YOKSULLUKTAN VARSILLIĞA -İSVEÇ- - Abana Gazetesi

DEM İ RBA Ş. Ş ARL 187
duklarm ı söyleyerek ı»ül ıürü istedi. N ıı man Pa şa mühürü verirken
"önceki sadrazamlar Padi şah ı ho şnut etmek için halk ı haks ız
yollarla ezmi şlerdir" demek yiireklili ğini gösterdi. Dostlar ın ı n
çoklu ğundan çekinen Padi şah, Numan Pa şan ı n ya şam ına ve varl
ığına dokunmad ı. Kendisine E ğriboz Sanca ğı verilen Pa şan ı n
sadrazaml ığı 63 gün sürdü.
Sarayda yükselebilmek için, do ğruluk yerine kurnazl ık,
u şakl ık ve hile gerekliydi. Kendisinde bu yeteneklerit!) öteden
beri bulunduran ve o s ıralarda Halep Beylerbeyi olan Baltac ı
Mehmet Pa şa sadrazaml ığa getirildi. Baltac ı 'mn ilk i şi, çoklarm ı n
yapt ığı gibi, kendi adamlar ı n ı önemli yerlere getirmek oldu. Bu
arada, aralar ı aç ık bulunan Özü Valisi ve. Bender Kumandan ı
Çerkez Yusuf Pa şay ı tutukiatarak K ılburnu' ıla kalebent yapt ı .
Devlete hizmet yolunda saçlar ı n ı a ğartm ış ; birçok sava ş larda
bulunarak yararl ıklar göstermi ş olan bu ya ş l ı Pa şan ın tüm varl
ığı na da el konuldu.
Osmanl ı Devleti, Isveçlilere az ık paras ı vermeyi
yordu. Ama Istanbul'da politik giri şimlerde bulunmak; Bender'
le Istanbul ve Stokholm_ aras ı ndaki ba ğlant ı y ı sa ğlamak için büyük
paralar gerekliydi: O dönemde en hakl ı savlar ııı bile arma ğan
ve parayla desteklenmesi ola ğaııd ı . Ukrayna Hetmam Mezappa
olmeden Krala 160 bin alt ı n borç vermi şti. Öldükten sonra kalan
- 80 bin alt ı n ı da Kral borç olarakald ı . Bender birçok tecimenin,
özellikle Yahudilerin ilgisini çekiyordu. Kral ı') yüksek faizle
para ald ığı n ı duyan Yahudiler Bender'in yolum ı tutuyordu. Pafar
yerini and ı ran kamp ın çevresini Türk evleri sarm ış t ı . Kralm
sivil giysili askerleri el sanatlar ıyla u ğra şıyor: ö ğretmenlik, yap ı -
yorlard ı .
Kralm bir an önce. ülkesine dönmesi için türlü bask ılar
deneniyordu. Frans ız Elçisi, deniz yoluyla gitmesi say ım ortaya
att ı . Kimi kez Sadrazamm kötü davran ışı n ı Padi şah «ar ıyor;
Kral ı kendi konu ğu say ıyor; istedi ğince Osmanl ı Devletinde kalabilece
ği ve diledi ği yolla gidebilece ği bildiriliyordu.
Rusya'ya kar şı yumu şama beklenirken, sava şa karar verilmi
şti. Bu kararda K ı r ım Ham Devlet Geray ve Isveç Kral ı Karl'
ın etkisi büyüktür. Kralm, ülkesine gidebilmek içi ıı çok say ıda
koruyucu ve borçlar ı n ı odeyebilmek için para ko ş ulu ileri sürmesinin
bir nedeni de, Türkiye'de kal ış süresini uzatarak, Osmanl ı