Zorggids Antwerpen 2017-2018

REDACTIONEEL
COMPRESSIETHERAPIE
(VERVOLG)
Variaties op dit soort verbanden
zijn de zinklijmverbanden: dit zijn
korte rekverbanden die je voor
meerdere dagen kunt aanleggen
bij ambulante patiënten. Ze blijven
beter zitten (gedurende één
week) en zijn comfortabeler, maar
je kunt ze niet opnieuw gebruiken.
Een andere mogelijkheid is het
meer-lagenverband, waarbij je
meerdere zwachtels – twee of
soms ook vier lagen - over elkaar
aanbrengt. Dit verband kan een
week ter plaatse blijven. Sommige
deskundigen zeggen dat bij deze
vier-lagenzwachtel de druk beter
verdeeld zou zijn dan bij een korte
rekzwachtel, al is deze niet zo
makkelijk te ‘regelen’.
DE HOEVEELHEID DRUK
Compressie, het direct uitoefenen
van druk op een ledemaat wordt
gemeten in mmHg (millimeter
kwikdruk). Samengevat kunnen
we dus zeggen dat in de praktijk
de druk onder het verband verschillend
is. Meestal het laagst
wanneer de patiënt ligt (druk in
rust), en het hoogst wanneer de
patiënt actief is (druk tijdens activiteit).
WEL VERBAND KAN IK HET
BESTE GEBRUIKEN?
Er is geen bewijs dat enig soort
verband het beste is. Een verband
moet zo goed mogelijk worden
aangelegd en dit vergt enige
zwachtelervaring.
Wanneer compressietherapie niet
op de juiste manier wordt toegepast,
kan het de genezing belemmeren
en vertragen.
2. Anderzijds met behulp van
elastische kousen.
TEK (Therapeutische Elastische
Kous).
Bij lymfoedeem en mensen met
spataders, oud trombose been
of open benen is er een opeenhoping
van vocht.
Dit komt of omdat er teveel lymfvocht
wordt “geproduceerd”, of
doordat er te weinig vocht wordt
afgevoerd. In beide gevallen zal
er vochtophoping zijn. De vochtproductie
in de weefsels kan men
remmen door de druk van buiten
te verhogen. Dit kan gebeuren
door bijvoorbeeld een verband of
therapeutisch elastische kousen
te dragen.
De lymfafvoer kan soms verbeterd
worden door bepaalde technieken
als lymfdrainage, ademhalingsoefeningen
en dergelijke.
Echter drukverhoging door een
TEK blijft ALTIJD nodig.
WANNEER MOET EEN TEK GE-
DRAGEN WORDEN?
Voor de nabehandeling van
lymfoedeem zijn therapeutisch
elastische kousen onmisbaar. In
principe moet deze behandeling
levenslang worden voortgezet.
Na de gecombineerde behandelfase
voor lymfoedeem, manuele
lymfdrainage en zwachtelen
wordt een therapeutisch elastische
kous voorgeschreven. Deze
zorgt ervoor dat het behaalde resultaat
van manuele lymfdrainage
en/of zwachtelen gehandhaafd
blijft. Het is belangrijk een kous
overdag altijd te dragen!!
RONDBREI EN VLAKBREI
Elastische kousen worden gebreid.
Er worden vlakbrei en rondbreikousen
onderscheiden. Rondbrei
kousen worden buisvormig
gebreid, en hebben dus geen naden.
Voor vlakbrei kousen wordt
eerst een lap gebreid, waarvan
een kous gemaakt wordt. Vlakbrei
kousen zijn stijver, zodat ze
vochtophoping in het been beter
tegengaan. Maar ze zijn moeilijker
aan te trekken, voelen warmer aan
en hebben een naad op de kuit.
3. de intermitterende pneumatische
compressie (IPC).
Uit evidence blijkt dat IPC (een
ruimte of “laars”, die bestaat uit
met lucht gevulde kamers bevestigd
aan een elektronische pomp)
gebruikt in combinatie met drukverbanden
wellicht effectiever
zijn dan alleen het gebruik van
verband. Het afwisselend uitzetten
en weer inkrimpen van de kamers
zorgt voor intermitterende
piek- drukken. Dit is vergelijkbaar
met de werking van de kuitspierpomp
en heeft meerdere voordelen.
IPC is vooral geschikt voor
patiënten die beperkt mobiel zijn
of bij onvoldoende functie van de
kuitspier. IPC wordt soms zonder
verbanden gebruikt, bijvoorbeeld
bij patiënten met arteriële insufficiëntie.
NADELEN VAN INTERMITTEREN-
DE PNEUMATISCHE COMPRES-
SIE (IPC) ZIJN:
- de kosten, het geluid, het ongemak,
mogelijke toename van exsudaat
en de technische complexiteit,
vooral bij patiënten buiten
het ziekenhuis of zorginstelling en
voor ouderen. Hierbij is toegang
tot ondersteuning door professionals
van essentieel belang.
ZORGGIDS ANTWERPEN | 251
Zorggids Antwerpen 2018 OK.indd 251 26/10/17 14:23