xaTuna kikvaZis tradicia da novatoroba qarTul scenografiaSi
xaTuna kikvaZis tradicia da novatoroba qarTul scenografiaSi
xaTuna kikvaZis tradicia da novatoroba qarTul scenografiaSi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SemoqmedebiTi azrovneba, romlis ZiriTadi Tezisebi Tanamedrove<br />
msoflio scenografiis Teoriul safuZvlebs Seadgens.<br />
d.kakabaZe Zalian did mniSvnelobas aniWeb<strong>da</strong> mxatvris rols <strong>da</strong><br />
funqcias TeatrSi. mxatvris gamonaTqvamebi<strong>da</strong>n aSkara xdeba, rom igi<br />
ar ganixilavs mxatvars, rogor ubralod speqtaklis gamformebels, <strong>da</strong><br />
mis saqmianobas saerTo Teatralur SemoqmedebasTan aigivebs. “mxatvari<br />
ilustratori ki ar aris reJisoris azrisa, aramed reJisorTan erTad<br />
Slis dramatul moqmedebas. es gamonaTqvami emTxveva 1920-30-ian wlebis<br />
<strong>qarTul</strong>i scenografiis praqtikul miRwevebs, qmediTi scenografiis<br />
principebis gaTvaliswinebiT, romelic mimarTuli iyo scenuri<br />
moqmedebis gaformebaze. mxatvris mier “dramatuli moqmedebis gaSlas”<br />
Teatrmcodne n.uruSaZe ganmartavs Semdegnairad: igi miiCnevs, rom am<br />
fraziT, mxatvari akonkretebs Tavis funqcias TeatrSi <strong>da</strong> Tavis<br />
CarTulobas speqtaklis <strong>da</strong> gmirTa cxovrebis dinebaSi. Semdeg<br />
d.kakabaZe vrclad saubrobs Teatris mxatvris SemoqmedebiT meTodze:<br />
“...mxatvari muSaobs saxviTi xelovnebis saSualebiT, magram marto<br />
feri, moculoba, sivrce ki ar un<strong>da</strong> ainteresebdes, aramed TviT<br />
moqmedeba- speqtaklis dinamika”. mxatvris roli metad mniSvnelovania<br />
speqtaklis ideuri Sinaarsis gamoxatulebaSi. mxatvari aucileblad<br />
gavlenas axdens speqtaklis formaze <strong>da</strong> ideur Sinaarsze. yovel<br />
mxatvrul nawarmoebs un<strong>da</strong> axasiaTebdes mTliani mxatvruli<br />
gamosaxuleba. un<strong>da</strong> moiZebnos erTi ideuri Sinaarsi speqtaklisa -<br />
amaze muSaobs reJisori, avtori, dramaturgi. speqtaklis mTlianobis<br />
momcemi aris umetes SemTxvevaSi mxatvari”.<br />
d.kakabaZe miiCnevs, rom mxatvari TeatrSi midis imisaTvis, rom<br />
amoxsnas piesis <strong>da</strong> speqtaklis de<strong>da</strong>azri <strong>da</strong> igi emociurad zemoqmedi<br />
gaxados. mayurebelze amgvar zemoqmedebas, ganapirobebs is<br />
Teatraluri metyveli saSualebebi, romlebsac mimarTaven scenis<br />
xelovanebi dramaturgis nawarmoebis amosaxsnelad. es saSualebani<br />
garkveulad un<strong>da</strong> ukavSirdebodnen erTmaneTs, qmnidnen garkveul<br />
sistemas. maSin aRmocendeba am speqtaklis gaTamaSebis konkretuli<br />
piroba”.(46)<br />
speqtaklis samoqmedo sivrce aris “mxatvris SemoqmedebiTi<br />
kategoria, romelic xsnis filosofiurad piesas <strong>da</strong> speqtakls”.<br />
93