YOKSULLUKTAN VARSILLIĞA -İSVEÇ- - Abana Gazetesi

PATATES
95
Bir Finlandiya yolculu ğumda da geçti bir kavun olay ı :
Çalış tığım kağıt fabrikas ı, "bilgi ve görgümüzü art ırma gezisi"ne
götürmü ş -11i bizi. Kimi kağıt fabrikaların gezmiştik. Gidiş ve dönüş
için bindiğimiz arabandaki (feribot) yemeklerde "ne yersen
serbest"ti(*). Yeme ğin ard ından kavun da alm ıştım ben. Hemen
herkes ikinci, üçüncü kez yemek; dondurma ya da yemi ş alıyordu.
Ben ikinci kez de kavun al ınca, masamdaki İsveçliler, tabağım
ı biribirlerine göstererek gülü şmü şlerdi. A çgözlülü ğüm yerine,
"kavun" denilen "z ıkkım" ı nasıl yiyebilece ğimle ilgilenmiş olabilecekleri
çok sonra akl ıma geldi.
TARIMIN GEÇMI Ş I
Isveç'te toprak, iklim ko şulları gereği Mezopotamya'
dan 4.000 (Kuzey Iskandinavya'da da Güneyden 2.000) y ıl
sonra işlenmeye başlar. Iö 1000 y ıllarında düz (1700'lerde de
döner ve demir burunlu) karasaban kullan ılmaya başlamr. Hayvanlardan
sığır, domuz, davar ve at beslenirdi.
Ortaçağda evler köyün ortas ındaydı. Herkesin, köyün
çevresine yay ıh, eşit verimli ve a şağı yukarı eşit büyüklükte
toprağı vardı. Odun ve kereste için orman; hayvanlar için otlak
bulunurdu. Ekim yöntemleri bölgeden bölgeye de ğişirdi. Çoğunlukla
tek tür tahıl yetiştirildiğinden verim azalır; ekim alanları
birkaç y ıl dinlendirilmeye b ırak ılırdı. Hayvan gübresi kullanılırdı.
Tarla açmak amac ıyla kesilen ormanlıklar baharda yakı-
1555 VE 1805'TE ÜRÜN DENGESI
(Yüzde Olarak, Dev ş irilen Ürün)
Buğday 0,6 2,6
Çavdar 35,0 28,8
Arpa 63,1 24,8
Yulaf 1,3 27,4
Kar ışık tohum — — 13,2
Bezelye — — 3,2
TOPLAM 100,0 100,0
(Kaynak: Lantbrukets historia, Stokholm 1925)
*) Bu tür servis, Kuzey Ülkelerinde yayg ınd ır. Eline taba ğını alan ki şi,
ortadaki yemeklerden diledi ğince koyar. Doymazsa yine alabilir. Ederi de,
iki kap yemekten daha azd ır.