Rapport Arbeid in Zorg en Welzijn 2005.pdf - StAZ

3. De arbeidsmarkt per brancheDit betekent wel dat de vraag naar BPV-plaatsen in ziekenhuizen verder toeneemt. In 2005 hebbenveel ROC’s al problemen met het beschikbaar krijgen van voldoende van deze stageplaatsen (vander Windt 2005). De vraag naar deze plaatsen nam door de stijging in de instroom de laatste driejaar met maar liefst 40% toe. Een aantal ROC’s geeft aan vanwege gebrek aan stageplaatsen stopsen wachtlijsten in te stellen.Ook de instroom in de verpleegkundige vervolgopleidingen nam tussen 2002 en 2004 sterk af. Ditbetekent een afnemend aanbod van gediplomeerde gespecialiseerde verpleegkundigen in dekomende twee jaar. Omdat arbeidsmarktprognoses voor deze groepen ontbreken, is niet aan tegeven of deze ontwikkeling problematisch is. De sterke daling doet dat wel vermoeden. Ook overde operatieassistenten, waarbij zich in het verleden veel arbeidsmarktproblemen voordeden, wordtgeen informatie meer verzameld. Derhalve is ook voor die groep niet aan te geven of er problemenin vraag en aanbod te verwachten zijn.In het kader van de komende vervangingsvraag is het vermeende tekort aan jonge IC-verpleegkundigen,die de oudere ervaren medewerkers in de toekomst kunnen vervangen, van belang zoalsuit een inventarisatie blijkt (NVICV, 2005). Hoewel er momenteel nog geen knelpunt is, kan dit optermijn wel optreden. Voldoende financiële middelen om IC-verpleegkundigen te scholen, ontbreken.Het aantal opleidingsplaatsen is in 2004 ongeveer gehalveerd. Tevens ontbreekt het aan eenstructurele raming en beleid om de ‘varkenscyclus’ 14 te doorbreken door juist in tijden van personeelsoverschottenopleidingsplaatsen beschikbaar te stellen. Momenteel is er overigens ook sprakevan hoge studentenuitval.44Het aanbod van medisch-specialisten de komende jaren moet voldoende zijn om in de vraag tevoorzien. Dit geldt voor de groep in totaliteit, mogelijk wijken enkele specifieke specialismen daariets van af.De scherpe scheiding tussen werkzaamheden van arts en verpleegkundigen vervaagt de laatstejaren enigszins. Zo zijn er inmiddels Nurse Practioners (NP) werkzaam op het snijvlak van medischeen verpleegkundige handelingen. Mede door hun inzet zijn de gevolgen van het tekort aan medicibeperkt gebleven en kunnen een aantal taken waar medici niet of nauwelijks aan toekomen,maar die voor een kwalitatief goede zorg wel van belang zijn, toch vervuld worden (preventie, controles,etc). Ook de komst van Physician Assistants (PA), nu nog slechts een bescheiden tiental, kande vraag naar medici wat beperken. Zowel de aantallen NP’s als PA’s zullen de komende jaren forstoenemen.Kwalitatieve aansluiting onderwijs en arbeidsmarktUit een in 2004 gehouden onderzoek (Taminiou, 2004) blijkt dat ziekenhuizen nog steeds geen goedbeeld hebben van wat een HBO-verpleegkundige is of zou moeten zijn. Ook zit er een groot verschiltussen gevraagde en aangeboden competenties en zijn er voor HBO-V'ers te weinig functies op niveauvijf beschikbaar. Ziekenhuizen vullen de functie van een HBO-verpleegkundige verschillend in enworstelen met de vraag of de HBO-V’er een eigen profiel moet hebben. Voor functies op niveau vijfis bovendien maar een beperkt aantal HBO-V’ers nodig. Er worden teveel HBO-V studenten opgeleid,als het enige doel is het huidige aantal niveau 5 functies op peil te houden, aldus het rapport.14Met ‘varkenscyclus’ wordt het verschijnsel aangeduid dat in tijden van personeelsoverschot de instroom in het onderwijsterugloopt, waardoor op termijn een personeelstekort optreedt. In tijden van personeelstekort loopt de instroom in hetonderwijs weer op. Dit heeft vervolgens weer een personeelsoverschot ten gevolg.Stand van zaken en vooruitblik