Elektronisk versjon (pdf) her - Høgskulen i Volda

har ein dannande funksjon. Det var viktig å utvikle sin personlegdom i ung alder. Nansen gav
friluftsliv ein sentral plass i prosessen. Danninga ville etter Nansen si oppfatning ha dei beste kåra
i det fri, i ”det store rummet”. Oppleving saman med perspektiva Oppdaging og Utfordring var
med i det universet som Nansen mana fram i sin tale for skuleungdom i 1921 på eit møte i regi av
Den norske turistforening (Nansen 1922). Nansen hadde på dette tidspunktet eit rikt og intenst
liv bak seg.
Eit døme på bruk av modellen: Tek vi for oss opplevingsperspektivet, kan vi i dagens hesbles
tolke inn eit dominerande aktivitetsfyllt friluftsliv, ulikt eit friluftsliv som har plass for stille,
kontemplativ naturoppleving. I ein marknadsorientert kvardag kan det vere det liten plass for
refleksjon ut over kva som er rett trend og kva ting kostar. Den kontemplative naturopplevinga
må vi søke i ein samanheng som er prega av skjerming mot ytre uro og opning innover mot eigne
betraktningar. Begge desse opplevingsperspektiva kan vere relevante ut frå kva motiv ein har for
sitt friluftsliv, men i eit heilskapeleg danningsprosjekt er dei ikkje tilstrekkeleg åleine.
Den praktiske tilnærminga åleine vil dømesvis kunne framstå som eit utstyrsfiksert friluftsliv, der
ein avgrensar seg til smale perspektiv, enten det er eit slag for naturfiber ull og tre eller ei framheving
av nye forskingsbaserte komposittar. Det kan også vere at visse teknikkar vert fokusert
medan andre vert underkjent og oversett. I danningsprosjektet er heller ikkje det einsidige fokus
på dei praktiske sidene ved friluftslivet tilstrekkeleg.
Det reflekterande i reindyrka form treng kanskje knapt turen, opplevingane og det praktiske. Ei
teoretisk tilnærming og analyse av fenomenet friluftsliv kan opne perspektiv, men i danningsprosjektet
vert det for smalt om det står utan erfaringsreferansane. I motsetnad til desse einspora
framtoningane ønskjer vi eit heilskapleg friluftsliv. Skal utdanningar i friluftsliv vere danningsprosjekt,
må alle tre perspektiva vere eksplisitte. Friluftsliv som høgskulestudium kan først vere
akseptabelt når dette kravet er oppfylt.
Det bør følgje ei grundigare grunngjeving for synet på institusjonalisert friluftsliv. Ei slik grunngjeving
går eg ikkje vidare inn på her, men viser m.a. til Repp si avhandling og til dei to stortingsmeldingane
om friluftslivet. I dei to meldingane finn vi friluftslivet skildra som eit kulturelt fenomen,
særleg typisk for dei nordiske landa, og det blir skildra som pedagogisk verktøy. Stortings-
Nils Ola Skuset (red.): Forske på Yksnøya – går det an? Utfordringar i praktisk-estetiske fag. Seminarrapport.
Høgskulen i Volda og Møreforsking Volda, 2006.
71