YOKSULLUKTAN VARSILLIĞA -İSVEÇ- - Abana Gazetesi

DEMI RBA Ş Ş ARL 175
Devlet gelirleri yetiniyordu ve de hiç yetmeyecekti. Folkunga
soyunun son kral ı Magnus Eriksson, soylulann da, kilisenin
de vergilendirilmesini istemek zorunda kald ı. Bunun üzerine
soylular, Kral ı devirerek, yerine bir Alman prensi olan Albrekt
av Maklenburg'u getirdiler.
KALMAR B İ RL İĞİ
Yetkisi kıs ıtl ı olan yeni Kral, güçlü olabilmek için Almanya'dan
yeni soylular ve sava şç ılar getirtmeye ba şlad ı. Durumlarının
kötüye gitti ğini sezen kimi soylular, köylülerin de deste ğiyle
ayakland ılar. Kral Albrekt, Alman getirtmeyi durdurma sözü
verdiyse.de sözünde durmad ı . Soylular ve köylüler yeniden ayakland
ılar ve Danimarka Kraliçesi Margareta'dan yard ım istediler.
Margareta'n ın ordusu 1389'da Albrekt av Maclenburg'u (Falköping'te)
yendi. Margareta, Stokholm'ü de ele geçirerek tüm kuzeyin
kraliçesi oldu (Norveç Danimarka'n ın; Finlandiya Isveç'
indi). Bu birle şmeye "Kalmar Birli ği" denir. İskandinav tarihindeki
bu tek birlik, yüz y ıl kadar ya şayabildi.
Halk Almanlardan. b ıkmışt ı. Margareta döneminde Almanların.
etkisi azalt ıld ı. Margareta'dan sonra ülke yine kar ışıkhklar
içine girdi. Şimdi halk Danimarkahlan da ülkeden atma
sava şım" veriyordu. 1436'da soylular, papazlar, kentliler ve köylülerden
olu şan Arboga Riksdag' ı .(parlamento), Stokholm üzerine
yürüme karar ı ald ı. Daha önce Dalarna köylüleri bir ordu
oluşturmu ştu. Stokholm'ü ele geçirdiler. Danimarka Kral ı Kristian
11 yeniden Stokholm'ü al ınca, bir yarg ı kurulu olu şturarak,
ülkenin 82 ileri gelenini öldürttü (1520)
GUSTAV VASA
Soylulardan Gustav Eriksson Vasa, Dalarna'da ayaklanarak(*)
köylüleri silahland ırdı. Almanya'dan (Lübeck) kiralad ığı
askerlerin de yard ım ıyla, Danimarkahlan ülkeden ç ıkard ı (1521)
ve kral seçildi (1523).
Paraya gereksinim vard ı. Kilisenin paras ı ve topra ğı çoktu.
Ülke topraklar ının beşte biri kilisenindi. 1527'de toplanan
Vüsteras Riksdagel, Katolik olan kiliseyi Protestanh ğa dönüştürerek,
kilisenin tüm varl ığına el koydu. Kral da kilisenin ba şı ol-
*) Vasa'n ın 1521'de Süllen'den Mora'ya gelmesinin an ıs ına 1922'den beri
her y ıl, bu iki kent aras ı kayak yarışı (Vasaloppen) düzenlenir. 85,55 km'lik
bu yarışa 10 binden çok yan şç ı kat ıl ır.