Rapport Arbeid in Zorg en Welzijn 2005.pdf - StAZ

2. De arbeidsmarkt de komende jarenVoor alle scenario’s veronderstelt het CPB overigens een stijging van de arbeidsproductiviteit, waardeze de afgelopen jaren niet toegenomen is. Slaagt de zorgsector hier niet in, dan zal er meerpersoneel voor dezelfde hoeveelheid werk nodig zijn.Voor verpleegkundigen, verzorgenden en sociaal-agogisch personeel alsmede medici worden jaarlijksprognoses opgesteld die een beeld schetsen van de toekomstige vraag en aanbodverhoudingen.De meest recente prognoses van RegioMarge en het Capaciteitsorgaan geven het volgende beeld.Voor verpleegkundigen, verzorgenden en sociaal-agogisch personeel worden er tot 2007 geentekorten verwacht. Vooronderstelling hierbij is een groei van de werkgelegenheid na 2005 van 2,5%en een gering netto-verloop dat in de loop der jaren geleidelijk toeneemt vanwege vergrijzing. Vanaf2007 ontstaat er een tekort voor de branches verpleging en verzorging, thuiszorg en GGZ. Daarbijgaat het in eerste instantie vooral om de lagere functieniveaus (1 t/m 3). Daarbij geldt dat hoelanger de economie hapert, hoe langer het duurt voordat het berekende tekort zich aandient.38Voor de ziekenhuizen en de gehandicaptenzorg worden pas later problemen in de personeelsvoorzieningverwacht. Alleen wanneer de economie snel en sterk aantrekt zijn er over drie, vier jaarknelpunten te voorzien. Dat geldt met name voor de lagere scholingsniveaus; hoger geschooldenzijn immers doorgaans minder snel geneigd van beroep te veranderen. Dit valt af te lezen uit hetlagere nettoverloop van hoger geschoolden.Om problemen in de toekomst te voorkomen wordt in de rapportage van RegioMarge 2004 (Vander Windt, 2005a) aanbevolen om de instroom in de verpleegkundige en verzorgende opleidingenten opzichte van 2003 de komende jaren 10% hoger te laten zijn. Het accent ligt daarbij op dekwalificatieniveaus 3 en 4. De niveaus 2 en 5 zijn min of meer op niveau.In de WJK sector worden de komende jaren geen tekorten verwacht. Er zal eerder sprake zijn vanoverschotten, zeker gezien de recente teruggang van werkgelegenheid in de kinderopvang, die bijhet opstellen van de vooronderstellingen in RegioMarge nog niet voorzien werd.Het aanbod van sociaal-agogen overtreft de vraag op de lagere niveaus (2 en 3), maar is op niveau4 en 5 globaal in evenwicht, ook al sluit de samenstelling van vraag en aanbod niet altijd goed aan.Zo is er op niveau 5 onvoldoende aanbod van mensen met een opleiding tot MaatschappelijkeDienstverlening en Cultureel Maatschappelijke Vorming en een te groot aanbod van mensen meteen opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening. De instroom bij Sociaal Pedagogisch Werker opde niveaus 3 en 4 zou in totaal ongeveer 5 tot 10% lager kunnen.De instroom in de opleiding tot Helpende Welzijn, die geen drempels kent, overtreft ruimschootsde bestaande vraag. Daar veel ROC’s deze opleiding zo opzetten dat ook een kwalificatie voor hetverzorgende domein gehaald kan worden, biedt de zorgsector, waar veel vraag naar leerlingen vandit niveau is, wellicht mogelijkheden voor opname van dit overschot.In een studie van de Raad voor Werk en Inkomen (RWI, 2004) worden voor enkele functies in Zorgen WJK al in 2006/2007 problemen verwacht bij het vinden van voldoende vervanging. Dit geldtbijvoorbeeld voor afdelingshoofden. Ook het CWI wijst daarop. Hetzelfde geldt voor medewerkersen hoofden sociaal cultureel werk. Ondanks een nog relatief geringe vervangingsvraag van verpleegkundigen,worden ook daar knelpunten voorzien.Volgens het Capaciteitsorgaan voor de medische en tandheelkundige opleidingen moet een evenwichttussen vraag en aanbod van medici voor de komende jaren mogelijk zijn. Enerzijds is de instroom in deopleiding tot basisarts vanaf 2002 sterk uitgebreid, anderzijds draagt een minder sterke bevolkingsgroeiStand van zaken en vooruitblik