© 2012 | amberTXT / BIS ISBN 978-605-88807-7-1

Sanatın dünyasıyla kendimizi, kendi
dünyamızla da sanatı bağdaştırabildigimiz
ölçüde, sanatın verili politik
düzene ters asılmış bir pisuara dek
herşey olabileceğini biliyoruz. Dijital
sanat Ağ toplumu kendine rezonans
mekanı olarak temel alır ve geleneksel/modern
sanatlardakinden farklı
olarak izleyiciyi sadece provoke etmek
yerine aktif katılımını öngörerek işin
bir parçası olmaya motive eder, bir aksiyona
katılmayı tetikler. Bu aslen bir
sanat eserinin doğası gereği içerdiği de
bir öngörüdür. Sanat bir anlamda kendini,
zamanı ve çevreyi toplumsal, politik
ve kültürel bağlamlarda yeniden
tasarlamanın, gündemdeki verili politikaya
ve düzenin yapısal işleyişine
tepki ve yorumda bulunarak, bir karşıya
da öte-vizyon üretmenin oyununu
oynarken, güncel tüm taşıyıcı ve teknolojileri
de kendine malzeme yapar.
Buradaki politizasyon sadece üretim
pratikleri üzerinden işleyen değil,
aynı zamanda yapısal somut bir tavır
olarak da vazgeçilmez bir bileşendir.
Etkileşim alanını, yaratıcı, teknik ve
sosyal enerjilerin birbirleriyle harmanlandığı,
birbirlerine çeşitli dürtüler
vermek suretiyle dönüştürüldükleri
ve çözümlendikleri bir platformun
oluşturduğu, kurgusal işlevi ise analiz
ettiği çelişkileri açığa çıkartmak, yorumlamak,
sorgulamak olan bir sanat.
Sanatın kullandığı ya da betimlediği
stratejiler saadece inovasyon ve gelenekten
ibaret de değildir. Her sanat
eseri bir anlamda diğerleriyle bağlantıda
kaydırıcı bir fonksiyon üstlenir;
diğerlerinden farklılaştığı ölçüde dünya
üzerine önermelerde bulunur. Toplumsal
olarak bu farklılaşma yalnızca
biçimsel bir çerçevede sanat mekanının
belirleyicisi olarak (“devrimci”,
“yenilikçi”, “izlemeci”) algılanmaz; Kamusal
Sanattan, Sokak Sanatına, mobil-aplikasyonlardan,
katılımcı sanata
kadar olanların da ötesinde, sosyal
bir mekana ait olduğunca anlam bulur.
Yukarıdan sanat, öyle ya da böyle
elde varolan, aşağıdan sanat ise öyle
ya da böyle edinmek durumunda olduğumuz
sanattır. Her sanat eseri topluma
yöneltilmiş başka bir sorudur.
Ağ (net) toplumuna dahil olmanın herzaman
kontrol ve gözetlenme anlamına
geldiği gerçeğine rağmen (belki de
geleneksel sanatların kendisini bireyselleştirmesi
ve asosyalleştirmesi bu
gözetleme ve kontrol mekanizmalarından
kaçma istemiyle bağdaştırılabilir)
sosyal medya, hızlı iletişim ağları ve
Internet, belki de gerçek anlamıyla
elimizde birey olarak tuttuğumuz son
“kamu mekanıdır”.
Katılımcı ağ-kültürün berisinde (pasif
bir tüketim medyası olarak) duran,
19. yy’ın ikinci yarısından itibaren
gündelik yaşantımıza hızla bulaşmaya
başlamış kitle iletişim araçları
(Massmedia) giderek artan bir güçle
gündemimizi belirler hale gelmiştir.
“Kamu mekanının” modernist, şeffaf,
bilgi toplumu içerisinde üstlendiği
politik ve sosyal anlamını yitirmesinden
sonra “massmedia” sürekli anlam
üreten ve dağıtan bir misyon üstlenerek
toplumun merkezine yerleşmiş ve
kamusal düşünceyi hegemonyası altına
almaya ve böylece bilgi toplumunda
ön planda olan “bilgi” kavramının
yerini “anlam” ya da “fikri olma” metaforlarıyla
doldurmaya başlamıştır.
Burada “kamu” kavramı saadece pasif
bir gözlemleme formülünü temsil etmektedir.
“Kamu” bir tarafta sistemiçi
sınırların aşılamayacağının vurgusu
olarak bir yansıtmaya gönderme
41