FI-2020-004-IPAD

VALSE START \\\
DE EERSTE E-BIKE
Aan elke geniale vernieuwing gaan de nodige hele en
halve mislukkingen vooraf. In deze serie een ode aan
fietsvindingen die hun tijd (te) ver vooruit waren.
Met de stroom mee
DE EERSTE E-BIKES WAREN NIET BEDOELD VOOR EEN RONDJE DOOR
DE POLDER, MAAR OM KEIHARD MEE TE RACEN. WIE BEDACHT ZE?
EN WAAROM MISLUKTEN ZE?
TEKST: PATRICK OXSENER
De eerste e-bikes, kwamen
die niet in de jaren 90?
Klopt, van de 19e eeuw welteverstaan. De
Amerikaan Ogden Bolton jr. wordt vaak genoemd
als oervader van de elektrische fiets.
Zijn model uit 1895 had een DC-motor in de
achternaaf en een enorme 10 volt-batterij,
die aan de bovenbuis hing. Kort daarop bedacht
landgenoot Hosea W. Libbey een fiets
met een middenmotor. Letterlijk, want de
constructie (inclusief accu) coverde het
gehele frame.
Functioneerden ze
een beetje?
Dat weet niemand, want voor zover bekend
zijn de fietsen nooit gebouwd. Het enige
bewijs voor het bestaan is de patenten die
erop zijn aangevraagd. Het is overigens nog
maar de vraag of de e-bike daadwerkelijk
een Amerikaanse vinding was. Aan de andere
kant van de plas zaten ze namelijk ook
niet stil.
De e-bike werd op twee
plaatsen tegelijk
uitgevonden?
Daar lijkt het op, ja. Met als grote verschil dat
de Europese fiets wél gebouwd is. Kevin
Desmond schrijft in zijn boek Electric Motorcycles
and Bicycles dat de Franse technicus
Adolphe Pingault en zijn compagnon Clovis
Clerc al in de winter van 1894/1895 hun eerste
elektrische fiets in elkaar zetten – dus
nog voor Bolton jr. zijn techniek patenteerde.
Na een korte testperiode besloten de twee
om het grootser aan te pakken: ze bouwden
een heuse e-tandem, die ze in 1896 voor het
eerst demonstreerden op het Vélodrome
Buffalo in Parijs.
Waarom een tandem?
Heel simpel, twee fietsers met trapondersteuning
gaan sneller dan één fietser met
trapondersteuning. En die snelheid was nodig,
want Pingault zag voor zijn tandem een
rol als gangmaker weggelegd. Het gevaarte
had twee elektromotoren onder het frame,
110 fiets.nl » APRIL 2020