over publieke en private verantwoordelijkheden - Oapen

over publieke en private verantwoordelijkheden3 Adverse selection.De veilingmarkt is niet efficiënt als de koper de kwaliteit van de output nietgoed kan beoordelen. In dat geval werkt het concurrentiemechanisme nietgoed. Efficiënte concurrentie vereist dus transparantie, naast het ontbrekenvan specifieke investeringen en een groot aantal marktpartijen.2.3 publieke en private eigendomsrechten2.3.1 sturing en organisatie in de publieke sectorIn paragraaf 2.2 zijn mechanismen en sturingsinstrumenten besproken die kunnenworden ingezet om activiteiten van burgers te coördineren. De besprokenschema’s kunnen zowel op het sturingsprobleem van de manager van een privateonderneming worden toegepast als op het sturingsprobleem van de politiekbij het organiseren van publieke taken. Deze paragraaf past het besprokene toeop de sturings- en organisatieproblemen bij het waarborgen van publieke takendoor de overheid. Hoe kan de politiek haar verantwoordelijkheid als hoeder vanhet publieke belang het beste waarmaken? Is het daarvoor nodig dat zij allebeslissingsmacht aan zich houdt of bestaan er subtielere mechanismen waarmeede overheid de publieke belangen zekerstelt?61In paragraaf 2.2 kwam voortdurend een aantal kernproblemen terug die nooptentot complexere coördinatiemechanismen dan het veilingmechanisme van devrije markt. Het ging met name om de volgende problemen:• de kosten van risicoaversie onder onzekerheid: door het risico toe te delen aande minst risicoaverse partij kan verzekeringswinst worden geboekt;• de kosten van onderhandelingen bij asymmetrische informatie: door voorafafspraken te maken over de verdeling van opbrengsten of door de beslissingsbevoegdheidte leggen bij de meest geïnformeerde partij kunnen kostbareconflicten worden vermeden;• het hold-upprobleem bij specifieke investeringen: door vooraf de verdelingvan de opbrengst van specifieke investeringen vast te leggen, zullen partijende kosten en baten van specifieke investeringen internaliseren;• averechtse selectie bij onzekerheid over de kwaliteit: door selectie onmogelijkte maken worden goede risico’s gedwongen zich ook te verzekeren.In grote lijnen zijn er drie mogelijke reacties op dergelijke problemen. Soms is debetekenis van de vier problemen te gering of is de verdeling van de kosten overpartijen te diffuus om ze met complexe coördinatievormen te verhelpen.Het veilingmechanisme van de vrije markt garandeert dan het best denkbareresultaat. De overheid kan gebruikmaken van het concurrentiemechanisme alssturingsmechanisme bij de uitvoering van de publieke taken; publieke takenworden uitbesteed aan particuliere bedrijven, die concurreren om de uitvoeringvan de publieke taken. De speelruimte van de concurrerende bedrijven kan eventueelworden beperkt door wet- en regelgeving en fiscale instrumenten gerichtop het bevorderen van publieke doelen. Voorbeelden van deze instrumenten zijnmilieuregulering of subsidies voor het aannemen van langdurig werklozen.