Plena Analiza Gramatiko - Cindy

§ 262-263
stultafojn; pli bona estas hodiau pasero, ol morgau anseroz; pli bone
estas, ke la komitato faru tro malmulte, ol ke gi facilanime faru ian
pa§onZ; pli bone estas iri seninfana en la cielon, ol se ambau, la patro
kaj la infano, iras en la inferonZ. Kiel oni vidas, efektive, oni eldiras
komparan takson pri du aferoj. Ci tie apartenas ankaii, kiel veraj malparaleligoj,
la frazoj kun la konjunkcio-paro ju pli ... des malpli:ju pli vi
petas lin, des ma/pli li cedas.
7. I d e n t i g o, aii pli guste malidentigo, estas esprimata per alla,
malsama ol: venis alia homo, ol (tiu) kiun mi atendis. Ce negacio, tio
kompreneble signas identigon: mi vidis ne alian, ollin mem. Kiel oni
vidas, ce negata malegaleco, oni uzas ol, analoge al tio, ke ce negata
egaleco oni uzas kiel: mi vidis tie ne la saman societon, kiel antaue.
Rim. V. Zamenhof uzas ofte rilativojn post ol (ekz-e ol kiel, ol kia, ol kiom): taksi
iun pli alte, ol kiom li meritas; mi havas pli bonajn okulojn, ol kiel oni pensas.
Tiujn oni nun generale ellasas, car la uzo de nura ol neniam estigas konfuzon.
Tamen kiel estas necesa ce statadjekto: li estas pli granda kiel poeto, ol kiel
dramverkisto. (Vd. § 200), kaj oni devas esprirni la rilativojn, kiam ol apartenas al
la rilativa prop-o mem: kiu ordonis, ke vi diru tiajn rortojn, ol kiuj nenio povas
esti malpli konvena? ("Luno de Israel", pg. 162). Cetere tiaj konstruoj komplikaj
estas prefere evitindaj.
Tiu uzo de rilativoj post ol montras, ke ili povus esti uzataj ankaii post la tute
analoga kompara vorto kiel (kiel kia, kiel kiom ktp.). Se post kiel oni ciam elipsas
ilin, ties kaiizo estas eble nur la strebo je eiifonio. Tamen, elipse ili povas esti
subkomprenataj, kaj per tio farigas superflua la pedanta uzo de rilativoj antau
komparilo konsistanta el unu frazelemento (li estas "kia" lia patro ... tiajn filojn,
"kiaj" vi ... en la saman lernejon, "kien" vi ktp.), anstataii la sirnpla kiel (plus
subkomprenata: kia estas; kiaj estas; kien ktp.).
Rim. VI. U nu speco de disgradigaj komparoj estas ankali priparolinda: temas pri la
uzo de "ne pli ol" kun la senco de "same kiel... ne". Tian uzon pravigas sole la
fakto, ke gi enkondukas ironian, iel absurdan komparon, tiamaniere akcentitan
per uzo de disgradiga esprimo, dum oni atendus samgradigan: ne estas pli da
mono en mia poso, ol da haroj sur kalva kapo; li ne estis pli markizo, ol mi papo;
tiu dua letero ne estis pli respondita, ol la unua. La ironiecon en la lastaj du
ekzemploj oni tuj sentos, se nur oni konsideras, ke la nocioj esprimitaj en la komparo
ne toleras ian gradigon: oni ne estas pli aii malpli markizo aii papo, oni estas
tia aii tute ne; leteron on i ne respondas pli ali malpli, oni respondas gi.n ali ne.
S-ro Nakamura prave atentigis, ke tiaj dirmanieroj estas konfuzaj aii ec nekompreneblaj
por orientanoj, se la ironieco mankas: oni tiam devas turni la frazon
alimaniere, ekz-e per "kaj same ... ne ... " aii "sed ne ... kiel... ne". G. W.
11. S u p o z a j k o m p a r o j.
263 Ui komparas la cefprop-an agon al ago supozita. Ce la supozaj subprop-oj
oni povas distingi kazon teorian, kazon eblan kaj kazon fiktivan.
Tiuj tri kazoj troveblas ankaii tie ci.
1·. Kazo teoria. Agon aii staton oni esprimas en formo de supozo kaj
komparas gin al la cefprop-a enhavo tiel, ke oni neas la egalecon por
montri pli grandan intenson. La cefprop-on oni enkondukas per neniam,
krome oni ciam metas la demonstrativon tiel. La duobla subjunk-
346