Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003

Titel (document)
Status
Datum
Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003
Definitief
16 januari 2004
Tijdelijke Commissie Ongevallenonderzoek Defensie
Na passage van het viaduct ging de E/F-ploeg via de oude provinciale weg naar het
noorden en sloeg ter hoogte van Graswijk 37-45 de onverharde Oude Beilerweg in
(zuidelijke toerit). Na ongeveer 700 meter kruist deze weg de spoorlijn met een
onbeveiligde overweg. De weg ligt onder een hoek van 21 graden met de spoorlijn, terwijl
de overweg deze kruist onder een hoek van 25 graden.
De boordschutter van het F-voertuig waarschuwde de voertuigcommandant dat, vanwege
de bovenleidingen, de omhoog staande antennes nog getuid moesten worden. Daarop
gaf deze aan dat dat zo meteen, als ze stil zouden staan, kon gebeuren. Vlak voor de
onbeveiligde, met dubbele Andreaskruisen en schrikhekken aangeduide overweg, stopte
het F-voertuig op iets minder dan een voertuiglengte van de overweg (punt A figuur 1-4) 2 ,
om de boordschutter de gelegenheid te geven om de beide opstaande antennes naar
beneden te halen voor het passeren van de spoorbaan. De tweede YPR stopte op 10-15
meter achter de voorste YPR, ter hoogte van de aan de rechterkant van de weg
aanwezige bosschages.
1.4 Het ongeval zelf
1.4.1 Direct voorafgaand aan het ongeval
De boordschutter deed zijn verbindingscap af en legde die boven op het voertuig naast
zijn luik. Vervolgens klom hij uit zijn positie, ging naar achteren op het achterdek
(vrachtluik) en haalde met zijn handen de antennes naar beneden door deze achterover
te trekken. Hij zat gehurkt op één knie en hield met één hand beide antennes vast; met
zijn andere hand hield hij zich vast aan het voertuig. Hij keek daarbij naar achteren,
richting het E-voertuig.
Hij gaf met een hoofdknik richting voertuigcommandant te kennen dat hij goed op het luik
zat. Daarna begon het voertuig stapvoets de overweg op te rijden.
Vanuit zuidelijke richting naderde op dat moment op het oostelijke spoor richting Assen
een lege passagierstrein van het type dubbeldeks interregio materieel (treinnr. 89132,
bestaande uit drie bakken) met alleen een machinist aan boord. De trein reed met een
snelheid van 123 km/uur. De toegestane maximum baanvaksnelheid ter plaatse is 140
km/uur. NS Railverkeersleiding had voor het betrokken baanvak ten aanzien van een
maximumsnelheid geen specifieke lastgeving gegeven. Nadat de machinist van de trein
de YPR (op ongeveer 280 meter) voor het eerst had waargenomen, gaf hij met de tyfoon
een geluidssignaal af en voerde vervolgens een snelremming uit (YPR dan in punt B
figuur 1-4). Aan de hand van de optredende remvertraging ontstaat de reconstructie zoals
in figuur 1-4 is aangegeven. Door dit tyfoneren nam de bemanning van het F-voertuig de
trein voor het eerst waar. De boordschutter hoorde de typhoon ook en keek op in de
richting van de naderende trein. Op dat moment, enkele seconden voor de botsing,
besloot hij, in een reflex, van het voertuig af te springen. Hij sprong daarbij in westelijke
richting van het voertuig af en kwam tussen de beide sporen of op het westelijke
spoorbed terecht en raakte daarbij lichtgewond. Hij kwam op de grond terecht op het
moment dat hij de trein op de YPR hoorde botsen (botsing = punt X, figuur 1-4).
2 Zie ook figuur 4-4 voor een foto waarin de punten A, B en X eveneens zijn aangegeven.
23/119