NGHIÊN CỨU LÝ THUYẾT LIÊN KẾT HYDRO X–H∙∙∙O/N (X = C, N) BẰNG PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC LƯỢNG TỬ

66
C1X – AIM C2X –AIM C3X – AIM
T1X – AIM T2X – AIM T3X – AIM
Hình 3.5. Hình học topo của các phức giữa CO 2 với XCH=CHX (X = F, Cl, Br)
Sự hình thành của các phức C1X và C3X là do các liên kết hydro C–H∙∙∙O
trong khi đó C2X, T1X, T2X, sự hình thành các phức được đóng góp bởi cả liên kết
hydro và tương tác axit-bazơ Lewis. Trong các phức T3X sự hình thành phức là do
tương tác p∙∙∙* từ n(O) tới *(C=C) và tương tác ∙∙∙* từ MO-(C=O) tới MO-
*(C=C). Tóm lại, sự thay thế hai nguyên tử H trong ethylene bởi hai nguyên tử
halogen dẫn tới sự hình thành tương tác axit-bazơ Lewis C–X∙∙∙O, liên kết hydro C–
H∙∙∙O, tương tác p∙∙∙* và ∙∙∙* đóng góp tới độ bền phức. Bảng 3.6 cho thấy, nhìn
chung các phức cis-XCH=CHX∙∙∙CO 2 bền hơn các phức trans-XCH=CHX∙∙∙CO 2 và
đều bền hơn các phức của CH 2 =CH 2 ∙∙∙CO 2 . Năng lượng tương tác của các phức khi
hiệu chỉnh ZPE và BSSE của các phức cis- XCH=CHX∙∙∙CO 2 nằm trong khoảng
1,7-7,5 kJ.mol -1 , và của các phức trans-XCH=CHX∙∙∙CO 2 từ 4,4-6,8 kJ.mol -1 . Với
cis-XCH=CHX∙∙∙CO 2 , độ bền các phức giảm theo hướng C2X > C3X > C1X, trong
khi các phức trans-XCH=CHX∙∙∙CO 2 xấp xỉ nhau, ngoại trừ phức T3F. Phức bền
nhất trong tất cả các phức cis-XCH=CHX∙∙∙CO 2 và trans-XCH=CHX∙∙∙CO 2 có năng