијага да стави нога. Во вакви околности не е ни<br />
чудо што веќе во 1937 година успева да ја отвори својата<br />
модна куќа, правејќи вистинска револуција во францускиот<br />
моден свет, внесувајќи и карактеристични елементи на