over publieke en private verantwoordelijkheden - Oapen

over publieke en private verantwoordelijkhedenHet huidige beleid is niet zozeer gericht op afsplitsing als wel op het toelatenvan concurrenten op het netwerk tegen extern vastgestelde prijzen.De tweede ontwikkeling is de opkomst van alternatieven voor het netwerk.Straalverbindingen hebben de betekenis van het netwerk gereduceerd tot delokale aansluiting. Draadloze telefonie maakt het netwerk zelfs geheel overbodig.Nieuwe kabeltechnieken stimuleren de aanleg van geheel nieuwe,parallelle netwerken. Verder biedt ook het bestaande tv-kabelnet mogelijkheden.Al met al wordt de betekenis van netwerk hierdoor uitgehold.Deze ontwikkelingen vervullen thans voor het natuurlijk monopolie van de kpndezelfde rol als 30 jaar geleden de auto heeft vervuld voor het monopolie van deSpoorwegen. De positie van de overheid ten aanzien van de kpn zal over dertigjaar echter een andere zijn dan die de overheid thans inneemt ten aanzien van deSpoorwegen. Voor kpn is de keuze gemaakt het bedrijf te privatiseren, zodat hetkan evolueren met de technologie in de sector en gedwongen wordt verlieslatendeactiviteiten te reorganiseren. Bij de Spoorwegen hebben deze prikkels gedurendede hele periode van neergang ontbroken.Uit deze ontwikkeling vloeit min of meer logisch een beleidslijn voort. Enerzijdshet verminderen van de wettelijke monopoliemacht van de ptt, zodat concurrentiewaar mogelijk wordt bevorderd. Anderzijds een regulering van de tarievendie het oude monopolie in rekening mag brengen voor diensten aan andereaanbieders van telecommunicatiediensten voor het gebruik van het netwerk.Naarmate de eerste ontwikkeling succesvoller is, zal de tweede ontwikkelingvan minder praktische betekenis zijn.115Voorbeeld 3: tv-kabelnettenEen interessant geval dat recent veel aandacht heeft getrokken vanwege de verkoopvan A2000 is de privatisering van kabelnetten. Ook hier speelt het probleemvan een natuurlijk monopolie, met dit verschil ten opzichte van bijvoorbeeldhet telefoonnet dat dit natuurlijk monopolie kan worden gebruikt tegenzowel leveranciers (doorgifte alleen onder voorwaarden) als tegen consumenten(hoge abonnementsprijs).Het geval is interessant omdat het opnieuw illustreert dat de politiek het moeilijkvindt zich vast te leggen in langlopende contractueel vastgelegde afsprakenen daarmee beslissingsbevoegdheid uit handen te geven, mede omdat de overheidnog ervaring mist om publieke belangen vast te leggen in contracten.Een monopolie en de hierbij behorende residuele beslissingsmacht was voorveel geld en onder een aantal beperkende randvoorwaarden (een maximumprijsvoor de consument) verkocht. Wanneer vervolgens in nieuwe onvoorzieneomstandigheden de particuliere partij gebruik maakt van haar zeggenschap opeen manier die de politiek niet bevalt, wordt vervolgens geprobeerd nieuwerandvoorwaarden in een reeds geëffectueerd contract op te nemen.