Zorggids Antwerpen 2017-2018

REDACTIONEEL
STOMAZORG (VERVOLG)
DUNNE DARMSTOMA
WAT IS EEN ILEOSTOMA OF
DUNNE DARMSTOMA?
Een ileostoma is een kunstmatige
uitgang van de dunne darm. Door
de buikwand wordt een stukje
dunne darm naar buiten gehaald
en vastgehecht. Op deze manier
wordt een nieuwe uitgang voor
de ontlasting gemaakt. De ontlasting
komt dus niet meer uit
de anus naar buiten, maar uit de
stoma. De ontlasting wordt opgevangen
in een zakje op de huid.
WAAROM EEN ILEOSTOMA?
U krijgt een ileostoma wanneer
de dikke darm is weggehaald of
ontzien moet worden en er geen
nieuwe verbinding met de anus
gemaakt kan worden. Dit gebeurt
bijvoorbeeld bij:
• Een gezwel of tumor bij darmkanker
of endeldarmkanker
• Ernstige ontstekingen (bijvoorbeeld
bij de ziekte van Crohn of
colitis ulcerosa)
• Onbehandelbare verstopping
• Incontinentie
• Aangeboren afwijkingen (bijvoorbeeld
anusatresie of de
ziekte van Hirschsprung)
• Ongeval of dwarslaesie
Soms wordt een stoma tijdelijk
aangelegd, om de darm de kans
te geven te herstellen.
PLEK VAN DE STOMA
Een ileostoma kan op verschillende
delen van de dunne darm
worden aangelegd. Er zijn twee
verschillende operatietechnieken
om de ileostoma aan te leggen.
Welke techniek in uw geval wordt
toegepast, hangt af van uw situatie.
U bespreekt dit met de specialist
en stomaverpleegkundige.
WAT IS EEN POUCH?
Een ileo anale pouch, kortweg
pouch genoemd, is een reservoir
tussen de dunne darm en de anus.
Dit reservoir is gemaakt van het
laatste deel van de dunne darm.
Het reservoir zorgt ervoor dat de
ontlasting kan indikken. Dit is iets
wat normaal gesproken de dikke
darm doet. Bij mensen met een
pouch gaat de ontlasting dus via
de normale weg (de anus) naar
buiten. Wel moeten ze vaker dan
gebruikelijk naar de wc.
WAAROM EEN POUCH?
Een pouch wordt aangelegd als
de dikke darm en de endeldarm
zijn verwijderd. Dit is soms noodzakelijk
bij aandoeningen zoals
colitis ulcerosa en polyposis coli,
een poliepziekte. De pouch is nodig
om de verbinding te maken
tussen de dunne darm en de anus.
CONTINENT ILEOSTOMA
OF KOCKPOUCH
Sommige mensen krijgen geen
pouch maar een continent ileostoma.
Ze lijken op elkaar: het zijn
allebei reservoirs waar de ontlasting
in wordt opgevangen. Ze
worden ook allebei in het lichaam
aangelegd. Het verschil is dat de
continent ileostoma onder de huid
van de buik zit. In de buikwand zit
een gaatje. Via een katheter wordt
deze ‘pouch’ geleegd.
WAT IS EEN CONTINENT
ILEOSTOMA
Een continent ileostoma is een reservoir
zoals de pouch, maar dit
ligt onder de huid van de buik.
In de buikwand zit een gaatje en
daardoor kan deze pouch worden
geleegd. Deze techniek wordt
nauwelijks nog toegepast.
AANLEG CONTINTENT
ILEOSTOMA OF KOCKPOUCH
Het reservoir – ofwel pouch – kan
ook onder de buikwand worden
gemaakt. De techniek lijkt op
de ileoanale pouch. De gewone
darmwerking wordt hierbij echter
niet nagebootst. Er wordt een reservoir
gemaakt met een klep en
een stoma op de buik. Het reservoir
kan alleen worden geleegd
met een katheter. Dit gebeurt
vier tot zes keer per etmaal. Deze
techniek wordt eigenlijk niet meer
toegepast, maar wordt in zeldzame
gevallen gekozen als de
kringspier is beschadigd of slecht
functioneert.
NA DE OPERATIE
Een continent ileostoma of Kockpouch
wordt nog hoogst zelden
aangelegd. In de Stoma Zorgwijzer
is te zien welke ziekenhuizen
nazorg bieden.
DE DAGELIJKSE VERZORGING
VAN UW CONTINENT ILEOSTOMA
OF KOCKPOUCH
Een continent ileostoma heeft
een inwendig reservoir dat ongeveer
een kwart tot een halve liter
ontlasting kan bevatten. Normaal
gesproken wordt per dag ongeveer
één liter ontlasting geproduceerd.
Dit houdt in dat het reservoir
vier tot zes keer per dag
geleegd moet worden, waarvan
één keer ’s nachts. Het reservoir
mag niet te vol worden, omdat
het inbrengen van de katheter
moeilijker en ook pijnlijker kan
zijn. Ook bij te veel spanning op
de buikwand kan dit gebeuren.
TIPS VOOR HET GEBRUIK
VAN DE KATHETER
• Ontspan u bij het inbrengen van
de katheter;
• Verwarm de katheter eventueel
met warm water om deze soepeler
te maken;
• Spoel de katheter schoon met
lauw water.
• Het reservoir en uw stoma
Het legen van het reservoir duurt
ongeveer drie tot zes minuten,
tenzij de darminhoud te dik is.
Dan verloopt het legen moeizamer.
Thee of vruchtensappen
drinken wil nog wel eens helpen.
Na het legen van het reservoir
leeg, maakt u de stoma schoon
met toiletpapier.
Hierna dekt u de stoma af met
een gaasje, een speciale stomapleister
of een stomakapje.
Voor het slapen gaan kunt u met
een katheterspuit en water het reservoir
schoonspoelen, zodat er
zo weinig mogelijk resten in het
lichaam achterblijven.
ZORGGIDS ANTWERPEN | 363
Zorggids Antwerpen 2018 OK.indd 363 26/10/17 14:27