Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003

60/119
Titel (document)
Status
Datum
Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003
Definitief
16 januari 2004
Tijdelijke Commissie Ongevallenonderzoek Defensie
leiden dat pas op het moment dat de machinist de tyfoon gebruikt de naderende trein
voor het eerst wordt gehoord. Dat beide bemanningen de trein pas horen op het moment
dat de tyfoon wordt gebruikt, is verklaarbaar uit het gegeven dat het geluid van de trein
van het type DD-IRM op enige afstand gemaskeerd wordt door het relatief hoge
geluidsniveau van de YPR (105 dB(A)).
Geconcludeerd wordt dat het hoge geluidsniveau van de YPR mede geleid heeft tot het
niet tijdig kunnen waarnemen van het geluid van een naderende trein.
4.4.4 Oversteken indien veilig
Om een overweg veilig over te steken, zal op basis van waarneming een besluit moeten
worden genomen dat het veilig is om de oversteek aan te vangen. Bij dit ongeval is het
een gegeven dat de YPR de overweg opreed op het moment dat er een trein naderde,
wat uiteindelijk leidde tot een botsing. Aan deze afwijking van de normale situatie kunnen
een aantal mogelijke oorzaken ten grondslag liggen, te weten:
- het niet verkrijgen van tijdige informatie dat een trein nadert;
- de onervarenheid van de bemanning van de YPR.
Geen AKI/AHOB. Bij dit ongeval werd de overweg alleen aangegeven met schrikhekken
en een dubbel Andreaskruis. De overweg was onbeveiligd, dat wil zeggen dat er geen
Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) of Automatische Halve Overweg Bomen
(AHOB) geplaatst waren. Normaliter geven deze systemen tenminste 21 seconden,
voordat een trein een overweg passeert, een waarschuwing in de vorm van
knipperlichten, bellen en in geval van een AHOB, sluitende overwegbomen.
Er loopt echter sinds enige jaren een discussie tussen ondermeer de gemeente Assen,
ProRail en omwonenden om het aantal (onbeveiligde) overwegen rond Assen te
verminderen door sluiting dan wel het aanbrengen van AKI/AHOB-signaleringen. Deze
overweg zou op termijn worden opgeheven. Deze discussie is om allerlei redenen nog
niet afgerond 15 . In deze situatie werd de bemanning dus niet voor een naderende trein
door geautomatiseerde systemen gewaarschuwd, waardoor zij op eigen waarneming
waren aangewezen.
Geconcludeerd wordt dat de discussie over de reductie van het aantal onbeveiligde
overwegen nabij Assen nog niet is afgerond. Een AKI of AHOB, die de bemanning had
kunnen waarschuwen, was daardoor (nog) niet geplaatst.
Onervarenheid. Theoretisch is het mogelijk dat de bemanning van de YPR de
verkeerssituatie verkeerd heeft ingeschat. Alle bemanningsleden beschikten over een
ruime rijervaring op verschillende voertuigen in gebruik bij Defensie en hadden al enige
jaren ervaring bij operationele eenheden.
15 Zie voor een uitgebreide uiteenzetting van de rollen van verschillende actoren bij het opheffen van onbeveiligde overwegen
het rapport van de RvTV “Overwegbotsing te Voorst”, 16 juni 2000; uitgegeven januari 2003 te Den Haag.