YOKSULLUKTAN VARSILLIĞA -İSVEÇ- - Abana Gazetesi

YOKSULLUKTAN VARSILLI ĞA — İ SVEÇ— 128
ve kahve aral ıklarında hep birlikte otururduk. Biriyle birlikte
çalışırd ık. S ık olmasa da, gevezelik etti ğimiz de olurdu. Bu i şçilerden
biri (birlikte çal ış t ığım ız de ğil ► , i şe ba şlad ığı= yedinci
ay ında ad ımı sormay ı düşündü. On be şinci ayda, ad ımı öğrenebilenlerin
say ıs ı üçtü. Haftada iki üç kez ek i ş olarak çal ış tığım
restoranda on iki kadar i şçi vard ı . İki y ıl sonunda, bunlardan
yaln ızca üçü belleyebilmi şti ad ım ı .
ISVEÇLILER
Isveçliler, asl ında çok duygulu ve duyarl ı insanlar. Ancak, bunu göstermeye
al ışmam ışlar. Isveç kültürü, insanlar ın sevinç ya da öflcelerini
göstermelerine izin vermiyor!
Jean Philips-Martinsson
(Türkçe "Enformasyon" gazetesi, Şubat 1982)
Şimdi çal ıştığım küğıt işletmesinde, i şe ba şladığımın
alt ınc ı ay ında, "Mustafa"n ın Türk mü oldu ğunu sordu i şçi arkada
şlar ımdan biri. Çal ış tığı yeri gösterdiler, an ımsayamad ım
Mustafa ad ında birini. Oysa toplam on iki ki şiydik bölümde ve
de biribirimizi tan ıyorduk. Çal ışma kartlann ı inceledim, vard ı
bir Mustafa. Soyad ı da Mustafa'yd ı bu Mustafa'n ın. Bulgaristan'
dan gelme olabileceğini dü şündüm. Görü şmememizin nedenini
de, Mustafa'n ın hastal ıkta olabilece ğine ba ğlamak istedim. Ama
kart ı basıl ıydı (işe gelmi şti). Sonra anla şıldı ki, çok yak ınımda
çalışan, iyi anla ştığımız Yugoslav yurtta şın ın adıymış Mustafa!
Makedonya'dan gelmi ş. Anası Türk'müş . Çok az Türkçe sözcük
biliyor Mustafa.
Yaşl ı bir Isveçliyle çal ışıyordum. Sık s ık hastalığa ç ıkar,
çok içerdi. I şten ç ıkarken kart ın ı basmayı hiç beklemezdi. Sonradan
"erken emekli" oldu. Birlikteli ğimizin iki y ıh geçtiği bir
pazar günü, yaln ızca ikimiz kalm ıştık. Önemli bir i şim vard ı ki,
erken ç ıkmahyd ım. Kartları onun basmas ın ı isteyince şöyle dedi:
"-Ben senin ad ın ı bilmiyorum. Kart ın ı göster de basay ım!
"Sen" (du) sözcüğü çok içtenlikle kullan ıl ır İsveççede.
"Siz" kullan ımdan kalkmış t ır. Özellikle bu yüzden, ki şinin ad ın ı
belle ınek pek gerekmiyor. Adlar ın ba şına eklenen "say ın" türünden
sözcükler de kullan ıl ın ıyor. Ki şinin yeri neresi olursa olsun,
ad ıyla (soyad ıyla de ğil) ça ğırıl ır. Anasın ı ya da babas ın ı da
ad ıyla ça ğıranlar çoktur.