YOKSULLUKTAN VARSILLIĞA -İSVEÇ- - Abana Gazetesi

ARA Ş TIRMA VE ÖRGÜTLER 161
TÜM DÜNYA BIZDEN Ö Ğ REN İ YOR
Do ğaya uyumlu ka ğıt hamuru ve ka ğıt endüstrisi konusundaki ara şt ı rma
ve geli ştirmelerde Isveç çok önde gidiyor. Tüm dünyadan, görmek ve
öğrenmek için bize geliyorlar.
Geli ş me h ı z ı, ölçüm yöntemlerinde de belirgindir. Bir göle dökülen bir
kadeh alkolü, ölçüm araçlar ı belirleyebiliyor...
(Isveç Selüloz ve Kü ğıt Fabrikalar ı Birli ğinin -SCPF- 1988'deki bir duyurusundan)
16. yy'da Kral Gustav Vasa, ülke topraklar ının say ımının
(kadastro) yap ılmas ın ı ister. Bu, topraklar üzerinde ya şayan kişilerin
de say ımı anlam ına gelir.
17. yy'da piskoposlar, rahiplerden, bölgelerinde sürekli
istatistik tutmalar ını isterler. Vaftiz, evlenme, ölüm istatistikleri
tutulacakt ır. 1749'da devlet, kilisenin tuttu ğu bu bilgileri de ğerlendirmeye
ba şlar (dünyada ilk devlet istatisti ği). Geleneğin
uzant ıs ı olarak, 1970'e dek bu bilgileri kilise tutard ı (1970'te
bilgisayara devredildi). Bugün kilise bir tür "muhtarl ık" görevi
de yapar (örne ğin oturma belgelerini kilise onaylar).
Isveç yurtta şı, dünyada en çok kütü ğe geçen (fi şlenen)
yurtta ş tır. Her yurtta ş 50-300 konuda bilgisayara geçer. Herkesin
bir ki şisel say ısı bulunur. Ad önemli de ğildir. Ki şi, adını be ş
dakikada de ğiştirebilir. Ama ki şisel say ı değişmez. Tüm işlemler
bu say ıya(*) göre yap ılır.
Yaln ızca ki şiler de ğildir bilgisayara geçen. 5-6 y ıl oluyor,
arabam ı onarım için b ırakacakt ım. Görevli, araban ın plakasm ı
sordu. Verdim.
"- Kay ı tlarda böyle bir araba yok!" dedi.
Say ılar ı de ği ştirip söyledim, yine yoktu. Gidip, araban ın
plakasındakileri yaz ıp getirdim, "tamam"d ı. Benim ad ımla bera-
Çevre temizli ği söz konusu olunca, biz, dünyan ın öteki yerlerinden 20
y ıl ilerdeyiz! Bizim için en önemli sorun, (bu konudaki) uluslararas ı
ortak çal ış malar ı n geli ştirilmesidir. Valfrid PAULSON
INy teknik, 28 Nisan 1988)
*) On say ıdan olu şan kişisel say ı, dört öbekten olu şuyor. örne ğin benim
ki şisel say ım 330620-9630'dur. Iki şer iki şer ilk üç öbek do ğum y ıl ı, ay ı ve
gününü gösterir (1933, Haziran, 20). Son say ılar (9630) da bir günde doğanlar
ay ırır.
F 11