il paesaggio “archeologico” - Ministero per i Beni e le Attività Culturali
il paesaggio “archeologico” - Ministero per i Beni e le Attività Culturali
il paesaggio “archeologico” - Ministero per i Beni e le Attività Culturali
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Direzione Genera<strong>le</strong> <strong>per</strong> i <strong>Beni</strong> Archeologici<br />
70<br />
Soprintendenza <strong>per</strong> i <strong>Beni</strong> Archeologici della Toscana<br />
Direttore Genera<strong>le</strong><br />
Stefano De Caro<br />
Via di San Miche<strong>le</strong>, 22<br />
00153 Roma<br />
Tel. 06 58434600<br />
Fax 06 58434750<br />
infoarcheo@archeologia.beniculturali.it<br />
Direzione Regiona<strong>le</strong><br />
<strong>per</strong> i <strong>Beni</strong> <strong>Culturali</strong><br />
e Paesaggistici della Toscana<br />
Direttore Regiona<strong>le</strong><br />
Mario Lolli Getti<br />
Coordinamento <strong>per</strong> la comunicazione<br />
Rosalba Tucci<br />
Lungarno A.M. Luisa de’ Medici, 4<br />
50122 Firenze<br />
Tel. 055 27189750<br />
Fax 055 27189700<br />
dirregtoscana@beniculturali.it<br />
Soprintendenza <strong>per</strong> i <strong>Beni</strong><br />
Archeologici della Toscana<br />
Soprintendente<br />
Fulvia Lo Schiavo<br />
Via della Pergola, 65<br />
50121 Firenze<br />
Tel. 055 23575<br />
Fax 055 242213<br />
sba-tos@beniculturali.it<br />
Direzione Regiona<strong>le</strong> <strong>per</strong> i <strong>Beni</strong> <strong>Culturali</strong> e Paesaggistici della Toscana<br />
TOSCANA<br />
Il <strong>paesaggio</strong> archeologico in Alta Valtiberina<br />
Monica Salvini<br />
All’origine del Progetto stanno la redazione di una Carta del<br />
Rischio Archeologico e uno scavo stratigrafico.<br />
La prima è stata elaborata <strong>per</strong> <strong>il</strong> Piano Struttura<strong>le</strong> del Comune di<br />
Anghiari dalla Coo<strong>per</strong>ativa Archeologia di Firenze, sotto la Direzione<br />
Scientifica della Soprintendenza <strong>per</strong> i <strong>Beni</strong> Archeologici della<br />
Toscana, che ha disposto anche <strong>le</strong> prescrizioni <strong>per</strong> <strong>le</strong> Norme attuative<br />
del Piano; <strong>il</strong> secondo, condotto dalla stessa Soprintendenza e<br />
situato in località Le Vignacce ad Anghiari, interessa un comp<strong>le</strong>sso di<br />
epoca romana, impostato tra I secolo a.C. e I d.C. con continuità di<br />
vita fino al V secolo d.C.<br />
La possib<strong>il</strong>ità di disporre di una carta di distribuzione dei ritrovamenti<br />
archeologici e di un scavo stratigrafico <strong>per</strong>metterà di tentare<br />
di ricostruire la forma e <strong>le</strong> potenzialità economiche del territorio,<br />
trovando i due strumenti tra loro stessi motivazione e spiegazione.<br />
Per questo settore della lunga val<strong>le</strong> del Tevere la particolarità di non<br />
poco conto è la qualità del Paesaggio come, già nel I secolo d.C., ci<br />
testimoniava Plinio.<br />
C. PLINIUS DOMITIO APOLLINARI SUO S.<br />
“[...] Regionis forma pulcherrima. Imaginare<br />
amphitheatrum aliquod immensum, et qua<strong>le</strong><br />
sola rerum natura possit effingere. Lata et<br />
diffusa planities montibus cingitur, montes<br />
summa sui parte procera nemora et antiqua<br />
habent. […] Prata florida et gemmea trifolium<br />
aliasque herbas teneras sem<strong>per</strong> et mol<strong>le</strong>s<br />
et quasi novas alunt. Cuncta enim<br />
<strong>per</strong>ennibus rivis nutriuntur; [...]”<br />
PLINIO A DOMIZIO APOLLINARE<br />
“[...] L’aspetto della zona è bellissimo. Immagina<br />
una sorta di anfiteatro immenso, qua<strong>le</strong> solo la<br />
natura può creare. Una val<strong>le</strong> ampia e pianeggiante<br />
cinta da monti che recano sul<strong>le</strong> loro<br />
sommità alte e antiche foreste. Prati pieni di fiori<br />
fanno crescere di continuo <strong>le</strong> gemme del trifoglio<br />
ed altre erbe tenere e sempre fresche. Tutti<br />
essi infatti sono alimentati da corsi d’acqua<br />
<strong>per</strong>enni; [...]” (Plinio, Epist. V, VI)