Rapport Arbeid in Zorg en Welzijn 2005.pdf - StAZ

4. SamenvattingVooral het zittende personeel zal vorm moeten geven aan de vereiste veranderingen. Meeraandacht voor sturing door het management en meer tijd voor afstemming tussen personeel enorganisatie is nodig om de veranderingen vorm te geven en afspraken op maat te kunnen maken.Het middenkader vervult daarbij een belangrijke rol. Zij zal hiervoor voldoende tijd en gelegenheidmoeten krijgen. Bovendien zal het middenkader hiervoor extra opleiding moeten kunnen volgen.Aansluiting opleiding en vraagDe sector is er de afgelopen jaren in geslaagd om de opleidingscapaciteit op het gewenste niveaute houden. Ook al is het totaalbeeld niet ongunstig, er tekenen zich wel een aantal problemen af.Vrij acuut zijn de problemen rond de BBL. De instroom voor de BBL-opleidingen neemt af vanwegeeen terughoudend aannamebeleid in de instellingen. In reactie hierop neemt de instroom bij deBOL-opleidingen sterk toe, zonder dat het aantal stageplaatsen, dat toch al een probleem vormde,stijgt. Zet deze trend door, dan ontstaat een serieus probleem voor de onderwijsinstellingen opkorte termijn en voor de zorginstellingen op de langere termijn. Er zullen dus op korte termijn eenflink aantal stageplaatsen gevonden moeten worden.De uitstroom uit VMBO-tl, van belang voor verpleegkundigen en sociaalagogische opleidingen opniveau 4 neemt sterk af. Het is daarom zaak tijdig nieuwe doelgroepen onder schoolverlaters aante spreken.Op de langere termijn zouden alleen de verpleegkundige - en verzorgende opleidingen lichtmoeten groeien. De lagere sociaal-agogische opleidingen zouden wat minder mensen moetenopleiden. Bij de Kinderopvang dreigt een groot overschot aan personeel en werkloosheid onderschoolverlaters. Bij de hogere opleidingen is de totale instroom voldoende, maar zouden er meerstudenten richting maatschappelijk werk moeten doorstromen. De relatieve instroom in deverschillende opleidingen moet beter afgestemd worden bij de vraag. De sector Zorg zal naarverwachting vanaf 2007 met de eerste tekorten geconfronteerd worden. Op de totale arbeidsmarktzullen naar verwachting pas in 2010 spanningen optreden, omdat er een tekort dreigt aan vakbekwaampersoneel en een overschot aan laaggekwalificeerde werkzoekenden. Positief punt is datde sector in het verleden heeft laten zien sommige tekorten snel te kunnen opvullen door het zelfbijscholen van laaggeschoolden. Deze ervaringen kunnen straks weer van pas komen.63Het is voor de sector van groot belang dat mensen die gekozen hebben voor een opleidingvoor werk in de sector daar ook terecht kunnen, ook al is er op dat moment geen vraag naar hunspecialisatie. Het is wrang om tegelijkertijd een overschot aan SPW-ers voor de kinderopvang teconstateren, terwijl aan de horizon een tekort aan verzorgenden dreigt. De aanstaande veranderingenin de beroepenstructuur van de sector gaan veel aanpassingen vragen van het onderwijs. Inde aanloop daarheen zal er een gedegen infrastructuur moeten staan om de aansluiting onderwijs- arbeidsmarkt in de toekomst te borgen.Vermindering van de zorgvraagNiet alleen de samenleving moet zich de vraag stellen hoe op alternatieve wijze kan worden voorzienin de zorgvraag. Ook de sector zelf zal mogelijkheden moeten bezien, waarmee de groei vande zorgvraag kan worden omgebogen. Welzijn en het bevorderen van een gezonde levensstijl iseen belangrijk preventiemiddel, zeker ook voor de groeiende groep ouderen in de NederlandseArbeid in Zorg en Welzijn 2005